Bộ Xây dựng chỉ ra khó khăn chính của doanh nghiệp bất động sản

Cả nước có 7 dự án nhà ở thương mại hoàn thành trong quý II/2023

Theo Bộ Xây dựng, trong quý II/2023, cả nước chỉ có 7 dự án nhà ở thương mại hoàn thành với 2.424 căn (852 căn hộ, 1.572 nhà ở riêng lẻ). Số lượng dự án chỉ bằng khoảng 50% so với quý I/2023 và bằng khoảng 29,17% so với cùng kỳ năm 2022. 

Ngoài ra, cả nước hiện có 986 dự án nhà ở thương mại đang triển khai xây dựng, quy mô 413.539 căn. Số lượng dự án bằng khoảng 141,26% so với quý I/ 2023 và bằng khoảng 90,38% so với cùng kỳ năm 2022. Bên cạnh đó, có 15 dự án nhà ở được cấp phép mới với 3.239 căn. Số lượng dự án chỉ bằng khoảng 88,24% so với quý I/2023 và bằng khoảng 51,72% so với cùng kỳ năm 2022.

Với dự án nhà ở xã hội và nhà ở công nhân, tính đến quý II/2023, cả nước có 294 dự án đang triển khai xây dựng, quy mô khoảng 288.499 căn. Trong đó, chương trình phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị đang tiếp tục triển khai xây dựng 201 dự án, với khoảng 162.227 căn. Dự án đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai có 6 dự án, với khoảng 1.892 căn. Ngoài ra, đang tiếp tục triển khai 93 dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp với quy mô xây dựng khoảng 127.272 căn hộ.

Theo tổng hợp số liệu của các địa phương, quý II/2023 có 51 dự án nhà ở đủ điều kiện bán nhà hình thành trong tương lai, quy mô 6.205 căn hộ. Số lượng dự án bằng khoảng 98,08% so với quý I/2023 và bằng khoảng 63,75% so với cùng kỳ năm 2022.

Cụ thể, khu vực miền Bắc có 14 dự án (931 căn hộ; 1.143 căn nhà ở riêng lẻ); khu vực miền Trung có 16 dự án (200 căn hộ; 2.092 căn nhà ở riêng lẻ); khu vực miền Nam có 21 dự án^] (215 căn hộ; 1.624 căn nhà ở riêng lẻ). Tỷ trọng số lượng loại bất động sản đủ điều kiện bán chủ yếu là đất nền và nhà ở riêng lẻ trong dự án.

Bộ Xây dựng cũng cho biết, trong quý II/2023, có 96.977 giao dịch thành công. Trong đó, có 29.725 giao dịch căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ, bằng khoảng 75,61% so với quý I/2023, bằng khoảng 43,03% so với cùng kỳ năm 2022. Với phân khúc đất nền, có 67.525 giao dịch thành công, bằng khoảng 99,98% so với quý I/2023, bằng khoảng 31,57% so với cùng kỳ năm 2022.

Bộ Xây dựng nhận định 3 nhóm khó khăn của doanh nghiệp

Bộ Xây dựng cho biết tính đến hết quý II/2023, số doanh nghiệp bất động sản giải thể tăng khoảng 30,4% so cùng kỳ năm 2022. Số lượng doanh nghiệp bất động sản thành lập mới cũng giảm khoảng 61,4%. Hiện nay, doanh nghiệp thuộc lĩnh vực bất động sản vẫn đang tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, có thể phân thành 3 nhóm khó khăn, vướng mắc chính. 

Thứ nhất, nhóm khó khăn, vướng mắc về pháp lý: hiện nay nhiều dự án bất động sản đang gặp khó khăn, vướng mắc về pháp lý dự án, cụ thể như việc thực hiện quy định về phương pháp định giá đất còn nhiều vướng mắc. Bên cạnh đó, quy hoạch sử dụng đất đã được công bố nhưng chưa có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện; có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt nhưng không phù hợp với quy hoạch cấp trên (các quy hoạch cấp trên trước đó không còn phù hợp đang phải rà soát, điều chỉnh, cập nhật theo quy định); về điều chỉnh chủ trương đầu tư.

Thứ hai, nhóm khó khăn, vướng mắc về tổ chức thực hiện: cơ chế phối hợp giữa các Sở, ban, ngành, địa phương còn chưa kịp thời, đồng bộ cũng đã gây ra nhiều khó khăn, vướng mắc cho dự án bất động sản, cụ theer như: trong công tác giải phóng mặt bằng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, thỏa thuận thu hồi đất, áp giá bồi hoàn với người dân. Cùng với đó, công tác xác định giá đất để tính thu tiền sử dụng đất, giao nền tái định cư (sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan đến định giá đất chưa kịp thời); một số nhà đầu tư chưa phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để thực hiện các hồ sơ, thủ tục của dự án.

Thứ ba, nhóm khó khăn, vướng mắc về nguồn vốn: hiện nay, doanh nghiệp bất động sản vẫn gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận vốn vay tín dụng và hầu như không huy động được vốn trái phiếu doanh nghiệp và huy động vốn khác, dẫn đến thiếu vốn để thực hiện dự án (phải giãn tiến độ, dừng triển khai). Theo đó, doanh nghiệp bất động sản đang phải tiếp tục đối mặt với rất nhiều khó khăn về thanh khoản, dòng tiền, đặc biệt trong bối cảnh áp lực đáo hạn và trả nợ trái phiếu doanh nghiệp vào các tháng cuối năm 2023 rất lớn, nhiều doanh nghiệp chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu.

Bộ Xây dựng cũng cho rằng, niềm tin của nhà đầu tư, tính thanh khoản thị trường bất động sản thấp nên dẫn đến các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thiếu vốn, nhiều doanh nghiệp đang phải áp lực nợ ngắn hạn và tổng nợ lớn hơn so với quy mô tài sản. Ngoài ra, tỷ giá ngoại tệ, giá xăng dầu, giá vật liệu xây dựng biến động dẫn đến chi phí doanh nghiệp tăng cao, làm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

"Trước thực trạng trên, nhiều doanh nghiệp bất động sản buộc phải giãn tiến độ hoặc tạm dừng triển khai thực hiện dự án, buộc phải cắt giảm và điều chỉnh lại quy mô nhân sự từ đầu năm đến nay hoặc người lao động còn chủ động xin nghỉ việc, có nhiều doanh nghiệp buộc phải giảm trên 60% nguồn lao động để vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay", Bộ Xây dựng cho biết.