Con thua cá độ, bố mẹ có phải trả nợ thay?

Độc giả N.T.H. (ở TP Thủ Đức, TP.HCM)

Luật sư Trần Minh Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Gia Đình

Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người từ đủ 6 tuổi đến dưới 15 tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi. Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.

Điều 69 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định cha mẹ có các quyền và nghĩa vụ với con cái như sau:

1. Thương yêu, tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập, giáo dục để con phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ, đạo đức, trở thành người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.

2. Trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

3. Giám hộ hoặc đại diện theo quy định của Bộ luật dân sự cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự.

4. Không được phân biệt đối xử với con trên cơ sở giới hoặc theo tình trạng hôn nhân của cha mẹ; không được lạm dụng sức lao động của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động; không được xúi giục, ép buộc con làm việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

Từ hai căn cứ trên, có thể thấy người từ đủ 15 tuổi trở lên có quyền tự mình xác lập giao dịch dân sự trong phạm vi cho phép và chịu trách nhiệm với giao dịch đó. Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về quyền và nghĩa vụ của bố mẹ cũng không đề cập tới việc bố mẹ có trách nhiệm trả nợ cho con.

Do đó, nếu con từ đủ 15 tuổi trở lên vay tiền, nghĩa vụ trả nợ thuộc về người con. Chủ nợ không có quyền ép bố mẹ trả nợ hộ trong trường hợp con không có khả năng thanh toán, trừ trường hợp bố mẹ tự nguyện trả nợ thay con. Trường hợp bị chủ nợ quấy rối, gây sức ép bắt phải trả nợ, người dân cần trình báo cơ quan chức năng để có phương án giải quyết phù hợp.