Nhà đã cho có thể đòi lại được không?

... khi nhận xong nhà và đất thì vợ chồng em tôi không hoàn thành nhiệm vụ (theo như thỏa thuận được ghi trong biên bản họp gia đình) và bây giờ vợ chồng nó bỏ nhà đó đi. Vậy cho tôi hỏi trường hợp đó gia đình tôi (cô, chú, bác) có thể lấy lại quyền sử dụng đất và ngôi nhà không? Nếu có thì thủ tục như thế nào?

Nội dung bạn đọc tan pham ngoc ngoctannttpm@gmail.com hỏi, Luật sư Phạm Thị  Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội trả lời.

Nếu quyền sử dụng đất mang tên ông bà bạn và là tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân của ông bà thì quyền quyết định tặng cho đất cho cháu nội thuộc quyền quyết định của ông bà mà không phụ thuộc vào sự đồng ý của ba bạn, bác và các cô chú.

Theo quy định tại Điều 467 Bộ luật dân sự 2005 thì:

"1. Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu theo quy định của pháp luật bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu.

2. Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản”

Theo quy định trên, hợp đồng tặng cho bất động sản chỉ có hiệu lực khi đáp ứng quy định về nội dung và hình thức theo quy định Bộ luật Dân sự và Luật đất đai cụ thể về hình thức được công chứng chứng thực, nên giấy chuyển quyền sử dụng đất của ông bà bạn viết để tặng cho quyền sử dụng đất cho cháu nội không có hiệu lực pháp luật. Khi ông bà bạn mất, mảnh đất trên sẽ được chia thừa kế theo pháp luật cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất là con của ông bà bạn theo quy định tại điểm a khoản 1 điều 676 Bộ luật Dân sự 2005: “Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;” . Cũng theo quy định tại khoản 2 điều 676 Bộ luật dân sự 2005 thì những người thừa kế trên sẽ được hưởng những phần bằng nhau đối với di sản thừa kế: “Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.”

Như vậy, vợ chồng người cháu kia không có quyền hưởng thừa kế mảnh đất trên theo phân tích ở trên. Khi đó, cô chú bác của bạn có thể làm thủ tục khai nhận thừa kế đối với mảnh đất trên tại tổ chức công chứng nơi có bất động sản.