Cựu Bí thư, Chủ tịch tỉnh Bình Dương có được giảm nhẹ hình phạt?

Chiều nay (30/7), TAND TP.Hà Nội sẽ tuyên án sơ thẩm vụ "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí" và "Tham ô tài sản" xảy ra tại Tổng công ty Sản xuất – Xuất nhập khẩu Bình Dương (Công ty SX-XNK).

Trong 15 ngày xét hỏi và tranh luận, phía công tố giữ quan điểm thể hiện Công ty SX – XNK do bị cáo Trần Văn Minh làm Chủ tịch là doanh nghiệp vốn Nhà nước. Năm 2006, doanh nghiệp này được nhận quản lý các khu đất 43ha và 145ha tại Bình Dương.

Năm 2011, Công ty SX-XNK Bình Dương chính thức được giao quyền sử dụng 2 khu đất trên. Tuy nhiên, bị cáo Trần Văn Nam và một số thuộc cấp áp giá thu tiền theo khung giá năm 2006, gây thiệt hại 761 tỷ đồng.

Tại khu 43ha, sau khi được giao đất, Nguyễn Văn Minh mang đi góp vốn vào Công ty Tân Phú rồi bán cho nữ "đại gia" Đặng Thị Kim Oanh gây thiệt hại 984 tỷ đồng. Việc này trái quy định pháp luật cũng như chủ trương của Tỉnh ủy Bình Dương.

Sai phạm tiếp theo tại khu 145ha, cáo trạng xác định Nguyễn Văn Minh và và đồng phạm cũng tìm cách thâu tóm bằng cách mang đi liên doanh, góp vốn vào Công ty Tân Thành – doanh nghiệp của chính ông Minh. Khu đất này còn không được đưa vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa Công ty SX – XNK dẫn tới thất thoát 4.030 tỷ đồng.

Ngoài ra, năm 2018, bị cáo Minh còn chỉ đạo Công ty SX – XNK mua cổ phần của Công ty Tân Thành. Tuy nhiên, giá mua bán thay vì 16.000 đồng/cổ phần như thực tế được nâng lên thành hơn 105.000 đồng/cổ phần. Qua đây, nhóm Nguyễn Văn Minh tham ô 815 tỷ đồng.

Đã thu hồi một phần tài sản

Trong vụ án, cựu Bí thư Bình Dương Trần Văn Nam bị xác định có 2 sai phạm. Lần đầu tiên năm 2011, ông Nam đang giữ chức Phó chủ tịch UBND tỉnh nhưng ký ban hành quyết định giao đất với mức giá từ năm 2006.

Thứ hai vào năm 2016, ông Nam là Bí thư Tỉnh ủy, đã họp Thường trực, yêu cầu đưa 43ha đất về Công ty Impco (cũng là doanh nghiệp của Đảng). Tuy nhiên, nhóm Nguyễn Văn Minh làm trái, mang đất đi bán.

Bí thư Trần Văn Nam bị xác định biết việc này nhưng không ngăn chặn, bảo toàn tài sản Nhà nước. Ngược lại, vị này còn ra các văn bản hợp thức hóa sai phạm cho nhóm Minh.

Với hậu quả đặc biệt nghiêm trọng như trên, cáo trạng truy tố ông Nam về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" theo khoản 3, Điều 219 Bộ luật Hình sự với khung hình phạt 10 – 20 năm tù.

Tại tòa, phía công tố tiếp tục khẳng định bị cáo Nam trải qua nhiều cương vị lãnh đạo khác nhau trước khi giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương. Người này đáng ra phải gương mẫu trong việc thực thi công vụ, hướng dẫn, chỉ đạo cấp dưới chấp hành nghiêm quy định của pháp luật. Nhưng trong vụ án này, bị cáo Nam đã "vun vén lợi ích cục bộ địa phương, cố ý thực hiện hành vi phạm tội". Với trách nhiệm người đứng đầu, bị cáo không ngăn chặn mà còn đồng tình, bao che để hợp thức cho sai phạm của Nguyễn Văn Minh, gây thất thoát tài sản của Nhà nước.

Kiểm sát viên cho rằng ông Nam "phải chịu trách nhiệm chính trong vụ án" nhưng chỉ đề nghị tòa phạt 9 – 10 năm tù, thấp hơn khung truy tố. Lý do, bị cáo có nhiều thành tích trong công tác, khai báo thành khẩn, một phần số tiền thất thoát đã được khắc phục… là các tình tiết giảm nhẹ. Người giữ quyền công tố cho rằng, ông Nam cần bị tuyên mức án "vừa đảm bảo tính nghiêm minh, vừa đảm bảo tính nhân văn của pháp luật".

Tương tự, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, bị cáo Trần Thanh Liêm cũng bị truy tố theo khoản 3, Điều 219 song được Viện kiểm sát đề nghị tòa tuyên từ 9 – 10 năm tù.

Trong vụ án, ông Liêm bị cáo buộc có 2 sai phạm, gây thất thoát tổng cộng gần 5.000 tỷ đồng. Cụ thể, vị này đồng ý cho nhóm Nguyễn Văn Minh chuyển nhượng cổ phần, mà thực chất là bán 43ha "đất vàng", gây thiệt hại 984 tỷ đồng. Tiếp theo, ông Liêm phê duyệt đưa 145ha từ "tài sản đang dùng" thành "tài sản chờ thanh lý", gây thiệt hại 4.030 tỷ đồng.

Gây thất thoát, thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng nhưng ông Liêm cũng được Viện kiểm sát ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ gồm có nhiều thành tích trong công tác, thành khẩn khai báo, một phần tiền thất thoát được thu hồi…

Phán quyết sơ thẩm trong vụ án sẽ được chủ tọa Vũ Quang Huy tuyên chiều nay (30/8).