Hiến kế xây dựng nông thôn mới

Tiêu chí không phù hợp thực tiễn

Có thể nói, đây là lần đầu tiên chương trình xây dựng NTM nhận được sự quan tâm của nhiều ĐBQH như thế. Trong đó, riêng vấn đề về tiêu chí NTM đã được nhiều đại biểu thảo luận thẳng thắn, đúng tình hình thực tế. ĐB Nguyễn Kim Bé (Kiên Giang) bày tỏ băn khoăn của mình về các tiêu chí NTM:

“Một số tiêu chí như giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất, văn hóa, môi trường, nhà ở... không phù hợp với điều kiện địa lý vùng, miền như khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nhất là đối với các xã đảo như Kiên Giang càng không phù hợp. Từ đó, tôi đề nghị cần có quy định đặc thù riêng đối với các xã đảo trong vùng trong việc xây dựng các tiêu chí. Đồng thời, Chính phủ cần nghiên cứu điều chỉnh bộ tiêu chí quốc gia về NTM hoặc ban hành một bộ tiêu chí áp dụng cho từng vùng, miền”.

Vấn đề quy hoạch NTM được rất nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm.

Chia sẻ quan điểm này, ĐB Hà Ngọc Chiến (Cao Bằng) cho rằng: “Đối với chương trình NTM, đề nghị Chính phủ cần tiếp tục có sự đánh giá, rà soát để điều chỉnh lại 19 tiêu chí cho phù hợp với từng vùng, miền. Ví dụ, tiêu chí tỷ lệ lao động trong độ tuổi làm việc trong các lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, chợ nông thôn...”.

ĐB Hoàng Thị Tố Nga (Nam Định) đã thẳng thắn phê phán các tiêu chí hiện nay. “Một loạt tiêu chí trong bộ tiêu chí được xây dựng tỏ ra không phù hợp. Thực tế, khi đi khảo sát ở nhiều địa phương, có rất nhiều xã nói có những tiêu chí không thể thực hiện được trong hàng chục năm, chưa nói là trong vòng 5-7 năm, chẳng hạn như thủy lợi, nâng cao thu nhập, giảm tỷ lệ hộ nghèo, chuyển dịch cơ cấu lao động”- bà Nga nói.

Phải có những giải pháp cụ thể

Là địa phương rất tích cực hưởng ứng chương trình NTM, ĐB Vũ Kim Cự (Hà Tĩnh) cho rằng: “Đồng thời với việc vận động nhân dân đóng góp để xây dựng NTM, chúng ta cần đầu tư mạnh hơn các nguồn lực cho chương trình này. Vì những xã đã nghèo, nằm trong huyện nghèo, trong tỉnh nghèo, thì không thể có đủ điều kiện để đầu tư xây dựng các tiêu chí về NTM”.

Theo ông Cự: “Trong NTM, cần bố trí kinh phí xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, thực hiện chương trình xóa đói, giảm nghèo, đào tạo, giải quyết việc làm. Phải gắn nông nghiệp gắn với cấu trúc lại nền kinh tế, từ đó tổ chức lại sản xuất trong từng xã, từng huyện”.

Rất tâm đắc với chương trình NTM, ĐB Huỳnh Minh Hoàng (Bạc Liêu) đã dành toàn bộ thời gian thảo luận của mình để nói về chương trình này.

Riêng đối với công tác quy hoạch, ông Hoàng nhận xét: “Tình trạng bê nguyên quy hoạch của xã này áp dụng cho xã khác rất dễ xảy ra, những bản quy hoạch theo kiểu “nhân bản” đã và đang sinh đôi, sinh ba, thậm chí sinh 5, sinh 7, dẫn đến lặp lại đơn điệu, xa lạ với những đặc tính văn hóa, địa lý dân tộc của nhiều vùng, miền khác nhau. Đó thực sự là điều đáng lo ngại, vì sẽ không còn nhận ra những nét văn hóa riêng biệt của các miền quê Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ”.

Chỉ rõ những hạn chế trên, ông Hoàng đã đưa ra 6 giải pháp để xây dựng NTM, trong đó phải tập trung vào xây dựng cơ sở hạ tầng, từ đó tạo đòn bẩy phát triển các ngành nghề khác.

Một vấn đề cũng được các ĐB lưu ý là, NTM là chương trình đang rất “hấp dẫn” với nông dân, nhưng Nhà nước cần có giải pháp thực hiện cụ thể, tránh sự hụt hẫng trong nhân dân. “Một lượng tiền không nhỏ đã đầu tư cho việc quy hoạch NTM.

Để có thể thực hiện đúng quy hoạch, trong thời gian tới đây đòi hỏi một lượng ngân sách không nhỏ. Trong tình hình ngân sách hiện nay, đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu và có giải pháp để thực hiện, tránh tâm lý hẫng hụt trong nhân dân”- ĐB Nguyễn Thị Thanh Bình (Ninh Bình) nêu ý kiến.

Lê Hân