Cận cảnh cổ vật trục vớt từ con tàu đắm ở độ sâu 40m nước ở gần đảo Hòn Cau, Bà Rịa-Vũng Tàu

Đây là con tàu đầu tiên được phát hiện và khai quật trong những năm 1990 – 1992. Xác tàu nằm ở tọa độ 080⁰38’15” vĩ Bắc, 108⁰48’50” kinh Đông, vùi sâu trong lớp cát từ 0,6m – 1m, ở độ sâu 40m so với mực nước biển. 

Vì tọa độ của tàu nằm ở vùng biển gần kề đảo Hòn Cau (Bà Rịa – Vũng Tàu) nên tàu được mang tên là “Tàu cổ Hòn Cau”. 

Tượng sứ men nâu khai quật khảo cổ, trục vớt từ con tàu đắm gần biển Hòn Cau (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu).

Đĩa sứ men trắng vẽ lam khai quật khảo cổ, trục vớt từ con tàu đắm gần biển Hòn Cau (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) những năm 1990-1992.

Con tàu cổ được làm bằng gỗ có kích thước 32,71 x 9m. Ngay sau khi phát hiện toạ độ tàu đắm, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng tàu đã chỉ định Công ty Trục vớt Cứu Hộ (Visal) tổ chức trục vớt số cổ vật trên tàu với sự tham gia của các chuyên gia khảo cổ của công ty Maritime (Singapore). 

Sau khi trục vớt, số cổ vật trong tàu cổ Hòn Cau được Hội đồng Giám định Cổ vật Quốc gia nghiên cứu, thẩm định.

Bình sứ men trắng vẽ lam có vú trục vớt từ con tàu đắm gần biển Hòn Cau (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) những năm 1990-1992.

Hàng hóa trên con tàu cổ bị đắn ở gần đảo Hòn Cau thuộc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chủ yếu là các hiện vật cổ như gốm cổ, đồ sứ cổ, với số lượng tới 60.000 hiện vật. 

Số đồ gốm cổ, đồ sứ cổ này chủ yếu có nguồn gốc từ các lò Cảnh Đức Trấn, Sơn Đầu, Đức Hóa (Trung Quốc), ngoài ra còn có một số chảo gang, hồng khô…

Đây là những sản phẩm đồ gốm, đồ sứ dùng để xuất khẩu, nên ngoài một số loại hình đồ gốm sứ mang phong cách Trung Hoa truyền thống còn có những loại sản phẩm được đặt hàng mang phong cách châu Âu rõ nét từ kiểu dáng đến đề tài trang trí.

Chóe sứ men trắng vẽ lam có nắp, trang trí nhà cửa châu Âu, khai quật khảo cổ, trục vớt từ con tàu đắm gần biển Hòn Cau (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) những năm 1990-1992.

Tiền Khang Hy thông bảo, một loại tiền cổ khai quật khảo cổ, trục vớt từ con tàu đắm gần biển Hòn Cau (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) những năm 1990-1992.

Đồ dùng của thủy thủ đoàn trên con tàu cổ khi tiến hành khai quật, trục vớt cũng được phát hiện, gồm có: khay, ấm đun nước, bát, đĩa, cân tiểu ly, gương đồng, ấn triện, nhíp nhổ râu, que lấy ráy tai…

Các trang thiết bị khác trên con tàu đắm gần đảo Hòn Cau khi trục vớt lên gồm có: đồng hồ mặt trời, súng lệnh, súng thần công được sản xuất ở Tây Ba Nha. 

Căn cứ vào những đồ dùng của thủy thủ đoàn trên con tàu cổ bị đắm ở gần đảo Hòn Cau thuộc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu này, cũng như cấu trúc thân tàu, có thể nghĩ rằng đây là một con tàu có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Con tàu này đang trên đường chở hàng sang châu Âu bị đắm ở vùng biển Việt Nam tại địa điểm là vùng biển gần đảo Hòn Cau thuộc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu ngày nay.

Rất nhiều vật dụng và hàng hóa trên tàu, thậm chí cả thân tàu có dấu vết của lửa cháy đưa tới giả thiết con tàu này có thể bị hỏa hoạn hoặc bị cướp biển đốt tàu.

Những giả thiết về nguyên nhân khiến con tàu bị đắm gần đảo Hòn Cau dẫn đến việc nó không thể tiếp tục hành trình của mình mà vĩnh viễn nằm lại nơi đáy biển Bà Rịa – Vũng Tàu.

Đồ gốm sứ – hàng hóa chủ yếu của con tàu mang phong cách thời Khang Hy (1662 – 1722), việc phát hiện ra một thỏi mực trên tàu có niên đại Canh Ngọ khiến nhiều chuyên gia cho rằng niên đại tuyệt đối của tàu là vào năm 1690.