Mặt trái của cuộc sống nhộn nhịp ở cửa khẩu quốc tế Ma Lù Thàng

Buôn chuối giúp người dân ở KKT cửa khẩu Ma Lù Thàng có cuộc sống khấm khá hơn nhưng cũng dẫn đến nhiều hệ lụy do ô nhiễm môi trường.

Không chỉ là nông sản thừa mà đủ các loại rác thải sinh hoạt, rác thải rắn nằm ngổn ngang dọc sát bên dòng sông Nậm Na. Mặc dù đã có biển cấm đổ rác nhưng những tổ thu gom phế phẩm nông sản từ chuối vẫn mang ra vành đai để đổ. Phóng viên được chứng kiến tổ thu gom chở rác trên xe đẩy đổ trực tiếp ra bên bờ sông, suối khu vực vành đai khu kinh tế. Thực trạng trên đã diễn ra gần 6 tháng nay. 

Ông Trần Quang Nghĩa, người dân sống tại KKT cửa khẩu Ma Lù Thàng ngao ngán: “Không thể chấp nhận được, mùi hôi thối nồng nặc; ruồi, muỗi nhiều lên. Chiều nào tôi cũng đi bộ dọc theo đường vành đai thấy nhiều rác bên ven đường, còn mùi hôi thì không thể chịu được nhất là khi mưa xuống rồi nắng lên, mong các cơ quan chức năng sớm giải quyết để người dân đi lại, không bị ô nhiễm”.

Với gia đình anh Nguyễn Tấn Lộc, bản Pa Nậm Cúm, xã Ma Ly Pho nằm giáp ngay cạnh tuyến đường vành đai nhiều rác thải, cánh cửa bên cạnh nhà phía giáp sông Nậm Na hiếm khi được mở ra bởi gió lùa mùi hôi thối vào nhà. Cùng với đó là côn trùng bay vào theo nên gần như luôn trong tình trạng cửa đóng then cài. “Tôi ở ngay đầu gió bên cạnh khu vực bãi rác nên tất cả mùi hôi thối của rác, ruồi, muỗi bay vào nhà. Nhiều lúc không ngủ được, ngày nào cũng có người đến đổ rác và phế phẩm từ chuối, tôi nhiều lần nhắc nhở nhưng đâu rồi lại vào đấy”, anh Lộc chia sẻ.

Chính quyền địa phương trò chuyện với các tiểu thương, đồng thời đề nghị nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

Tỏ thái độ bức xúc về vấn đề ô nhiễm, anh Phạm Quang Sinh, bản Pa Nậm Cúm phản ánh với phóng viên: “Năm 2017, tình trạng rác thải được người dân và tổ thu gom rác thải chuối đổ chất đống bên ven đường vành đai. Mỗi khi trời mưa, nắng bốc lên hôi thối. Bà con nguyện vọng có bãi tập kết rác thải, xa khu vực dân cư hay có cách nào đó xử lý triệt để tránh ô nhiễm môi trường”.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, những tháng cuối năm 2017, phía bên thu mua của doanh nghiệp Trung Quốc không nhập nguyên buồng chuối mà tiến hành cắt, đóng gói chuối thu mua tại khu vực kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng. Hiện nay KKT cửa khẩu thường xuyên diễn ra các hoạt động buôn bán nông sản, các điểm thu mua chuối, mỗi ngày có hàng tấn rác được thải ra từ hoạt động này.

Thêm vào đó rác thải sinh hoạt khác cũng đổ lẫn lộn tại bên đường vành đai. Các hộ dân, những người đến kinh doanh buôn bán, vận chuyển hàng hóa cũng xem đây là những bãi rác công cộng và thản nhiên vứt rác, gia tăng tình trạng ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan ở khu cửa khẩu. Ông Đồng Văn Tươi, Trưởng bản Pa Nậm Cúm, xã Ma Ly Pho (huyện Phong Thổ) cho biết: “Tổ thu gom rác từ chuối của bản có 5 người được Ban Quản lý khu kinh tế giao cho thu gom rác tại một số cơ sở và bãi tập kết chuối rồi mang đi đổ tạm thời ven sông suối”.  

Ông Nguyễn Thái Sơn - Giám đốc Ban Quản lý KKT cửa khẩu Ma Lù Thàng cho biết: Ban đã hợp đồng với đơn vị thu gom rác thải ở ngoài thị trấn Phong Thổ, tuy nhiên thời gian vừa qua rác thải từ chuối khá lớn trong khi bãi tập kết chưa có. Ban giao cho bản Pa Nậm Cúm thu gom rác thải từ chuối đổ sát tại đường vành đai. Do lực lượng cán bộ mỏng, Đội Quản lý khai thác thuộc Ban không thể kiểm soát việc đổ rác bừa bãi nên xảy ra tình trạng ô nhiễm.

Ông Sơn cho biết thêm: Thời gian tới, Ban cũng đã giao cho Hợp tác xã vận tải Việt Trung cho mượn 6.000m2 đất để hình thành bãi giao dịch, trao đổi mua bán chuối.

Anh Vũ Văn Mạnh - Giám đốc Hợp tác xã vận tải Việt Trung chia sẻ: “Tại bãi tập kết thu mua chuối giao dịch sẽ đảm bảo yếu tố về an ninh, giá cả không bị cạnh tranh đặc biệt đơn vị cam kết xử lý phụ phẩm từ chuối bằng chế phẩm sinh học thành phân vi sinh bón lại cho chuối. Với rác thải bên đường vành đai, đơn vị sẽ thu gom, xử lý theo đúng quy định, đảm bảo vệ sinh môi trường”.

Việc thu hút các doanh nghiệp đầu tư, khai thác qua KKT cửa khẩu Ma Lù Thàng cùng với đó hoạt động kinh doanh buôn bán nhộn nhịp đang là tín hiệu vui đối với Khu cửa khẩu nói riêng, tỉnh ta nói chung. Tuy nhiên, cần xác định việc mở rộng, phát triển phải luôn gắn với bảo vệ môi trường nhất là môi trường sống khu vực dân cư; không gây mất mỹ quan KKT cửa khẩu, có như vậy thì việc phát triển mới mang tính bền vững và hiệu quả.