Nữ vũ sư 76 tuổi điệu nghệ đất Cảng

Trong căn nhà nhỏ tại phố Lương Khánh Thiện (TP.Hải Phòng) luôn vọng ra những giai điệu valse bồng bềnh, quyến rũ. Sau khi cho hai người học trò nghỉ giải lao, nữ vũ sư hồi tưởng lại những ngày theo chồng về nơi phố cảng.

Bà Ngọc trong lớp dạy nhảy ở nhà.

Cô dâu thợ hàn

“Tôi là con gái Hà Nội, nhà ở phố Sơn Tây. Khi Hải Phòng vừa giải phóng, tôi theo chồng về thành phố này. Cái kho áo dài có tới 80 chiếc của tôi mang theo phải gói lại”. Thế rồi người vợ trẻ năm ấy ùa vào guồng lao động của thành phố, theo những tiếng còi tầm gọi ca, đi làm công nhân thợ hàn của Nhà máy Đóng tàu Bạch Đằng. “Tuy là phụ nữ, nhưng tôi được chuyên gia Bungari đào tạo rất cơ bản. Tôi có thể hàn được khung xe đạp, hàn trần nhà".

Với tay nghề tốt, bà Ngọc là thợ hàn duy nhất vượt qua được nhiều bài sát hạch của xưởng đóng tàu 46 hải quân để tham gia sản xuất con tàu phá bom N9 do kỹ sư Nguyễn Trọng Bích làm chủ nhiệm đề tài. Đây là một công trình đặc biệt, một cỗ máy có thể đi trên bộ, chạy dưới nước, có thể phát hiện và kích nổ được những quả bom từ trường trong nước ở khoảng cách 100m.

Nói về chuyện hàn con tàu, bà Ngọc kể, thật vô cùng khó vì lúc nào cũng nằm hàn, trong khi độ chính xác phải tuyệt đối. Lại chỉ một mình bà làm trong bí mật. Lúc đó máy bay Mỹ như lũ diều hâu tìm mồi, các nhà máy của Hải Phòng bị đánh phá tan tành, cứ nghe tiếng còi báo động, các bác chỉ huy lại đưa bà xuống hầm tránh bom, hết bom lại kéo lên hàn tiếp, làm suốt ngày đêm để phục vụ chiến trường.

Sau nhiều thử nghiệm công trình đã thành công vượt sức mong đợi N9 được đưa vào sản xuất đại trà để rà phá bom Mỹ, mở cửa các cảng biển của nước ta.

Bước nhảy cuộc đời

Năm 1979, khi bà Ngọc nghỉ hưu, có một người cháu từ TP.HCM ra mở lớp dạy nhảy ở nhà bà. Lúc đầu bà cũng nghĩ chỉ học cho vui, ai ngờ lại ham thế, càng nhảy càng ham, mà bà lại nhảy những điệu cổ điển rất đẹp và rất chuẩn, rất đúng nhạc nữa. Bà say đến độ ăn cũng nghĩ đến bước chân, nhiều hôm ban ngày bà bước sai, đêm đến không ngủ được, phải nghĩ cho thông mới chợp mắt. Lớp học đang đông thì cháu bà đi định cư ở nước ngoài, trong khi ngày nào dân thành phố cũng tìm về nhà bà để học nhảy, thế là bà đứng lên mở lớp, học sinh lại kéo đến ùn ùn.

Lớp khiêu vũ của bà Ngọc chỉ dạy 8 điệu cổ điển, valse, chachacha, rumba, bibop... với cách dạy dễ hiểu, dễ nhớ, học viên tiếp thu nhanh, chân bước chuẩn và quan trọng là cái tai nghe nhạc phải chính xác. Bà tự hào nói “ai đã từng học nhảy chỗ tôi rồi thì ra sàn không bao giờ nghe nhạc sai”.

Mỗi lần có tàu nước ngoài cập cảng Hải Phòng, họ muốn giao lưu với địa phương thì Trung tâm Văn hoá của thành phố đều mời bà Ngọc và học trò của mình đến giao lưu. Bà cho biết những đoàn khách Pháp và Ba Lan đến Hải Phòng đều rất ngạc nhiên vì những "madam VN" khiêu vũ rất đẹp và điệu nghệ.

Đến bây giờ, bà Ngọc ước tính mình đã dạy khoảng 3 vạn học viên của hai địa bàn Hải Phòng và Quảng Ninh. Năm 1993, ngành văn hoá Quảng Ninh mời bà ra mở lớp khiêu vũ đầu tiên ở Cung Văn hoá Việt - Nhật, bà cứ 3 ngày ở Quảng Ninh, 3 ngày lại về Hải Phòng. Nhưng chẳng bao giờ bà nhận mình là "vũ sư" vì bà bảo kỹ sư, kiến trúc sư, đều có bằng cấp thừa nhận, còn bà chỉ khiêm tốn mà nhận mình là giáo viên dạy khiêu vũ mà thôi.

Bước vào tuổi 76 rồi, buổi sáng các ngày trong tuần, bà Ngọc vẫn đều đều mở lớp dạy ở nhà, còn chiều thì đi sinh hoạt trong CLB Đồng Vọng, bà thích sinh hoạt ở đây vì có một dàn nhạc dây và chỉ chơi những bài tiền chiến như "Thu quyến rũ", "Cô láng giềng", "Gái xuân"...

Đã có thời gian bà Ngọc sang sống ở Canada cùng con trai, nhưng bà buồn, nhớ Hải Phòng đến da diết, nhớ từng góc phố, dòng sông, thế là bà lại tìm về thành phố cảng thân yêu để làm một người dạy nhảy, nhen lên niềm vui sống cho mọi người.

Nguyễn Gia Tưởng