Không vui dù giá gạo tăng

Giá gạo thị trường Việt Nam tăng đột biến do thương nhân Trung Quốc tràn vào thu mua gạo Việt Nam với giá cao và không hề kén chọn chất lượng gạo, kể cả tấm và gạo cấp thấp cũng được mua vét. Cái "đột biến" này thực ra không làm cho nông dân mừng, vì số gạo trong dân hiện tồn không nhiều.

Một nghịch lý đau lòng đeo bám người sản xuất lúa gạo: Khi giá hạ thì gạo mình còn nhiều, buộc phải bán, còn khi giá cao thì không còn nhiều gạo để bán. Phần lợi do giá gạo cao thời điểm này hầu hết thuộc về các doanh nghiệp thu mua và xuất khẩu gạo. Một phần nhỏ hơn thuộc về các thương lái.

Nhưng chớ thấy Trung Quốc thu mua vét gạo Việt Nam mà mừng! Có thể họ đang thiếu gạo do bị thiên tai, hoặc do họ muốn tồn trữ gạo phòng bất trắc, hoặc do nhiều lý do mà mình chưa hiểu được. Nhưng cũng giống những mặt hàng xuất qua đường tiểu ngạch sang Trung Quốc như dưa hấu, cao su… khi phía Việt Nam hồ hởi và ùn ùn chở hàng tới cửa khẩu, thì cũng là lúc mà bên kia "tạm ngừng" mua hàng, và cứ thế, hàng Việt Nam ùn tắc và thối rữa ngay cửa khẩu, khiến các doanh nghiệp và thương lái Việt Nam lỗ chỏng gọng!

Với lúa gạo xuất tiểu ngạch, cũng không thể nói trước được điều gì! Nhưng với tốc độ và khối lượng mua vét gạo như thế của thương nhân Trung Quốc, phải hết sức cẩn thận coi chừng giá gạo tiêu thụ nội địa sẽ tăng đột biến. Và lúc đó, người nông dân bán gạo không lời lãi đã đành, mà người dân Việt Nam tiêu thụ gạo lại phải cắn răng mua gạo giá cao.

Thêm một nghịch lý nữa! Việc điều tiết thị trường gạo trong nước, đảm bảo không chỉ an ninh lương thực mà còn là sự bình ổn giá gạo tiêu thụ nội địa là một việc lớn mà các cơ quan chức năng cần phải hết sức chú ý ngay từ bây giờ. Đừng để khi giá gạo nội địa biến động ngoài tầm kiểm soát mới hô hoán lên, thì sự lộn xộn trên thị trường lại càng tăng một cách khó lường.

Lẽ ra, giá gạo tăng, bán được nhiều gạo thì người sản xuất gạo phải mừng. Đằng này, không chỉ nông dân tiếc mà có khi người mua gạo ăn hàng ngày lại xót. Việc dự báo biến động thị trường vì thế cần được thực hiện một cách khoa học, nhạy bén và có chất lượng. Và cần những tổ chức, những cơ quan trong hay ngoài nhà nước có uy tín và năng lực thực hiện. Chứ như bây giờ, cứ mỗi khi có biến động thì lại rối rít chạy theo và không có những giải pháp chủ động và hữu hiệu.

Thanh Thảo