Sự tích Hoàng Phi Yến “bôi nhọ” vua Gia Long: Nguyễn Phúc tộc tiếp tục kiến nghị Bộ trưởng VHTTDL

Liên quan đến việc Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam (hoàng tộc nhà Nguyễn) và các nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử kiến nghị rút Lễ giỗ Bà Thứ phi Hoàng Phi Yến khỏi danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, ngày 7/11, PGS.TS Nguyễn Phước Bửu Nam- Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam cho biết, Hội đồng vừa có văn bản kiến nghị lần 2 gửi Bộ trưởng Bộ VHTTDL.

Theo văn bản kiến nghị của Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam, qua thông tin báo chí, Hội đồng được biết vào ngày 28/10/2022, Bộ trưởng Bộ VHTTDL đã ký quyết định số 2705/QĐ- BVHTTDL về việc điều chỉnh tên gọi di sản văn hóa phi vật thể "Lễ giỗ Bà Thứ phi Hoàng Phi Yến ở huyện Côn Đảo, Bà Rịa - Vũng Tàu" thành "Lễ hội truyền thống Lễ giỗ bà Phi Yến tại huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu".

Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam cho biết, quyết định số 2705/QĐ- BVHTTDL chưa giải quyết được nội dung kiến nghị của Hội đồng và các nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử về việc hủy bỏ/thu hồi quyết định công nhận Lễ giỗ Bà Thứ phi Hoàng Phi Yến là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

"Bằng văn thư này, chúng tôi một lần nữa đề nghị ông Bộ trưởng hủy bỏ/thu hồi ngay quyết định công nhận Lễ giỗ Bà Thứ phi Hoàng Phi Yến ở huyện Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia", văn bản của Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam nêu.

Theo Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam, nếu vẫn muốn giữ danh hiệu di sản văn hóa cho Lễ giỗ bà Phi Yến thì Bộ trưởng Bộ VHTTDL cần chỉ đạo các đơn vị có trách nhiệm chỉnh sửa hồ sơ di sản này trên tinh thần tôn trọng khoa học và lịch sử, xóa bỏ những chi tiết liên quan đến hoàng đế Gia Long trong hồ sơ.

Bên cạnh đó, tổ chức tuyên truyền rộng rãi hồ sơ sau chỉnh sửa trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tại Miếu An Sơn (nơi diễn ra lễ hội Lễ giỗ Bà Phi Yến) cần loại bỏ các bảng giới thiệu sai lệch lịch sử và bôi nhọ vua Gia Long, tuyên truyền cho du khách những thông tin được trích lục từ hồ sơ đã chỉnh sửa.

Như tin đã đưa, trước đó, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đã ký Quyết định số 2705/QĐ- BVHTTDL về việc điều chỉnh tên gọi của di sản văn hoá phi vật thể đưa vào Danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia tại Điều 1 Quyết định số 773 ngày 4/4/2022 của Bộ trưởng Bộ VTHHDL về việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo đó, tên di sản "Lễ giỗ Bà Thứ phi Hoàng Phi Yến ở huyện Côn Đảo, Bà Rịa - Vũng Tàu" được điều chỉnh thành "Lễ hội truyền thống Lễ giỗ bà Phi Yến tại huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu". Việc đổi tên này thực hiện theo đề nghị của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và đề nghị của Cục Di sản văn hóa. 

Trước đó, Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam đã tổ chức toạ đàm khoa học "An Sơn miếu và bà Phi Yến ở Côn Đảo – vấn đề từ truyền thuyết đến hồ sơ di sản". Buổi tọa đàm có sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu, nhà khoa học lịch sử ở TP.HCM, Hà Nội, Thừa Thiên Huế…

Những ý kiến tại buổi tọa đàm đã làm rõ việc bà Phi Yến hoàn toàn không phải là vợ của vua Gia Long. Các tài liệu lịch sử được đưa ra tại tọa đàm cũng đã chứng minh không hề có chuyện Nguyễn Ánh ném con xuống biển trong quá trình chạy trốn quân đội Tây Sơn.

Sau bổi tọa đàm, Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam đã cùng các nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử ký tên vào đơn kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL và các cơ quan liên quan về việc rút Lễ giỗ Bà Thứ phi Hoàng Phi Yến khỏi Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Việc này nhằm trả lại sự trong sạch của vua Gia Long trước nghi án "bỏ vợ, giết con" và để không làm xuyên tạc lịch sử…

Sau khi có kiến nghị của Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam chỉ đạo Bộ VHTTDL phối hợp với Hội đồng Di sản văn quốc gia và các cơ quan liên quan xem xét, xử lý kiến nghị này theo thẩm quyền và quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Trên cơ sở đó, đại diện Cục Di sản văn hóa (Bộ BVHTTDL) và Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia đã có buổi làm việc với Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam và các nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử về kiến nghị rút Lễ giỗ Bà Thứ phi Hoàng Phi Yến khỏi danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia…