Hệ lụy từ những công trường khai thác khoáng sản: HĐND tỉnh Nghệ An vào cuộc giám sát

Đoàn giám sát đã có buổi làm việc đầu tiên thực hiện theo các nội dung tại huyện Quỳ Hợp - thủ phủ khoáng sản của tỉnh Nghệ An.

Công tác quản lý khoáng sản "có vấn đề"

Từ ngày 18/5/2022 đến 25/5/2022 Báo NTNN/ Báo điện tử Dân Việt đã đăng tải loạt bài phản ánh tại hai tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa có nhiều mỏ khoáng sản đã và đang hoạt động, đặc biệt là khai thác đá vôi, đá trắng và quặng thiếc. Có những công trường hàng chục doanh nghiệp đang khai thác, vận chuyển, chế biến, tạo nguồn thu lớn đóng góp vào ngân sách nhà nước, giải quyết việc làm, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Vậy nhưng, phía sau những công trường khai thác khoáng sản lớn nhất bắc miền Trung còn ẩn chứa những hệ lụy.

Phóng viên Báo điện tử Dân Việt đã tìm hiểu, gặp gỡ, thâm nhập thực tế, làm việc với Chính quyền địa phương và Lực lượng chức năng liên quan. Qua đó, cho thấy những hậu quả để lại như ô nhiễm môi trường, sụt lún, nhiều vi phạm pháp luật, địa phương giàu khoáng sản nhưng nghèo về kinh tế… Đặc biệt là công tác quản lý đang "có vấn đề" có thể dẫn đến thất thoát tài nguyên quốc gia.

Loạt bài đưa lại bức tranh khai khoáng chân thực đang diễn ra ở hai thủ phủ lớn nhất bắc miền Trung bằng cái nhìn khách quan, thực tế với mong muốn công tác quản lý, khai thác, chế biến, đóng quỹ, thuế, phí… khắc phục hậu quả được thực hiện tốt hơn nữa trong thời gian tới.

Sau loạt bài của Báo NTNN/ Báo điện tử Dân Việt, UBND tỉnh Nghệ An đã vào cuộc kiểm tra, xử lý thông tin báo nêu. Đích thân Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung đến thực địa, gặp gỡ bà con bởi các mỏ khoáng sản đang gây ra những hệ lụy. 

Thời gian sau đó hàng loạt cán bộ chủ chốt xã Châu Cường, Liên Hợp, Châu Lộc, huyện Quỳ Hợp bị xử lý kỷ luật do để xảy ra tình trạng khai thác đá trái phép trên địa bàn xã.

Đồng thời thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra một số doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Quỳ Hợp, bước đầu đã đề nghị xử phạt vi phạm hàng chính một số doanh nghiệp hàng trăm triệu đồng và truy thu thuế hàng tỷ đồng.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã chỉ đạo Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy xem xét dấu hiệu vi phạm và đề nghị xử lý kỷ luật đối với tập thể, cá nhân thuộc thẩm quyền tại UBND huyện Qùy Hợp và các ngành liên quan.

Giám sát chuyên đề công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản

Từ ngày 20/9/2022, đoàn giám sát của Thường trực Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Nghệ An thực hiện giám sát chuyên đề "công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016 - 2021" cho đến hết ngày 18/10/2022. Đoàn giám sát đã có buổi làm việc thực hiện theo các nội dung tại huyện Quỳ Hợp - thủ phủ khoáng sản của tỉnh Nghệ An.

Đoàn công tác do ông Nguyễn Như Khôi, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An làm trưởng đoàn, sẽ tiến hành công tác giám sát công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh gồm các nội dung: Giám sát việc ban hành các văn bản quản lý và tuyên truyền phổ biến pháp luật về khoáng sản; việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về quy hoạch, cấp phép, khai thác, sử dụng khoáng sản; tình hình hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh; việc chấp hành các quy định của pháp luật về khai thác khoáng sản của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; tình hình thực hiện trách nhiệm xã hội đối với cộng đồng nơi khai thác khoáng sản của các doanh nghiệp; công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về khoáng sản; thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Theo kế hoạch, đoàn sẽ giám sát tại một số sở, ngành cấp tỉnh và UBND huyện có liên quan. Bên cạnh đó, đoàn cũng sẽ khảo sát trực tiếp một số doanh nghiệp hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Theo Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An, việc giám sát nhằm đánh giá những kết quả đạt được; các tồn tại, hạn chế, vướng mắc, khó khăn; xác định nguyên nhân, trách nhiệm của chính quyền các cấp, các cơ quan, ban, ngành liên quan trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2021, từ đó kiến nghị, đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.

Trước đó, tại Kỳ họp thứ 7 (diễn ra từ ngày 12-14/7/2022), của HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII đã thống nhất ban hành Nghị quyết thành lập đoàn giám sát chuyên đề "công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh Nghệ An".

Việc HĐND tỉnh Nghệ An ban hành Nghị quyết nêu trên nhằm đánh giá kết quả đạt được, hạn chế khó khăn, nguyên nhân chủ quan, khách quan.