Khó kiểm soát sinh đẻ ở buôn Xê Đăng

Việc sinh đẻ không có kế hoạch là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đói nghèo, cuộc sống bấp bênh cho đại đa số bà con đồng bào nơi đây.

Năm 2002, chị Y Quăn lập gia đình với anh A Thiết, cũng giống như nhiều hộ trong buôn Xê Đăng, đến nay gia đình chị Y Quăn cũng kịp sinh cho mình được 5 người con. Trong đó, đứa lớn nhất là 10 tuổi và nhỏ nhất mới hơn 1 tháng tuổi. Cả nhà chị Y Quăn có gần chục miệng ăn nhưng chỉ biết trông vào 1ha đất canh tác kém hiệu quả. Chính vì thế nên cái đói, cái nghèo cứ đeo bám gia đình chị như một định mệnh. Chị Y Quăn chia sẻ: "Trước tôi cũng có sử dụng thuốc tránh thai nhưng do cứ uống vào là bị hoa mắt, chóng mặt và có cảm giác như buồn nôn, nên tôi cũng không sử dụng nữa".


Gia đình chị Y Đoan, dù nếp tẻ đủ cả và năm nay cũng đã bước sang tuổi 37, nhưng hiện chị vẫn đang mang thai đứa con thứ tư được gần 6 tháng. Do cuộc sống khó khăn, kinh tế eo hẹp nên 2 người con lớn của chị đều tạm gác lại việc học để kiếm việc làm phụ giúp bố mẹ nuôi em. Đứa con út, do cuộc sống thiếu thốn nên phát triển còi cọc và đang có nguy cơ bị suy dinh dưỡng, đến nay đã 3 tuổi nhưng nhìn cháu nhỏ hơn rất nhiều so với những đứa trẻ cùng trang lứa. Chị Y Đoan ngậm ngùi cho biết: "Trước tôi cũng đã áp dụng kế hoạch hóa gia đình rồi nhưng chồng nói phải đẻ thêm một thằng cu nữa mới chịu".

Thực trạng sinh đẻ không có kế hoạch ở buôn đã diễn ra từ nhiều năm trước. Do quan niệm "trời sinh voi sinh cỏ", người dân buôn Xê Đăng vẫn cứ thích đẻ nhiều, suy nghĩ này đã ăn sâu vào tiềm thức của họ. Chị Trần Thị Huấn - cán bộ chuyên trách dân số xã Ea Kuêh cho biết: "Hiện, trong buôn Xê Đăng có 63 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ thì trong đó đến 38 cặp sinh đẻ không có kế hoạch, có hộ có đến 12 người con. Số lượng hộ gia đình có từ 4 - 5 con thì đếm không xuể. Từ đầu năm 2013 đến nay, trong buôn có 13 trẻ sinh ra thì có đến 4 trẻ là con thứ 3 trở lên, chiếm tỷ lệ 30,7%. Cán bộ dân số đã tuyên truyền nhiều nhưng thực tế rất khó kiểm soát".