Đề xuất gây tranh cãi "nghệ sĩ nhân dân tương đương tiến sĩ": Bộ GDĐT nói gì?

Mới đây trong buổi làm việc với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, đại diện Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội đã đề xuất xin cơ chế đặc thù cho các giảng viên có danh hiệu nghệ sĩ ưu tú, nghệ sĩ nhân dân được tính tương đương học vị thạc sĩ, tiến sĩ để phù hợp ngành nghề đào tạo.

Ngay lập tức, đề xuất này đã gây tranh cãi trái chiều. 

Nhà trường cho rằng, theo quy chế tuyển sinh đào tạo trình độ tiến sĩ yêu cầu tiêu chuẩn của người hướng dẫn là tác giả chính bài báo khoa học đăng trên tạp chí được Hội đồng Giáo sư Nhà nước đánh giá tới 0,75 điểm trở lên là yêu cầu quá cao. Nhà trường đề xuất chỉ quy định khung điểm là 0,5, đồng thời đề nghị tăng số lượng giảng viên thỉnh giảng cho cơ sở đào tạo văn hóa nghệ thuật.

Trước tranh cãi này, TS Phạm Như Nghệ, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ GDĐT cho biết, tiêu chí đào tạo trình độ thạc sĩ, tiến sĩ so với tiêu chí đánh giá nghệ sĩ ưu tú, nghệ sĩ nhân dân khác nhau hoàn toàn, không thể quy đổi được. Nghệ sĩ nhân dân là danh hiệu được trao tặng cho những diễn viên, ca sĩ, nhạc sĩ... có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển nghệ thuật và xã hội. Còn tiến sĩ là bằng cấp được các trường đại học cấp sau khi nghiên cứu sinh hoàn thành chương trình học, nghiên cứu trong thời gian dài mới đạt được.

Hiện trong Luật Giáo dục và Luật Giáo dục Đại học đều chưa có quy định về quy đổi tương đương giữa trình độ tiến sĩ và nghệ sĩ nhân dân. Do vậy, đề xuất đó không thể xảy ra. Nếu nghệ sĩ nhân dân được công nhận tương đương trình độ tiến sĩ thì tiến sĩ cũng sẽ được công nhận tương đương nghệ sĩ nhân dân. Chắc chắn là không thể được", ông Nghệ cho biết.

Trao đổi làm rõ đề xuất này, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Đình Thi, Hiệu trưởng Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội cho rằng, dư luận đang hiểu nhầm về đề xuất này: "Đề xuất này không phải đánh đồng tất cả mọi đối tượng nghệ sĩ nhân dân đều được đề xuất công nhận là tiến sĩ. Ở đây chỉ là cho các khối trường nghệ thuật để đáp ứng quy định mỗi ngành học phải có 5 tiến sĩ. Do vậy đề xuất giảng viên là Nghệ sĩ nhân dân có trình độ thạc sĩ được tính là giảng viên cơ hữu tương đương là tiến sĩ để đáp ứng điều kiện trong việc mở ngành và xác định chỉ tiêu tuyển sinh. Điều này không mới bởi các trường nghệ thuật đã từng đưa ý kiến trong dự thảo nghị định đào tạo chuyên sâu đặc thù. 

Tôi đã từng là người làm tiến sĩ, tôi hiểu học vị tiến sĩ và danh hiệu là hai đối tượng rất khác nhau. Xuất phát từ đặc thù của các trường nghệ thuật rất khác nhau bởi số lượng giảng viên cơ hữu là tiến sĩ rất thấp".