Hành trình "trả lại tên" cho phương tiện của Công an TP.Hà Nội

Sau khi sản xuất, lắp ráp hoàn thiện, mỗi chiếc xe mô tô, ô tô đều sẽ được nhà sản xuất đóng lên một bộ số khung, số máy. Những dòng số này thể hiện tất cả thông tin, thông số kỹ thuật… và nơi đã sinh ra chúng, đây như là "số khai sinh" của mỗi chiếc xe.

Sau đó, người dân mua, sử dụng sẽ phải đăng ký tại cơ quan chức năng để được cấp biển kiểm soát lưu hành và đây như là "thẻ căn cước" của xe. Số khung, số máy và biển kiểm soát sẽ là tập hợp tạo nên bộ "số định danh", qua đó, lực lượng công an có thể tra cứu thông tin về chủ sở hữu của mỗi chiếc xe trong các trường hợp cần thiết.

Số khung một phương tiện đã bị tẩy xóa. Ảnh: CACC

Tuy nhiên, vì có giá trị kinh tế cao nên mặc dù đã có bộ "số định danh", những chiếc xe vẫn bị trộm cắp. Sau khi trộm xe, các đối tượng sẽ tẩy xóa và đóng lại số khung, số máy, hàn ghép thay thế lên vị trí đóng số rồi sử dụng giấy tờ giả, bán lại cho người hám rẻ hoặc đưa vào các tiệm cầm đồ để tiêu thụ.

Theo Công an TP.Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm 2022, Đội Giám định kỹ thuật hình sự truyền thống và tài liệu, Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an TP.Hà Nội đã tiếp nhận giám định 1.247 vụ việc với 1.851 phương tiện các loại.

Lực lượng kỹ thuật hình sự dùng hóa chất để xác định số máy nguyên thủy trước khi bị tẩy xóa. Ảnh: CACC

Trong số đó, số lượng phương tiện có dấu vết tẩy xóa, hàn ghép hoặc đóng lại bộ số khung, số máy là 43 xe, chủ yếu trong các vụ: Trộm cắp tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, cướp mà Tổ công tác 141 kiểm tra hành chính, tạm giữ.

Quá trình tiếp nhận giám định, trợ lý giám định và giám định viên thuộc Đội Giám định kỹ thuật hình sự truyền thống và tài liệu, Phòng Kỹ thuật hình sự phát hiện nhiều thủ đoạn mới của các đối tượng nhằm xóa đi "số định danh" làm cơ quan điều tra không thể xác định được nguồn gốc của những chiếc xe.

Công an TP.Hà Nội khuyến cáo, khi mua xe cũ, người dân nếu có nghi ngờ về số khung, số máy có thể đến Phòng Kỹ thuật hình sự đề xuất giám định. Ảnh: CACC

Bên cạnh đó, phương tiện trên thị trường cũng rất đa dạng, nhiều loại, dòng xe của các hãng khác nhau, trong khi mẫu so sánh tại đơn vị không nhiều, gây ra không ít khó khăn cho công tác giám định.

Nhận thức mỗi một chiếc xe chính là tài sản, có khi là "cần câu cơm" của cả một gia đình, là phương tiện mưu sinh của chủ sở hữu, các trợ lý giám định, giám định viên Phòng Kỹ thuật hình sự đã luôn tận tâm, tận lực, sử dụng các biện pháp nghiệp vụ và cả hóa chất… để khôi phục, xác định số khung, số máy nguyên thủy của mỗi chiếc xe, từ đó giúp cơ quan điều tra tra cứu thông tin, thuận lợi trả lại phương tiện về với chủ sở hữu.

Mỗi lần giám định, các đồng chí phải tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại như: Dung dịch axít HNO3 - HCl đậm đặc, dung dịch kiềm KOH và NaOH…, có khi nằm dưới gầm xe, không ngại khó khan, vất vả, dầu mỡ, bùn đất để xác định lại "số định danh" của mỗi chiếc xe.

Phương tiện ngày càng đa dạng về chủng loại, kiểu dáng, theo đó, các nhà sản xuất cũng liên tục đổi mới kiểu cách đóng số trên phương tiện.

Để đảm bảo cho việc kết luận được chính xác, khách quan, cán bộ, chiến sĩ trong Tổ Giám định luôn chịu khó tìm tòi, thu thập mẫu so sánh, nâng cao trình độ nghiệp vụ, chuyên môn, trau dồi trình độ, áp dụng thành tựu của khoa học, hóa học vào công tác giám định.

Trường hợp mua xe cũ, phải sang tên đổi chủ, nếu có nghi ngờ số khung, số máy hoặc không rõ nội dung, người dân có thể đến Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an TP.Hà Nội để đề xuất giám định, từ đó xác định tính nguyên thủy, thật, giả của chiếc xe đó, giúp đảm bảo cho tài sản của người dân.