“Nhà máy” phân bón tại làng

Thành viên tổ vệ sinh môi trường HTX Vân Hùng đang đóng gói phân hữu cơ.

Lò ủ rác của xã Tứ Xã được xây dựng từ tháng 9-2009, đến nay đã cho ra nhiều mẻ phân hữu cơ vi sinh.

Hết cảnh rác chất đống

Từ ngày có lò ủ, các tổ vệ sinh môi trường (VSMT) hoạt động đi vào nề nếp, Tứ Xã không còn cảnh rác thải chất đống ở các ngã ba, vệ đường. Sau khi rác tập kết ra bãi, phân loại thành rác hữu cơ và vô cơ. Rác hữu cơ được máy băm nhỏ, trộn chế phẩm sinh học rồi cho vào lò ủ thành phân bón, còn rác vô cơ thì đem đốt, chôn.

Ông Nguyễn Văn Nhung - Tổ trưởng Tổ VSMT là người đầu tiên dùng phân hữu cơ ủ từ rác cho biết: “Năm ngoái, tôi dùng phân ủ từ rác để trồng ngô đông. Bón phân này, cây ngô không bốc xanh nhanh như bón phân hoá học, nhưng cây to, thân khoẻ, hạt căng, năng suất cao hơn hẳn so với các vụ trước”. Vụ đông năm nay, ông Nhung dùng phân hữu cơ ủ từ rác để bón cho 1 sào ngô đông, 1 sào hành củ và 1 sào su hào.

Ngay bên cạnh khu lò ủ rác, ruộng bí ngô của gia đình anh Nguyễn Bá Thuần (khu 1) được bón bằng phân hữu cơ ủ từ rác xanh um. Bí ngô giống mới, cộng với phân tốt nên quả rất sai.

Phân hữu cơ từ lò ủ đưa ra tới đâu đều được bà con dùng bón ruộng hết đến đó. Ông Chử Lương Luận - Chủ tịch Hội ND xã Tứ Xã tiết lộ: “Gần đây, có mấy chủ trang trại bên Tam Nông sang đặt mua phân giá 1.200 đồng/kg, nhưng HTX Vân Hùng của Tứ Xã chưa bán vì cho rằng giá ấy còn rẻ. Cứ để bà con trong thôn, ngoài xã dùng thoải mái, có hiệu quả rồi mới tính đến chuyện bán tăng nguồn thu nhập...”.

Thêm thu nhập

Ngoài Tứ Xã, Trung tâm Môi trường nông thôn (T.Ư Hội NDVN), Hội ND tỉnh Phú Thọ còn hỗ trợ thị trấn Lâm Thao xây một lò ủ rác. Bước đầu, thị trấn cũng đã thành lập 6 tổ với 12 thành viên thu gom và phân loại rác thải. Mỗi tháng các thành viên đi làm 15 ngày, mỗi ngày được trả 70.000 đồng trích từ nguồn thu phí VSMT.

Tại xã Tứ Xã, chủ trì hoạt động thu, gom rác thải, quản lý vận hành lò ủ rác là HTX Vân Hùng. 5 thành viên của tổ thu, gom và vận hành lò ủ rác, ngoài mỗi tháng có thu nhập 1,2 triệu đồng/người, còn được dùng phân hữu cơ miễn phí để bón ruộng.

Ông Chử Lương Luận cho biết thêm: “Công ty môi trường đô thị tính, cứ chở 1 xe rác 7-8 tấn về nhà máy xử lý rác thải phải chi phí 2,5 triệu đồng. Một tháng, cả xã thải ra hàng chục tấn rác, lấy đâu ra tiền mà trả. Xây lò ủ rác, vừa không phải trả tiền chở rác, vừa tạo thêm được một số việc làm. Phân hữu cơ từ rác dùng để trồng cấy, người dân đỡ một khoản tiền mua phân bón, trong khi đó năng suất, chất lượng rau màu lại được nâng lên...”.

Xây lò ủ rác ngay tại địa bàn xã là mô hình đang được UBND huyện Lâm Thao chỉ đạo nhân ra diện rộng. Theo kế hoạch, huyện sẽ hỗ trợ các xã xây lò ủ rác. Bà Hà Thị Hương -Phó Chủ tịch Hội ND tỉnh Phú Thọ cho biết: “Đến nay, đã có 25 đoàn cán bộ, ND ở các tỉnh, thành trong cả nước đến Tứ Xã thăm quan, học tập. Mô hình lò ủ rác ở Tứ Xã đang được nhân ra các địa phương trong huyện, tỉnh...”.

Nguyễn Công