Nhà thơ Dương Kỳ Anh: Tổ chức thi người đẹp cần có tâm, tầm, lực

Ông nghĩ sao khi càng ngày có nhiều cuộc thi hoa hậu, hoa khôi, người đẹp nhưng trình độ quản lý của các cơ quan có vẻ lại không theo kịp, nên khi xảy ra các sự cố vừa qua đã bộc lộ sự lúng túng?

- Cá nhân tôi đã nhiều lần góp ý thế này: Trước tiên phải nói đến cách gọi tên, tên gọi hoa hậu nên dùng với các cuộc thi cấp quốc gia, và danh xưng là hoa hậu. Còn với các cuộc thi nhỏ hơn nên là cuộc thi người đẹp và danh xưng là hoa khôi. Nếu không như thế sẽ bị loạn danh xưng hoa hậu, và sẽ khó quản lý, cũng như hạ thấp vai trò của cuộc thi hoa hậu.

Góp ý thứ 2 của tôi là trong quy chế là cần phải nói cụ thể Ban tổ chức (BTC) có quyền tước vương miện hay BTC vừa đề xuất, vừa có quyền tước vương miện nhưng phải có chỉ đạo từ trên Bộ VHTTDL. Ở nước ngoài tôi được biết, quyền tước vương miện hoa hậu là do BTC, chứ không phải từ cấp trên.

Tiếp đến, quy chế cần cụ thể rõ tiêu chuẩn nào thì tước vương miện hoa hậu và tiêu chuẩn nào thì không. Ví dụ vi phạm pháp luật ở mức nào, vi phạm đạo đức ở mức nào thì có thể tước vương miện. Tiếp đến ta nên quy định xem ai sẽ là người xử lý khi hoa hậu trả vương miện, và trường hợp nào thì chấp nhận, trường hợp nào không. Và nên có quy định họp BTC kể cả khi kết thúc cuộc thi để giải quyết sự cố, chứ như nhiều cuộc thi bây giờ, tôi thấy sau cuộc thi hoa hậu kết thúc, BTC cũng giải tán. Và khi xảy ra sự cố giống như trường hợp Triệu Thị Hà trả danh hiệu thì sẽ không biết giải quyết thế nào.

Ngoài vấn đề quy chế, theo ông còn vấn đề gì khác?

- Cái khiến tôi cũng băn khoăn nữa là giấy cấp phép thi hoa hậu, nên chăng cơ quan quản lý nên cân nhắc cấp phép cho các đơn vị tổ chức cuộc thi hoa hậu với 3 yếu tố sau- kinh tế, kinh nghiệm và văn hóa. Tôi nêu 3 điều kiện cần thiết và quan trọng cho một đơn vị tổ chức cuộc thi hoa hậu, bởi trong bất cứ cuộc thi nào, nếu không có tiền sẽ không thể tổ chức được. Về yếu tố kinh nghiệm, một đơn vị tổ chức mà không có kinh nghiệm, sẽ lúng túng, nhiều sơ hở, không biết cách xử lý khi sự cố xảy ra. Còn yếu tố cuối cùng về văn hóa, nếu đơn vị đó không phải là một cơ quan văn hóa thực sự sẽ không có được những ứng xử có văn hóa một cách tốt nhất, bởi đây là hoạt động văn hóa.

Khi Hoa hậu Triệu Thị Hà trả danh hiệu, cô ấy đã đưa ra 2 lý do là áp lực và không đủ sức khỏe, theo ông với 2 lý do này đã đủ để trả danh hiệu?

- Tôi không biết cụ thể câu chuyện của cô Triệu Thị Hà, nhưng xét những gì báo chí nói vừa qua, tôi nghĩ khi cô Hà trả vương miện chắc cô ấy cũng bức xúc, và chúng ta nên có sự thông cảm với cô ấy, không nên phán xét vội. Bởi bất cứ cô gái nào khi bước vào cuộc thi, trải qua luyện tập vất vả, sự cố gắng để giành được điều mình mơ ước là vương miện, vậy tại sao lại dễ dàng từ bỏ danh hiệu đó được. Trừ khi cô gái đó quá bức xúc, không chịu được áp lực nên đành từ bỏ danh hiệu.

Theo tôi trường hợp của Triệu Thị Hà, nên nhìn từ hai phía, cả phía Triệu Thị Hà và cả phía BTC. Trước mắt BTC nên giải quyết những vấn đề khúc mắc, bức xúc của Triệu Thị Hà, tháo gỡ những khó khăn, áp lực chừng nào hay chừng ấy.

Là người giữ cương vị Trưởng BTC cuộc thi Hoa hậu Việt Nam rất nhiều năm, ông nghĩ sao về vấn đề hợp đồng với các hoa hậu. Bởi Hoa hậu Triệu Thị Hà đã tố cáo BTC cuộc thi Hoa hậu các dân tộc Việt Nam quản chặt mình bằng cách không cho đóng phim và đóng quảng cáo?

- Theo kinh nghiệm của tôi tại cuộc thi Hoa hậu Việt Nam, mọi hợp đồng với các người đẹp đều dựa trên sự tôn trọng pháp luật Việt Nam. Và trong đó có những điều khoản ràng buộc, nếu quảng cáo với danh nghĩa hoa hậu thì phải trao đổi với BTC để BTC tham vấn cho, có những thứ hoa hậu không nên tham gia quảng cáo vì nó phản cảm, ngoài ra có ràng buộc với nhà tài trợ ví dụ như trong 2 năm đương kim hoa hậu đương nhiệm không tham gia quảng cáo sản phẩm cho các đơn vị khác cùng sản phẩm với nhà tài trợ chính.

BTC cũng không có quyền cấm cô hoa hậu đó đóng phim và quảng cáo trừ một vài ràng buộc trên. Ngoài hoa hậu cũng phải tham gia các hoạt động từ thiện, hoạt động nhân đạo, hoạt động văn hóa do BTC đề ra, khuyến khích tham gia các hoạt động khác. Và trong quy chế nhà nước đưa ra là trích bao nhiều phần trăm kinh phí cho hoạt động từ thiện, nhân đạo. Nói chung là BTC cuộc thi Hoa hậu Việt Nam sẽ định hướng cho hoa hậu khi đăng quang và làm nhiệm vụ trong 2 năm.

Rõ ràng, từ những sự cố về thi hoa hậu gần đây mới thấy được việc xây dựng quy định, chế tài về các cuộc thi hoa hậu đang rất thiếu chặt chẽ. Ông có nghĩ rằng đấy là do sự thiếu kinh nghiệm, thiếu sự chặt chẽ của cơ quan quản lý?

- Quy chế thi hoa hậu hiện nay so với quy chế thi hoa hậu trước đây do chúng tôi soạn thảo và được Bộ VHTT ban hành đã thực hiện trong nhiều năm có những điều bổ sung là cần thiết, đáp ứng với giai đoạn mới, nhưng vẫn có những điều cần bổ sung tiếp và cụ thể hơn như tôi đã nói ở trên.

Theo tôi, điều quan trọng nhất để tổ chức thành công một cuộc thi người đẹp là mục đích của cuộc thi. Phải là mục đích vì cái đẹp, tôn vinh cái đẹp, tôn vinh người đẹp thực sự, nhằm định hướng cho thanh niên về cái đẹp đích thực chứ tuyệt đối không chạy theo những mục đích khác, nhất là mục đích lợi nhuận đơn thuần. Muốn vậy, cần quy định chặt chẽ việc cấp phép cho đơn vị tổ chức theo các tiêu chí mà tôi đã nói ở trên- đó phải là cơ quan, đơn vị có kinh nghiệm trong lĩnh vực tổ chức thi người đẹp, có tiềm năng kinh tế và có văn hóa (đúng hơn là một cơ quan văn hóa), hay nói đơn giản là phải có Tâm, có Tầm, có Lực.

 

Nhắc đến kinh nghiệm, theo ông khi xảy ra sự cố, xử lý thế nào sẽ phụ thuộc kinh nghiệm của BTC hay cái tài của người đứng đầu BTC?

- Kinh nghiệm của BTC quan trọng, trong đó có người đứng đầu. Cuộc sống vốn vô thường, chẳng ai biết được điều gì có thể xảy ra trong cuộc sống cũng như trong các cuộc thi. Điều quan trọng nhất là cách xử lý sao cho kịp thời, khách quan công bằng và nhân văn.

Xin cảm ơn ông!