Hôm nay, chấm chung khảo cuộc thi ảnh “Đất và Người”: Mùa vàng đã đến ngày gặt hái...

Ắp đầy tình đất, tình người

Đến thời điểm trước vòng chung khảo, cuộc thi đã nhận được hơn 7.000 tác phẩm thuộc tất cả các thể loại. Hiện trong số tác phẩm gửi về có khoảng 1.000 tác phẩm có chất lượng cao có thể sử dụng trên báo. Điều đặc biệt là cuộc thi đã mang đến một cái nhìn toàn diện, phong phú và đầy ắp cảm xúc từ cuộc sống trên mọi miền đất nước.

Chân dung những con người bình dị đã hiện lên vô cùng rõ nét và tạo nhiều cảm xúc cho người xem. Những bộ ảnh như “Bà Ngoại Còng xóm chợ” của tác giả Mai Khuê kể một câu chuyện mà có thể chúng ta đã bắt gặp đâu đó trên đường đời: Một bà mẹ già năm nay 80 tuổi, ở khu chợ Xóm Mới (TP.Nha Trang, Khánh Hòa), mấy chục năm nay nhìn vào cái lưng còng mà người ta gọi mẹ là Bà Ngoại Còng. Mẹ làm nghề nhặt ve chai nuôi con gái năm nay cũng 60 tuổi mắc bệnh tim và người chồng vừa yếu vừa lẫn. Mưa cũng như nắng, ngày làm việc của Bà Ngoại Còng bắt đầu từ tờ mờ sáng, lúc các tiểu thương chuẩn bị mở hàng, đến tối mịt khi hầu hết các gian hàng đã đóng cửa. Dường như cái nghề gắn với mẹ mấy chục năm nay ngày càng làm cho lưng mẹ còng gập xuống, xương sống nhô cao thêm nhưng mẹ vui vì: “Mình tự làm kiếm lấy miếng ăn, khỏi phải xin ai”.

Một câu chuyện khác, “Đãi cơm dưới núi Mường Kim” của tác giả Lê Anh Tuấn lại kể câu chuyện của một buổi giữa trưa, hàng chục người ngâm mình trong nước đào bới, đãi từng rổ cát lẫn trong đá sỏi. Nhìn từ trên cao xuống, trông họ bé nhỏ như nhưng chú kiến chăm chỉ đang tha mồi, bên cạnh là dòng nước suối đục ngầu đang ầm ào. Ngày đông vùng cao, nước suối lạnh như băng, ai giỏi lắm cũng chỉ chịu được 1 giờ là phải lên bờ đốt lửa sưởi, mặt mũi chân tay tím tái như người chết trôi.

202 bộ ảnh là 202 câu chuyện kể, có vui, có buồn, có ánh lửa của niềm hy vọng và cũng có những vùng tối tăm từ những góc khuất cuộc sống mà chúng ta rất cần phải nhìn vào, bằng con mắt trực diện và tấm lòng cảm thông.

Khoảnh khắc lóe sáng

Nếu ảnh bộ là một câu chuyện dài có lớp lang, trình tự thì ảnh đơn dự thi “Đất và Người” lại là những khoảnh khắc lóe sáng từ đời thường. Hàng ngàn bức ảnh là hàng ngàn khoảnh khắc như thế, đã ghim vào tâm trí người xem những mảnh ghép khó quên. Chỉ là những câu chuyện bình dị trong đời sống, một bữa cơm gia đình, một đoàn thanh niên tình nguyện lên với bà con người Mông ở vùng cao, một người phụ nữ Pako giới thiệu về tục cà răng đen, một cậu bé người Chăm 15 tuổi, bé nhỏ gầy gò trên chiếc máy cày giúp cha mẹ… Tất cả những hình ảnh bình dị ấy, qua ống kính của các tác giả nghiệp dư hay chuyên nghiệp cũng đều đem đến những cảm xúc thật lạ kỳ cho người xem. Bởi thông qua góc ống kính của họ, những cảnh đời, những con người đã hiện lên trong những dáng vẻ mới, vừa lung linh vừa chân thật, gần gũi.

Nói về Cuộc thi “Đất và Người” không thể không kể đến loạt 400 tác phẩm của một bộ phận “tác giả đặc biệt” - 221 tác giả đến từ cộng đồng người yếu thế (người khuyết tật, dân tộc ít người, học sinh tiểu học và THCS dân tộc ít người có độ tuổi từ 10 đến 15…). Bộ ảnh này khai thác từ nguồn đối tác Viện Nghiên cứu kinh tế xã hội và Môi trường (ISEE) và Oxfam. Những khuôn hình không cắt cúp, không có bất kỳ sự chỉnh sửa nào, những khoảnh khắc vô cùng độc đáo trong cách nhìn về mảng cuộc sống ít người biết đến. Cuộc sống của những người nhiễm HIV, đồng tính, khuyết tật… đã được chính họ bộc bạch qua các bức ảnh. Đó là những nỗi lòng không ai có thể nói thay và không ai có thể nói chính xác hơn chính người trong cuộc. Thật cảm động biết bao vì xem ảnh của nhóm tác giả đặc biệt này, không thấy buồn thảm, không thấy oán trách, chỉ thấy những tấm lòng bao dung và thật nhiều những đôi mắt nhân ái, thiết tha yêu cuộc đời.

Ở đời việc gì cũng vậy, nếu không có duyên thì sẽ không bao giờ đến được với nhau. Chính vì vậy Cuộc thi “Đất và Người” có vinh dự như một nhịp cầu để nối những tấm lòng, những câu chuyện và những cuộc đời trên khắp mọi miền đất nước. Mỗi tác giả dự thi gửi tác phẩm đến là gửi theo một niềm hy vọng, một nỗi lòng muốn được sẻ chia, và khán giả sẽ là người đón nhận, trân trọng món quà vô cùng ý nghĩa đó.