TS Lê Đăng Doanh: Vẫn còn nạn quân xanh - quân đỏ

Về nghi án hối lộ 80 triệu yen cho quan chức đường sắt Việt Nam, TS Lê Đăng Doanh - nguyên trợ lý Bộ trưởng Bộ KHĐT nhận định: Tôi cho đây là một trong những vụ việc hết sức nghiêm trọng. Nó càng nghiêm trọng hơn khi Chủ tịch nước vừa có chuyến công du Nhật Bản rất thành công, đưa quan hệ đối tác toàn diện Việt-Nhật lên nấc thang mới. Dù không muốn nói nhưng rõ ràng điều này đã làm hình ảnh của Việt Nam bị ảnh hưởng, thể hiện môi trường kinh doanh, chất lượng bộ máy, cán bộ của chúng ta đang rất có vấn đề.


Tại sao những vụ tham nhũng lớn như vụ án Huỳnh Ngọc Sỹ (dự án Đại lộ Đông Tây) hay nghi án JTC lại xảy ra ở các dự án ODA, mà cụ thể là ODA của Nhật Bản, thưa ông?

- Vì đấy là các dự án mà vốn vay ODA là do người dân Nhật Bản bỏ tiền ra hỗ trợ cho chúng ta. Do đó, nó phải chịu sự kiểm toán, giám sát rất chặt chẽ của các cơ quan có thẩm quyền của Chính phủ Nhật Bản. Nếu đó là các dự án tư nhân bỏ vốn đầu tư thì anh "biến báo" thế nào là tùy. Giờ Nhật Bản đã phát hiện ra tham nhũng lớn trong các dự án ODA dành cho Việt Nam thì chúng ta phải xử lý thôi, không thể né tránh được.

Các vụ việc đó đều do phía bạn phát giác. Tại sao lại không phải là chúng ta?

- Nó thể hiện một điều là việc chống tham nhũng của mình chưa cụ thể, hiệu quả như ở nước ngoài. Trong nước đã không ít phen ồn ào về sai phạm, tham nhũng, những điều không bình thường trong đầu tư, kinh doanh của "ông lớn" này, đơn vị kia. Nhưng cuối cùng cả xã hội chỉ thấy như vậy thôi mà không thấy có các hành động quyết liệt tiếp theo...

Theo ông, phải làm sao để chống nạn tham nhũng, hối lộ trong các dự án ODA nói chung và các dự án khác tại Việt Nam?

- Chúng ta phải chống tham nhũng quyết liệt và nghiêm túc hơn nữa. Tiền như thế nào, ai nhận, trách nhiệm giải trình phải rõ ràng, cụ thể. Hiện trong đầu tư công vẫn tồn tại nạn “quân xanh - quân đỏ” để nâng giá. Hay nói như Bộ trưởng Bộ GTVT là bên thi công-giám sát tất cả đều có thể thông đồng thì khó có thể chống tham nhũng. Tôi cho cần phải sửa các quy định, luật lệ để công khai, minh bạch nền kinh tế, phải sửa Luật Đầu tư công, có Luật Trách nhiệm, quy định rõ trách nhiệm giải trình của tất cả các bộ ngành, đơn vị. Cuối cùng là nâng cao vai trò giám sát của Quốc hội.