Đi qua mùa cá ồ…

Hàng trăm tàu ghe lớn nhỏ, xa hay gần bờ đều có thể dễ dàng thả lưới, bắt được những mẻ cá ồ nặng trĩu khoang. Đó không chỉ là niềm vui cơm áo mà còn là đặc trưng của những ngư dân vùng biển này, suốt từ bao đời nay.

Có mặt ở cảng cá Long Hải (thị trấn Long Hải, Long Điền, Bà Rịa - Vũng Tàu) những ngày này, các khoang thuyền chật cứng toàn cá ồ với thân hình thon dài, lưng màu xám đá, bụng trắng tuyền với những chiếc vảy nhỏ li ti mà chúng tôi không khỏi mừng thầm cho bà con ngư dân.

Cá ồ ở biển Long Hải.

Nhìn những người phụ nữ đang cười nói vui vẻ đẩy từng thúng cá ồ trĩu nặng ra sát mé nước để rửa sạch rồi đưa lên những chiếc cân bàn màu xanh giữa ánh nắng bình minh ấm áp càng khiến chúng tôi tin rằng, cá ồ như một tín hiệu đầy lạc quan với bà con ngư dân ở đây.

Theo anh Thắng, 37 tuổi ở bên xã Phước Tỉnh, một ngư dân từng nhiều gắn bó với vùng biển này thì, cá ồ vào mùa này là nhiều nhất nhưng cũng chỉ khoảng 3 tháng nữa, tầm tháng Mười, khi bão về là thưa. Chúng đi từng đàn, hàng ngàn con, xuất hiện ở khắp cả vùng biển miền Trung kéo qua miền Đông của nước ta chứ không riêng gì vùng này. Thế nên, những ghe đánh bắt gần bờ như của gia đình anh thì chỉ cần đi một đêm là có thể đánh bắt được vài chục cân đến hàng tạ cá ồ chứ không ít hơn.

Đặc biệt, hầu hết các nghề đi biển, từ gần bờ cho tới tàu vây, tàu kéo xa bờ đều có thể bắt được cá ồ. Có lẽ vì thế mà ở cảng cá này, ghe nào cũng có cá ồ. Ghe nhiều thì toàn cá ồ, ghe ít thì lẫn trong các loại cá khác, rồi ngư dân phân loại khi cập cảng. Tuy nhiên, không chỉ riêng anh Thắng mà nhiều ngư dân khác, nhất là những ngư dân nghèo với ghe cỡ nhỏ, đánh bắt gần bờ cũng được hưởng niềm vui mang tên cá ồ. Có lẽ, đó mới chính là niềm hạnh phúc lớn lao của con người vùng biển này và cũng là sự khác biệt của cá ồ so với các loài thủy sản khác mà ngư dân đánh bắt được.

Nếu những ai từng có nhiều thời gian gắn bó với các ngư dân biển Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu mới thấy, cá ồ chính là loại cá được ngư dân chế biến thành nhiều món ăn nhất. Từ những thùng cá ồ tươi bán ngay tại chợ cho tới cá ồ hấp, cá ồ phơi một nắng, khô cá ồ… Thật lạ, bất kỳ món nào liên quan đến cá ồ đều ngon, và dân dã với mọi người. Với tôi, cá ồ chính là loài cá gắn bó với người nghèo bởi khác với những loại cá thu, cá bốp, cá mú đắt tiền, cá ồ dường như chỉ được người nghèo sử dụng.

Trong những bữa ăn gia đình làng biển hầu như ngày nào cũng có cá ồ, nó thông dụng tới mức ngay cả khi không phải mùa, cá ồ vẫn hiện diện trong đời sống thường nhật của ngư dân bởi chúng được hấp, được làm khô cá ồ. Vì vậy, chỉ có những ai từng sống, từng đi qua những làng chài nhỏ bé ven vùng biển này mới thấy hiểu và yêu quý hơn nữa loài cá ồ nhỏ bé mà thôi. Nó không đơn thuần chỉ là một loài cá mà còn là một phần trong cuộc sống, hạnh phúc của ngư dân nữa.

Cá ồ mùa này có ở khắp nơi.

Sơ chế cá ồ trước khi đem đi tiêu thụ.