Con gái Hà Nội

Nhắc đến kỷ niệm Hà Nội, tôi thường nghĩ đến gương mặt một cô gái mười tám tuổi, xinh đẹp, có hai bím tóc đen tuyền và nụ cười tươi sáng. Em sinh ra trong một gia đình nền nếp ở phố cổ Hà Nội, được thừa hưởng từ mẹ nét duyên dáng trong đi đứng, nói cười.
Mùa hè năm ấy, em ra ga Hàng Cỏ tiễn tôi vào Nam dạy học. Ba mươi năm xa Hà Nội, tôi vẫn nhớ khôn nguôi gương mặt và giọng nói dịu dàng của em.

Gương mặt và nụ cười hồn nhiên ấy cứ theo tôi cùng năm tháng, như hình ảnh chuẩn mực của người con gái Hà Nội nghìn năm văn hiến.

Thầy giáo của tôi, người Hà Nội gốc, nói rằng người ta nhận ra con gái Hà Nội qua giọng nói và cử chỉ.
Giọng nói con gái Hà Nội chính là cửa sổ tâm hồn người Hà Nội: thanh lịch, tinh tế, chân thành. Những phẩm chất này đâu có được một sớm một chiều. Nó tích tụ trong mỗi gia đình và được chuyển giao từ đời này sang đời khác như một thứ gia bảo.

Nó thấm vào người ta từ khi còn bế ngửa, trong mỗi miếng ăn, ngụm nước, lời mời, nó được chắt lọc qua mỗi ánh mắt, cử chỉ, nụ cười của người Tràng An qua bao thế hệ. Mưa xuân, nắng hè, gió thu và hơi ấm của đêm đông Hà Nội cùng với hương cốm, hương hoa mới có thể luyện nên giọng nói ngọt ngào duyên dáng ấy.

Nhịp sống hiện đại dường như đang làm cho Hà Nội mất dần cái êm đềm, thanh nhã và sâu lắng. Quần ngắn cũn cỡn, áo thun hở lưng hở nách ngày càng nhiều, tóc tai cũng thêm màu thêm vẻ. Nhưng “cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ” thì vẫn như xưa, nền nã, thanh cao, chung thủy. Và, giọng nói của em, sau ba mươi năm, vẫn đằm thắm như Hà Nội thuở nào.

Có người hỏi tôi nhớ điều gì nhất của quê hương? Tôi nói: “Nhớ nhất giọng nói con gái Hà Nội”. Giọng nói con gái Hà Nội, giọng nói người tôi yêu, đó là tinh túy của người Tràng An, do hồn thiêng sông núi ngàn đời lắng đọng mà thành...