Chưa phát hiện ô nhiễm phóng xạ tại Việt Nam

Ngày 15.3, ông Vương Hữu Tấn - Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (NLNT) cho biết, ngay từ vụ nổ thứ nhất, hàng ngày Viện thường xuyên thu thập dữ liệu quan trắc tự động từ hai trạm cảnh báo và quan trắc phóng xạ môi trường của Việt Nam đặt tại TP.Hà Nội và Đà Lạt (Lâm Đồng).

Trước đó, ngày 1.3, theo chỉ đạo của Bộ KHCN, Viện NLNT đã yêu cầu hai đơn vị của mình là Viện Nghiên cứu hạt nhân Đà lạt và Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân Hà Nội tổ chức tốt việc quan trắc phóng xạ môi trường tại hai trạm quốc gia do hai đơn vị này quản lý. Nếu có bất cứ sự bất thường nào thì phải thông báo ngay cho Viện NLNT.

Không có bất cứ một sự bất thường nào về phóng xạ tại Việt Nam.

Đến nay không có bất kỳ một sự bất thường nào về phóng xạ tại hai trạm của Viện NLNT. Do mức độ của sự cố chỉ ở cấp độ 4, nên ảnh hưởng chủ yếu là ở khu vực lân cận xung quanh nhà máy là chính.

Ngoài ra, Bộ KHCN cũng chỉ đạo Viện NLNT nghiên cứu sâu sắc bản chất của sự cố để có thể rút ra các bài học kinh nghiệm cho mình trong chương trình phát triển điện hạt nhân. Việc này cần có thời gian và nguồn thông tin đầy đủ. Tuy nhiên, sơ bộ có thể thấy rằng, thiết kế của toà nhà lò phản ứng của Nhật Bản là tương đối tốt, chịu được động đất đến cấp 9 và sóng thần.

Song nhược điểm của hệ thống giải nhiệt dư của Nhà máy Fukushima vẫn là sử dụng nguyên lý an toàn chủ động (active safety features), tức là hệ thống làm nguội lò phản ứng phải sử dụng nguồn năng lượng điện từ máy phát diesel trong trường hợp khẩn cấp. Các nhà máy này được xây dựng vào những năm 1960 và 1970 thuộc thế hệ thứ hai, cho nên nguyên lý an toàn thụ động chưa được áp dụng.

Nguyên lý an toàn thụ động dựa trên các quy luật vật lý tự nhiên như đối lưu tự nhiên và lực trọng trường để thiết kế hệ thống an toàn của lò phản ứng. Do đó khi xảy ra sự cố mất nước trong vùng hoạt động của lò phản ứng như trường hợp này thì nước từ bình chứa dự trữ trên nóc lò phản ứng tự động chảy xuống thùng lò phản ứng để làm nguội vùng hoạt động của lò phản ứng mà không cần phải sử dụng máy bơm nước như trong trường hợp của Nhà máy Fukushima.

Đối với Việt Nam, nghị quyết của Quốc hội đã khẳng định phải sử dụng thế hệ lò phản ứng hiện đại, đảm bảo độ an toàn và kinh tế cho dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.

Hải Bình