Đề nghị lấy phiếu tín nhiệm Thẩm phán TAND tối cao, Viện trưởng VKSND

Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường vừa gửi đến các vị đại biểu báo cáo tổng hợp ý kiến thảo luận tại tổ (chiều 30/5) về dự thảo Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn.

 Đề nghị lấy phiếu tín nhiệm với người đã có thông báo nghỉ hưu

Về đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, Tổng thư ký cho biết, một số ý kiến đề nghị bổ sung đầy đủ các đối tượng do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn vào diện được lấy phiếu tín nhiệm như: Thẩm phán TAND tối cao, phó trưởng ban của HĐND, chánh án TAND, viện trưởng VKSND.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị không lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh thuộc cơ quan lập pháp (Quốc hội, HĐND) vì chức danh này không có vai trò quản lý nhà nước. Đồng thời cân nhắc việc lấy phiếu tín nhiệm đối với người đã bị kỷ luật Đảng, vì nếu trường hợp này lại đạt tín nhiệm cao thì sẽ là không hợp lý.

Về các trường hợp không lấy phiếu tín nhiệm, dự thảo nghị quyết quy định về việc không lấy phiếu tín nhiệm đối với người nghỉ chữa bệnh hiểm nghèo có xác nhận của cơ sở y tế và không điều hành công tác từ 6 tháng trở lên tính đến thời điểm khai mạc kỳ họp lấy phiếu tín nhiệm.

Tuy nhiên, theo Tổng thư ký Quốc hội, ý kiến thảo luận về nội dung này cũng còn khác nhau.

Một luồng ý kiến tán thành với quy định như trên nhưng đề nghị giải trình rõ lý do tại sao lại quy định là 6 tháng; cần quy định rõ là 6 tháng liên tục để bảo đảm chặt chẽ; xác định rõ bệnh hiểm nghèo là bệnh gì và xác nhận của cơ sở y tế ở cấp nào.

Có ý kiến cho rằng, nếu đã bị bệnh hiểm nghèo thì không nên quy định thời gian nghỉ việc đến 6 tháng mà chỉ cần từ 3 tháng trở lên.

Ngược lại, một loại ý kiến cho rằng, việc quy định không lấy phiếu đối tượng bị bệnh hiểm nghèo là không phù hợp vì khi cán bộ mắc bệnh hiểm nghèo không bảo đảm tiêu chuẩn về sức khỏe đối với cán bộ lãnh đạo.

Theo đó, trong trường hợp này, cơ quan có thẩm quyền cần làm thủ tục đề nghị Quốc hội, HĐND miễn nhiệm, thay thế người mới.

Trong khi đó, cũng có ý kiến cho rằng, trong trường hợp này thì cần tham khảo ý kiến của người giữ chức vụ, nếu người đó đồng ý thì vẫn tiến hành lấy phiếu tín nhiệm.

Cũng có ý kiến cho rằng, trường hợp nghỉ điều hành công tác từ 6 tháng trở lên vì lý do khác (không phải là vì lý do sức khỏe) và được cấp có thẩm quyền đồng ý thì cũng không lấy phiếu tín nhiệm để bảo đảm tính nhân văn.

Đề nghị bỏ phiếu tín nhiệm với cán bộ nhận 30-35% phiếu tín nhiệm thấp

Về các hành vi bị nghiêm cấm, một số ý kiến đề nghị bổ sung hành vi hứa, tặng, cho "lợi ích tinh thần", "lợi ích phi vật chất" hoặc "lợi ích khác" nhằm tác động đến đại biểu Quốc hội, HĐND trong việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm.

Cũng có đại biểu cũng đề nghị bổ sung một số hành vi, trường hợp bị nghiêm cấm, như: lôi kéo, gặp gỡ, đe dọa, can thiệp vào quá trình kiểm phiếu; cấm tác động đến thân nhân của các đại biểu dân cử. Đồng thời cấm thực hiện việc tác động, mua chuộc, khiếu nại, tố cáo, cung cấp thông tin sai sự thật nhằm làm ảnh hưởng đến kết quả lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm.

Liên quan đến thời hạn và thời điểm, một số vị đề nghị Quốc hội, HĐND tổ chức lấy phiếu tín nhiệm 2 lần trong mỗi nhiệm kỳ; thời điểm có thể vào cuối năm thứ hai và cuối năm thứ tư của mỗi nhiệm kỳ hoặc vào giữa nhiệm kỳ và cuối nhiệm kỳ hoặc năm thứ hai và năm cuối của nhiệm kỳ.

Về hệ quả lấy phiếu tín nhiệm, có ý kiến cho rằng việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm hay miễn nhiệm thực chất có chung một mục đích là xác định mức độ tín nhiệm của đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đối với các chức danh.

Vì vậy, để tiết kiệm thời gian và tránh khác biệt so với quốc tế, đề nghị chỉ quy định một bước là xác định tín nhiệm và không tín nhiệm, trong đó quy định cụ thể tỷ lệ tín nhiệm cao, tín nhiệm thấp và không tín nhiệm.

Có ý kiến đề nghị giảm mức tỷ lệ phiếu tín nhiệm thấp phải tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm từ 50% xuống thành 30% hoặc 35% để có cơ chế giám sát tốt hơn. Các ý kiến này cho rằng, qua báo cáo tổng kết cho thấy số người có tín nhiệm thấp trên 50% là rất ít nên hiệu quả của việc lấy phiếu tín nhiệm trên thực tế chưa được như mong đợi.

Một số ý kiến đề nghị trường hợp người được lấy phiếu tín nhiệm có trên 50% đến dưới 2/3 tổng số đại biểu đánh giá tín nhiệm thấp thì sẽ trình Quốc hội, HĐND bỏ phiếu tín nhiệm mà không cần qua bước cho phép từ chức vì không xác định được cụ thể thời gian xin từ chức là bao lâu, gây khó khăn cho việc thực hiện các quy trình tiếp theo...

Theo chương trình, chiều 9/6 Quốc hội sẽ tiến hành thảo luận tại hội trường về dự thảo nghị quyết nói trên và thông qua tại cuối kỳ họp.