Sức khỏe kinh tế Việt Nam nhìn từ hệ quy chiếu Samsung

Ông Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Đại học Fulbright Việt Nam. (Ảnh: I.T)

Tăng trưởng GDP năm 2018 cao nhất trong 10 qua

Tại hội thảo "Tổng quan thị trường tài chính năm 2018" do Uỷ ban Giám sát Tài chính Quốc gia tổ chức, ông Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Đại học Fulbright Việt Nam, cho biết kinh tế Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng trên 7% trong năm 2018, mức tăng trưởng cao nhất tính từ từ năm 2007. Dù động lực tăng trưởng vẫn tới từ hai khu vực chính là công nghiệp chế biến và dịch vụ, song đã có sự thay đổi căn bản về cơ cấu của hai khu vực này.

Tin liên quan

Lòng tham và cái giá phải trả của ông chủ tập đoàn tơ lụa Khaisilk

10 doanh nghiệp thành lập mới có 7 doanh nghiệp chết, FDI rút tăng trưởng dựa vào đâu?

Ông Nguyễn Xuân Thành nói: “Khác với năm 2017, khi điện thoại di động Samsung có những đóng tích cực cho tăng trưởng kinh tế. Nhưng sang năm 2018, điện thoại di động và thiết bị điện tử đều tăng trưởng chậm lại. Từ mức 27,3% trong năm 2017 xuống còn 11% sau 11 tháng năm 2018. Ngược lại, có những ngành tăng trưởng mạnh nhờ chính sách hạn chế nhập khẩu, tăng sản xuất trong nước của Chính phủ là sản xuất ô tô và sản xuất dược phẩm”.

Về phía cung, ông Nguyễn Xuân Thành đánh giá, động lực thúc đẩy mức tăng trưởng mạnh của kinh tế Việt Nam trong giai đoạn 2017 - 2018 tới từ khu vực chế biến, chế tạo.

“Năm 2017, Formosa, Samsung gia tăng sản xuất theo chu kỳ. Song hoạt động gia tăng sản xuất của họ không tạo áp lực lên cân đối vĩ mô trong nước của chúng ta như tỷ lệ lạm phát. Samsung tăng trưởng 30%, Formosa tăng trưởng 40% khiến GDP của Việt Nam tăng mạnh. Nhìn vào các tập đoàn kể trên, có thể thấy năng lực sản xuất của họ vẫn đáp ứng được tăng trưởng. Năm 2018, chứng kiến sự chuyển đổi động lực tăng trưởng từ hoạt động lắp ráp, xuất khẩu điện thoại di động và thiết bị điện tử sang các ngành công nghiệp thay thế là lắp ráp ô tô, sản xuất dược phẩm. Song sự tăng trưởng nhanh của những ngành công nghiệp thay thế này không tạo quá nhiều áp lực lên chi phí đầu vào”, ông Thành phân tích.

Về phía cầu, ông Thành cho biết, tăng trưởng kinh tế năm 2018 không còn phụ thuộc vào tín dụng. Tốc độ tăng trưởng tín dụng theo ước tính của Ủy ban giám sát tài chính quốc gia cho năm 2018 dưới 15%, giảm mạnh so với mức tăng trưởng hơn 18% của năm 2017, tuy nhiên kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng mạnh nhất 10 năm.

"Nhiều chuyên gia đã tỏ ra quan ngại khi tốc độ tăng trưởng cao của Việt Nam những năm trước gắn với mức độ thâm dụng tín dụng. Tuy nhiên trong năm nay, không cần tăng trưởng tín dụng cao nhưng tăng trưởng GDP vẫn tiếp tục tăng", ông Nguyễn Xuân Thành nói.

Đối với tiêu dùng của dân cư, theo ông Nguyễn Xuân Thành, Việt Nam đang ở giai đoạn phát triển nhanh của tầng lớn trung lưu. Sức mua của dân tăng mạnh, năm 2018, nếu loại trừ yếu tố giá thì tăng tới 9%. Do đó, để năm 2019 duy trì đà tăng trưởng thì phải có giải pháp khuyến khích khối tư nhân đầu tư.

Ẩn số lãi suất tiền gửi năm 2019

Nhìn lại chính sách tiền tệ và điều hành tỷ giá năm 2018, ông Nguyễn Xuân Thành cho biết, áp lực gia tăng lạm phát năm 2018 tới từ hoạt động điều chỉnh tăng giá thực phẩm, xăng dầu. Nếu loại bỏ hai yếu tố này, lạm phát cơ bản chỉ ở mức 1,5 - 1,6%. Cộng thêm tác động từ tăng giá thực phẩm, xăng dầu mới, tỷ lệ lạm phát mới lên 3,6%.

Tin liên quan

NDT mất giá 8%, Việt Nam có nên chủ động phá giá VND?

Ông Nguyễn Xuân Thành phân tích: “Biến động giá dầu nửa đầu năm 2018 tạo áp lực lạm phát, lúc đó có nhiều người quan ngại vì tỷ lệ lạm phát đã tiệm cận 4%. Song nhờ kiểm soát tốt, tín dụng tăng chậm lại, chính sách tiền tệ không mở rộng, giá dầu nửa cuối 2018 lại giảm nên tỷ lệ lạm phát được duy trì, không vượt quá ngưỡng 4%”.

Đối với áp lực từ 4 lần điều chỉnh lãi suất của FED, đồng Nhân dân tệ (CNY) mất giá... Tiền đồng (VND) đã được điều chỉnh tăng giá 1,25% so với đồng tiền đang được sử dụng bởi 8 đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam gồm USD, CNY, EUR, JPY, KRW, SGD...

Ông Thành chia sẻ: “Chính sách tỷ giá của Việt Nam khá linh hoạt, không gắn chặt USD, không xuống giá so với Nhân dân tệ, không lên xuống giá quá nhiều so với EUR... đó là cách điều hành chính sách hợp lý, giúp ổn định trong nước, đồng thời không gây ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của hàng nhập khẩu và xuất khẩu”.

Song ông Nguyễn Xuân Thành cũng bày tỏ sự lo lắng với ẩn số lãi suất huy động tiền gửi cuối năm. Dự kiến năm 2018, chính sách tiền tệ, tăng trưởng tín dụng chậm lại. Trên thị trường, các ngân hàng muốn huy động vốn, phải tăng lãi suất kỳ có kỳ hạn, lãi suất cho vay vì vậy cũng phải điều chỉnh.

“Lãi suất tiền gửi vẫn là một ẩn số của năm 2019, bản thân tôi cũng chưa có câu trả lời. Những tháng cuối năm, số liệu thị trường cho thấy lãi suất đang tăng dù tín dụng đang tăng chậm lại. Song chưa thể đánh giá được việc lãi suất tăng này chỉ là tín hiệu thời vụ hay tín hiệu tăng lãi suất của năm 2019”, ông Nguyễn Xuân Thành nói.

Cuối cùng, ông Thành dự báo, FED sẽ điều chỉnh tăng lãi suất 2 lần trong năm 2019. Khi đó, tới cuối năm 2019, lãi suất USD sẽ ở mức 3 - 3,25%.