"Đầu độc" rừng, chiếm 9ha đất trái phép... cán bộ ở Bình Định biết nhưng không báo cáo?

Dùng thủ đoạn "sát hại" rừng bằng thuốc

Tại tiểu khu 124 xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Thạnh, tỉnh Bình Định, chúng tôi ghi nhận nơi đây có hàng chục cây keo lai do Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn trồng từ năm 2014 bị kẻ xấu dùng thủ đoạn triệt đường sống của cây.

Thực tế, ở mỗi thân cây đều có tình trạng bị cạo tróc lớp vỏ bên ngoài, một số khác gốc cây khác bị đốt, đào, chặt nhánh, ngã đổ. Trong khi đó, xen giữa những gốc keo lai này là cây mì được trồng với mật độ dày, phát triển rất tốt.

Theo Giám đốc Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn Hồ Văn Hể, tiểu khu 124 xã Vĩnh Sơn là một trong 6 tiểu khu trên địa bàn huyện Vĩnh Thạnh được công ty tiến hành trồng các loại cây keo lai, sao đen trên diện tích đất trống, đất nương rẫy cũ bỏ hoang để phục hồi rừng theo chủ trương của UBND tỉnh Bình Định vào năm 2014. 

Tuy nhiên, sau khi cây keo lai phát triển, một số người đã ken cây, cạo lớp vỏ để tiêm thuốc vào trong thân cây với mục đích làm cây chết dần sau 1-2 năm rồi tiến hành lấn chiếm để trồng xen cây mì vào. Sự việc này còn xảy ra tương tự tại các tiểu khu khác trong một thời gian dài.

Trong quá trình trồng rừng phục hồi, có những vị trí gần với nương rẫy của người dân nên họ đã lấn chiếm. Điều đặc biệt, cán bộ của Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn phát hiện nhưng không lập biên bản báo cáo với cấp có thẩm quyền. 

"Sai sót này đã được công ty chấn chỉnh, yêu cầu kiểm điểm cán bộ quản lý địa bàn. Hiện nay, chúng tôi trồng lại 9,5 ha để bù vào diện tích đất rừng bị phá, lấn chiếm. 

Trong thời gian tới, phối hợp với ngành chức năng, chính quyền địa phương để thu hồi lại 9,16 ha do công ty quản lý nhưng đang bị người dân lấn chiếm, canh tác, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền bảo vệ rừng đến người dân để họ không tái lấn chiến và chặt phá rừng trái phép", ông Văn Hể khẳng định.

Để chiếm 9ha đất trái phép, biết nhưng "quên" báo cáo?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, năm 2014, UBND tỉnh Bình Định giao cho Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn trồng rừng phục hồi trên diện tích đất trống, đất nương rẫy cũ bỏ hoang với diện tích 26 ha tại huyện Vĩnh Thạnh với nguồn kinh phí 1.475.492.252 đồng tại 3 điểm là tiểu khu 191, xã Vĩnh Hảo, diện tích 7,77ha; tiểu khu 144, 145, 110, 123, 124 xã Vĩnh Sơn, diện tích 18,23 ha. 

Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện, thì có 14,86 ha bị phá rừng, chiếm đất có cây trồng xen của người dân, trong đó diện tích có rừng, người dân trồng xen cây bời lời, keo 9,67 ha, diện tích không có rừng 5,19 ha. 

Chủ rừng của 14,86 ha bị người dân chặt phá lấn chiếm, trong đó diện tích đất Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn quản lý là 9,16 ha, diện tích đất địa phương quản lý 5,70 ha, tổng cộng có 38 hộ dân lấn chiếm. 

Điều đáng nói, sự việc kéo dài nhiều năm nhưng Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn không lập biên bản báo cáo cơ quan có thẩm quyền theo quy định.

Ngày 20/5, tại Văn phòng UBND tỉnh Bình Định, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh chủ trì cuộc họp để xem xét, giải quyết các vụ việc khiếu nại của công dân trên địa bàn tỉnh. 

Trong đó, công dân phản ánh việc Công Ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn và Ban Quản lý Rừng phòng hộ Vĩnh Thạnh thiếu trách nhiệm, buông lỏng công tác quản lý bảo vệ rừng để các hộ dân lấn chiếm, chặt phá rừng trái pháp luật. 

Cuộc họp này, có sự tham dự của nhiều cơ quan "đầu não" của tỉnh, đại diện lãnh đạo Ban Nội chính Tỉnh ủy, Văn phòng UBND tỉnh, Thanh tra tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tư pháp, Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công an tỉnh, UBND huyện Vĩnh Thạnh, Ban Quản lý Rừng phòng hộ Vĩnh Thạnh, Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn… 

Sau khi nghe các Sở, ngành của tỉnh báo cáo nội dung, quá trình diễn biến của vụ việc và ý kiến tham gia của đại diện cơ quan, đơn vị dự họp; Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh kết luận, giao Thanh tra tỉnh chủ trì, phối hợp với Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn kiểm tra, xác minh làm rõ về đối tượng, vị trí và diện tích lấn chiếm trái phép đối với 9,16ha đất (thống kê danh sách cụ thể) để có cơ sở thu hồi đất theo quy định. 

Ông Tuấn Thanh yêu cầu Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn tổ chức kiểm điểm nghiêm túc đối với tập thể, cá nhân để xảy ra rừng tự nhiên bị chặt phá, thanh toán tiền giao khoán cho hộ gia đình, tập thể thôn, cộng đồng dân cư nhận khoán quản lý, bảo vệ không phải rừng tự nhiên; kịp thời thu hồi và nộp đầy đủ số tiền thanh toán sai quy định 31.296.000 đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh. Chấn chỉnh đưa hoạt động của đơn vị đi vào nề nếp, đảm bảo thực hiện đúng quy định của Nhà nước. 

Ngoài ra, tổ chức kiểm điểm và có hình thức xử lý đối với tập thể, cá nhân của công ty có liên quan đến việc để mất cây trồng trên diện tích rừng trồng do Nhà nước đầu tư, trong đó có người dân lấn, chiếm 9,16 ha đất để canh tác nhưng không lập biên bản báo cáo cơ quan có thẩm quyền theo quy định. 

Trên cơ sở kết quả kiểm tra, xác minh về đối tượng, vị trí và diện tích lấn chiếm đối với 9,16ha đất do người dân lấn chiếm trái phép của Thanh tra tỉnh, tổ chức phối hợp với chính quyền địa phương thu hồi đất lấn, chiếm, quản lý, sử dụng theo quy định. 

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cũng yêu cầu Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Vĩnh Thạnh tổ chức kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân trong việc buông lỏng quản lý, bảo vệ rừng để rừng bị chặt phá và có biện pháp chấn chỉnh những tập thể cộng đồng dân cư và hộ khoán bảo vệ rừng tự nhiên để xảy ra rừng bị chặt phá, cháy và bị khai thác trái phép. Kịp thời chấn chỉnh đưa các hoạt động của đơn vị đi vào nề nếp, thực hiện đúng quy định của Nhà nước. 

Sở NNPTNT và UBND huyện Vĩnh Thạnh hướng dẫn và theo dõi việc thực hiện của Ban Quản lý Rừng phòng hộ Vĩnh Thạnh và Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn, thường xuyên tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra giúp cho việc quản lý bảo vệ rừng của đơn vị ngày càng tốt hơn. 

Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh Lê Minh Thông cho biết, UBND huyện Vĩnh Thạnh cũng đã yêu cầu Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn và Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Vĩnh Thạnh có biện pháp ngăn chặn kịp thời hành vi phá hoại, lấn chiếm đất rừng trồng và phát hiện đối tượng để xử lý theo quy định pháp luật. 

Tuy nhiên, vì người vi phạm là đồng bào dân tộc thiểu số nên việc xử lý gặp nhiều khó khăn. Người dân không thực hiện việc nộp phạt. Cơ quan chức năng cũng không sử dụng được các biện pháp cưỡng chế do người dân không có tài sản. 

"Lực lượng chức năng huyện tăng cường kiểm tra việc canh tác, sản xuất của người dân để kịp thời ngăn chặn ngay từ ban đầu các hành vi lấn chiếm đất rừng, phá hoại cây rừng. Giải quyết bài toán sinh kế cho người dân ổn định thông qua hình thức hỗ trợ kinh phí khoán bảo vệ rừng để người dân có trách nhiệm hơn với công tác bảo vệ rừng. Không thực hiện các hành vi lấn chiếm đất rừng, phá hoại cây rừng", ông Minh Thông cho hay.