Khánh Hòa: Ở nơi này, đàn bà con gái ra biển mò bắt những con gì mà có lần gặp "lành ít dữ nhiều"?

Vất vả mưu sinh mò cua bắt ốc

 Tờ mờ sáng, khi nhiều nhà còn then đóng, cửa gài thì nhiều phụ nữ ở thôn Tân Thành, xã Ninh Ích (TX Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa) đã có mặt ở bến, lên những chiếc ghe nhỏ chèo ra các rạn ở Hòn Giữa, Hòn Lăng, Hòn Thị, Hòn Lao, bắt đầu một ngày mưu sinh bằng việc lặn bắt hàu, sò lông…

 Sau gần 1 giờ chèo ghe, các chị cũng đến được các bãi rạn. Thả neo giữ ghe, mọi người lục đục tròng vào người các dụng cụ lặn tự chế như: Tất chân (để tránh hàu cắt chân), khăn trùm đầu, kính lặn, thau nhôm, con dao cùn… và bắt đầu lặn bắt. 

Giữa biển trời mênh mông, hình ảnh những thau nhôm nhỏ nổi lềnh bềnh trên mặt nước biển, bên cạnh là những người phụ nữ trồi lên lặn xuống mò bắt từng con sò, con hàu, mớ rong biển… như phản ánh thân phận bấp bênh của họ.

 Sau 9 giờ ngâm mình trong nước biển, thủy triều lên, nước ngày càng đục, khó lặn bắt, các chị mới lục đục thu dọn dụng cụ lên ghe về bến. 

Quệt những vệt nước biển bám vào mặt, bà Đặng Thị Kim Yến (55 tuổi) khoe: “Với 4kg sò lông và mớ hàu này, tôi bán được hơn 150.000 đồng, đủ lo các bữa ăn ngày mai cho gia đình”. 

Bà Yến kể, nhà đông con, lại nghèo, mới 12 tuổi, bà đã theo cha mẹ làm nghề này để tự kiếm sống. 45 năm theo nghề mò cua bắt ốc, bà Yến gần như trải qua hết những cơ cực, nguy hiểm, vất vả của nghề. 

“Sợ nhất là những ngày đông, theo con nước, có tháng, đêm nào cũng ngâm mình trong nước 8, 9 giờ. Đến khi lên bờ, cả người lạnh run, cứng đờ tay chân. Vì thế, để theo được nghề này phải có sức khỏe. Tôi già rồi, sức khỏe không còn, nhưng con đang ở tuổi ăn, tuổi học, chi phí gia đình phụ thuộc vào nghề này, nếu không làm, mẹ con tôi không biết lấy gì sống”, bà Yến chia sẻ.

 Đến bây giờ, bà Đặng Thị Ngọc Hiền (56 tuổi) vẫn còn ám ảnh về cơn bão cách đây gần 20 năm. Đợt đó, do ham lặn bắt, đến khi gió bão nổi lên, bà và một bạn lặn mới lên ghe chèo vào bờ. Nhưng do sóng to, gió lớn, ghe bà trôi càng lúc càng xa bờ, bị từng cơn sóng nhồi lên ngụp xuống, trên biển lúc đó không có tàu bè nào qua lại để kêu cứu. 

“Lúc đó, chúng tôi chỉ biết bám chặt vào ghe, rồi khấn cầu trời đất. Cũng may, sau đó sóng đưa ghe chúng tôi tấp vào một bãi rạn. Hôm đó, cả nhà tôi ai cũng khóc vì nghĩ chúng tôi lành ít, dữ nhiều”, bà Hiền nói. 

Cực khổ là thế, nhưng tiền kiếm được không bao nhiêu, bữa nào may mắn, số sò, ốc bán được khoảng 300.000 - 400.000 đồng, còn lại bình quân chỉ 150.000 - 200.000 đồng. Do cực khổ, thu nhập thấp nên hiện giờ cả xóm chỉ còn 5 người theo nghề mò cua bắt ốc.

 Theo lời chỉ dẫn, chúng tôi tìm đến tổ dân phố Hà Liên, phường Ninh Hà, nơi gần 1/2 phụ nữ mưu sinh bằng nghề mò cua, bắt ốc. 

Mặt trời vừa đứng bóng, phụ nữ trong làng lục đục xách xô, cuốc, cào lên ghe chèo ra cồn Ngao, gò Tiên Du cách làng hơn 2km để mưu sinh. 

Tới nơi, nhóm người tản ra, ngâm mình trong lớp bùn đất, với cái cào trong tay, họ lật từng lớp bùn đất, xới lên những con phi, con đuôi heo bỏ vào xô chậu. 

Dưới cái nắng như đổ lửa, bà Huỳnh Thị Phúc - tổ dân phố Hà Liên giải thích, nghề này theo con nước, nước rút lúc nào đi lúc đó. Mùa này còn đỡ, có những mùa con nước rút vào ban đêm. Do ánh đèn không đủ ánh sáng, nhiều người bước chân hụt hoặc rơi vào những vũng bùn lấm lem.

 Ngày càng khó khăn

 Theo nhiều người dân làng biển, những năm trước, nghề này cực khổ, ít người làm nên thu nhập khá. 

Năm nay, do dịch bệnh Covid-19, nhiều người thất nghiệp, về quê đổ xô đi làm nghề mò cua bắt ốc này. Đông người khai thác, ốc, cua, sò sinh sản không kịp nên số lượng bắt được ngày càng ít.

 Cào xong mớ hàu, mớ phi, đuôi heo, bán được hơn 100.000 đồng, bà Nguyễn Thị Linh (70 tuổi, tổ dân phố Hà Liên) cho biết: “Tôi theo nghề này hơn 55 năm. Trước đây, mỗi ngày tôi cào bắt được cả chục kg, bây giờ chỉ được khoảng 5 - 6kg”. 

Theo bà Nguyễn Thị Hên (tổ dân phố Hà Liên), trước đây ở các bãi, cồn này chủ yếu người dân Hà Liên khai thác. 

Năm nay, do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, người dân ở các xã, phường: Ninh Phú, Ninh Hà, Ninh Lộc, Ninh Giang đang làm việc tại các cơ sở dịch vụ, du lịch, nhà máy đông lạnh… bị mất việc cũng đổ xô đi bắt ốc, đào đuôi heo. 

Có những ngày, 2 bãi này có tới 150 người bắt, có khi lên đến 200 người, gấp 2 đến 3 lần so với trước đây. 

Cùng với lượng người khai thác tăng, do dịch bệnh nên khách du lịch đến với Khánh Hòa giảm đáng kể; nhiều nhà hàng, khách sạn đóng cửa, không thu mua hải sản, khiến cho giá bán giảm gần một nửa.

×