Tấm huân chương cho gạo

Lần đầu tiên Việt Nam vươn lên trở thành nước xuất khẩu gạo nhiều nhất thế giới. Ngày hôm qua, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng thông báo: Dự kiến 2012, VN sẽ xuất khẩu tới 7,5 triệu tấn gạo. Nếu có một tấm huy chương cho thành tích này, hẳn nhiên đó phải là tấm huy chương vàng chói lọi.

Nhưng câu hỏi về “mặt trái của tấm huy chương” đã được đặt ra: Là nước xuất khẩu gạo số 1 thế giới, nhưng giá hạt gạo của VN lại rất thấp. Đến bao giờ và làm thế nào để có thương hiệu cho hạt gạo VN?- ĐBQH Nguyễn Thị Kim Bé đặt câu hỏi. Và, câu hỏi này nhận được sự quan tâm của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khi ông nhắc lại “đến bao giờ”, bởi “chỗ đấy mới khó đấy”.

Trong vòng 5 năm trở lại đây, VN thu về gần 4,5 tỷ USD từ xuất khẩu gạo, song giá của gạo VN chỉ bằng gần 80% giá bình quân thế giới. Có những lúc giá gạo VN thấp hơn gạo Thái Lan đến 120USD/tấn.

Rẻ nhất thế giới là một cái lẽ cay đắng trong câu chuyện nhiều nhất thế giới. Bởi nhiều nhất, trong khi không quyết định được giá theo quy luật kinh tế, mà dựa vào việc “bán rẻ” đúng cả nghĩa bóng và nghĩa đen của từ này. Và vì thế, câu chuyện thương hiệu hạt gạo thực ra lại là chuyện giá trị giọt mồ hôi nông dân.

Phát biểu tại nghị trường ngày hôm qua, Bộ trưởng Cao Đức Phát nói: Việt Nam xuất khẩu gạo đã 23 năm, nhìn lại chất lượng đã chuyển dần từ xuất gạo chất lượng thấp sang trung bình”. Và “Cần nỗ lực để đi theo hướng này”.

Hai vị Bộ trưởng chỉ để trả lời cho một câu hỏi “bao giờ”. Thậm chí ngay cả khi Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng đặt câu hỏi: “Có bao giờ (hạt gạo Việt) đạt mức thương hiệu cũng đứng đầu (như xuất khẩu)?”; “2020 chất lượng có tương xứng với số lượng?” thì cũng không có ai trả lời ông cả.

Bởi “sắp tới”, “sớm có thương hiệu”, “cần đi theo hướng này”, có lẽ đó không phải là một lời hứa, thậm chí cũng không phải câu trả lời.

Và vì thế, câu chuyện xung quanh tấm huy chương vàng xuất khẩu gạo sẽ còn dài dài.

Phong Dao