Nga bất ngờ xóa Taliban khỏi danh sách khủng bố

Moscow sẽ xóa Taliban khỏi danh sách các tổ chức khủng bố, Zamir Kabulov, đặc phái viên của tổng thống Nga tại Afghanistan, nói với các nhà báo hôm 4/10. Sự thay đổi này cũng đã được Aleksandr Bortnikov, người đứng đầu Cơ quan An ninh Liên bang (FSB), cơ quan chịu trách nhiệm chống lại các mối đe dọa khủng bố, xác nhận.

Nga là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ với chính quyền Taliban sau khi họ nắm quyền ở Afghanistan vào năm 2021. Tuy nhiên, Nga vẫn chưa chính thức công nhận nhóm này là lực lượng quản lý tại quốc gia này.

Taliban đã nắm quyền ở Kabul trong giai đoạn cuối của cuộc rút quân hỗn loạn của Mỹ, chấm dứt 20 năm phương Tây chiếm đóng Afghanistan. Chính phủ của Tổng thống Ashraf Ghani được Washington hậu thuẫn đã chạy trốn khỏi đất nước, cũng như nhiều công dân đã giúp đỡ người Mỹ.

Vào tháng 5, ông Kabulov mô tả Taliban là "chắc chắn không phải là kẻ thù của chúng ta". Phát biểu với các phóng viên hôm 4/10, nhà ngoại giao cấp cao này tuyên bố rằng Bộ Ngoại giao Nga và FSB đang làm việc với các cơ quan chính phủ khác để chính thức hóa việc xóa Taliban khỏi danh sách khủng bố quốc gia.

"Một quyết định cơ bản về vấn đề này đã được giới lãnh đạo Nga đưa ra", ông nói thêm rằng tất cả các thủ tục pháp lý cần phải được cho phép. Kabulov cho biết điều này sẽ đòi hỏi "công việc tỉ mỉ của các luật sư, quốc hội và các cơ quan nhà nước khác". Nhà ngoại giao này bày tỏ hy vọng rằng "quyết định cuối cùng sẽ được công bố trong tương lai gần".

Người đứng đầu FSB cho biết Moscow đang hoàn tất việc xóa Taliban khỏi danh sách đen. Theo Bortnikov, động thái này sẽ mở đường cho "sự hợp tác thực dụng" với nhóm này, bao gồm cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức và ISIS-K, một nhánh khu vực của phong trào thánh chiến Nhà nước Hồi giáo.

ISIS-K đã nhận trách nhiệm về một số vụ tấn công trên đất Nga trong năm nay, bao gồm vụ tấn công vào địa điểm tổ chức nhạc kịch bên ngoài Moscow hồi tháng 3, khiến 145 người thiệt mạng.

Nga đã đưa Taliban vào danh sách đen vào năm 2003. Các nhà chức trách khi đó cho biết nhóm này có liên quan đến cuộc nổi loạn của người Hồi giáo ở Bắc Kavkaz và chịu trách nhiệm về vụ cướp một máy bay dân sự của Nga vào năm 1995.

Thái độ của Nga với Taliban bắt đầu thay đổi sau khi phiến quân phần lớn bị đánh bại trong nước. Sự thay đổi này càng được củng cố hơn nữa bởi sự trỗi dậy của ISIS vào giữa những năm 2010. 

Tổng thống Nga Vladimir Putin thừa nhận vào tháng 7 rằng Taliban đang kiểm soát Afghanistan trên thực tế. "Theo nghĩa này, Taliban là đồng minh của chúng ta trong cuộc chiến chống khủng bố", Putin nói, đồng thời nói thêm rằng Moscow đã nhận được "tín hiệu chắc chắn" rằng nhóm này đã sẵn sàng hợp tác.

Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov cho biết vào tháng 6 rằng Nga sẽ không công nhận chính quyền Taliban cho đến khi họ đáp ứng một số điều kiện, chẳng hạn như cam kết chống buôn bán ma túy và khủng bố, và "tôn trọng các quyền cơ bản của tất cả các sắc tộc ở Afghanistan".