Mùa lạnh ùa về - mùa bánh gối Hà thành

Mùa đông cũng được mệnh là mùa bánh gối Hà Nội. Có lẽ không một ai từng đến Hà Nội vào mùa đông mà không ấn tượng với ẩm thực hè phố, trong đó có góc nhỏ bán món bánh gối thơm ngon.

Tiết trời dịu nhẹ của Hà Nội tháng cuối năm vẫn còn quyện hương hoa sữa, gió heo may khô hanh đã thay bằng cái lạnh se se nhẹ nhàng thấm vào da thịt… Thứ thời tiết khiến người ta thêm yêu mảnh đất Hà thành cổ kính, lại thấy thèm cảm giác ngồi co ro trong góc quán vỉa hè thưởng thức những món ăn cay cay, nóng hổi.

Bánh gối hay “món bánh mùa đông Hà Nội”… - Ảnh: P.Thanh

Bánh gối thường được bán trong các quán bánh mặn ngọt cùng nhiều đặc sản Hà thành khác như quẩy nóng, bánh mì, chân gà nướng… Nhưng đôi khi cũng trở thành một món ăn chơi nhẹ nhàng, có mặt trong các nhà hàng sang trọng. Nhờ bánh gối, nhiều con phố Hà Nội nổi danh, trở nên quen thuộc hơn: bánh gối phố Lý Quốc Sư, bánh gối phố Hòe Nhai, phố Lương Văn Can…

Trời trở rét, từ nhà hàng sang trọng đến quán ăn bình dân, quán cóc ven đường lại bắt đầu "chạy" thực đơn các món bánh mặn, bánh ngọt - những món đủ nóng, đủ ấm, đủ hấp dẫn trong cái giá rét. Trong số đó, bánh gối được mệnh danh là thứ bánh của mùa đông, của ẩm thực dân dã Hà thành. Bất kể là người lớn hay trẻ nhỏ, sinh viên hay học sinh, viên chức hay người lao động chân tay… ai ai cũng có thể tạt qua cửa hàng bánh gối và thưởng thức dăm ba cái. Cũng bởi thế, người ta bảo mùa này là mùa bánh gối Hà Nội.

Đầu tháng 12, góc quán nhỏ bánh gối trên phố Hà Nội lại tấp nập hơn bao giờ hết. Dường như chúng trở nên “có sức sống” chỉ từ khi đợt rét đầu tiên ùa về. Mùa đông là mùa vào vụ, mùa vất vả, bội thu của người chủ hàng và cũng là mùa thưởng thức lý tưởng nhất cho mỗi thực khách khoái khẩu món bánh này.

Một lần đến cửa hàng chuyên bánh gối trên phố Lý Quốc Sư, tôi còn ngạc nhiên bởi những vị khách đến đây không chỉ có học sinh, các bạn trẻ người Việt mà còn rất nhiều khách ngoại quốc. Theo chị chủ quán tên Oanh, khách nước ngoài sau khi dạo thăm phố cổ thường tìm đến cửa hàng thưởng thức đặc sản bánh gối. Họ đi theo nhóm dăm ba người nhưng đôi khi cũng đến ăn một mình. Sau khi thưởng thức bánh còn mua vài cái về làm quà.

Bánh gối là kết hợp của vị giòn vỏ bánh, vị thơm, bổ của nhân bánh thập cẩm. Phải ăn bánh lúc còn nóng mới ngon - đó cũng chính là lý do khiến loại bánh này chỉ bán chạy mỗi khi trời lạnh.

Hấp dẫn bánh gối và chén nước chấm - Ảnh: P.Thanh

Nhân bánh gối gồm thịt lợn ba chỉ xay, mộc nhĩ, miến, củ cà rốt hoặc xu hào thái nhỏ, cùng với nhiều loại gia vị khác như hành lá, hạt tiêu… Nhiều vị chủ hàng cho rằng làm nhân bánh gối khá đơn giản, chỉ cần thái nhỏ đều các thành phần và trộn với nhau, ngâm trong 5-7 phút là được gói.

Tuy nhiên, vỏ bánh và nước chấm mới là những yếu tố chủ đạo tạo nên nét riêng của bánh mỗi cửa hàng. Bởi thế, những hàng bánh gối đông khách thường mang riêng một bí quyết làm vỏ bánh. Đó là các công đoạn như nhào, phết, cán bột bánh sao cho đều nhưng phải mỏng và mềm dẻo.

Cũng giống như nhiều món ngon truyền thống khác của Hà Nội như phở cuốn, nem cuốn, nem tai… thứ bánh đặc sản này cũng cần ăn kèm với nước chấm được pha cầu kỳ. Nước chấm phải có một chút mặn, ngọt, một chút chua và tuyệt nhiên không được dùng nước mắm để pha.

Tất cả những thành phần ấy tạo nên hương vị của món bánh truyền thống, “bánh mùa đông Hà Nội” dù không phải lừng danh nhưng cũng đã gắn bó, hấp dẫn người Hà thành nhiều năm nay. Và tôi nghĩ chưa có ai yêu mến ẩm thực đường phố Hà thành mà chưa từng thưởng thức thứ bánh ăn chơi dân dã này.

Nếu bạn đang ở Hà Nội, hãy tìm đến một cửa hàng bánh gối ven phố cổ nào đó. Tôi tin rằng có được thưởng thức bánh gối trong tiết trời như thế này, bạn mới cảm nhận đủ nét đẹp mùa đông trên mảnh đất Tràng An.