Viện giơ cao, Tòa... đánh khẽ

Qua mặt cơ quan chức năng

Các bị cáo gồm: Trương Minh Thăng (44 tuổi, trú tại xã Lạc Long, huyện Kinh Môn, Hải Dương), là Phó Giám đốc phụ trách kinh doanh của Công ty CP Đông Hải 27/7; Bùi Văn Cường (35 tuổi, trú tại xã Hà An, huyện Yên Hưng, Quảng Ninh) và Ngô Thị Kim Oanh (39 tuổi, trú tại phường Cẩm Sơn, Cẩm Phả, Quảng Ninh).

3 bị cáo tại phiên toà sơ thẩm.

Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh Quảng Ninh, Công ty Đông Hải 27/7 là đơn vị có chức năng kinh doanh than. Tháng 3.2009, Trương Minh Thăng ký một hợp đồng kinh tế với Công ty TNHH Hoàng Oanh Tâm do Ngô Thị Kim Oanh làm giám đốc.

Nhưng thực tế, Công ty Hoàng Oanh Tâm từ khi thành lập chưa hề có hoạt động kinh doanh trên thực tế, chưa có nhà xưởng kho bãi, báo cáo thuế bằng 0. Dù đã ký hợp đồng mua than nhưng công ty của Oanh chưa bao giờ thông báo lấy than. Đây chính là chiêu nhằm qua mặt cơ quan chức năng của Trương Minh Thăng, cốt để tạo dựng các tài liệu, giấy tờ che đậy việc xuất trộm than sang Trung Quốc.

Ngày 21.10.2009, Trương Minh Thăng chỉ đạo Bùi Văn Cường (sở hữu bằng thuyền trưởng giả) cho tàu QN 6219 vào kho than của công ty, nhận hàng rồi chở đến cảng Bạch Long (Trung Quốc). Ngày 22.10.2009 tại khu vực đông nam đảo Cô Tô, tàu chở than này bị lực lượng biên phòng bắt giữ.

Khi bị bắt, Cường trưng ra số hợp đồng, giấy tờ mà Thăng đã chuẩn bị sẵn để chứng minh rằng mình đang trên đường đến Móng Cái giao hàng cho Công ty Hoàng Oanh Tâm. Tuy nhiên, kiểu ngụy tạo này không qua mắt được các cơ quan chức năng. Ngô Thị Kim Oanh ngay lập tức bị triệu tập để điều tra.

Theo Hội đồng giám định tỉnh kết luận, số than vận chuyển trái phép là than cám 5, khối lượng 1.222,5 tấn, trị giá 1.039.167.000 đồng. Ngoài ra, Công ty Đông Hải 27/7 của Trương Minh Thăng còn 22 lần xuất hóa đơn GTGT với lượng than là 24.335 tấn than cám trong thời gian từ 11.3.2009 đến 21.10.2009, với nội dung là giao than cho phía Hoàng Oanh Tâm. Tuy nhiên, trên thực tế phía Hoàng Oanh Tâm chưa lần nào nhận than.

Tòa và Viện “lệch pha”

Tại phiên tòa, đại diện Viện KSND đã đề nghị mức án từ 3 đến 4 năm tù giam cho bị cáo Trương Minh Thăng về tội buôn lậu; 24 đến 30 tháng tù giam cho bị cáo Bùi Văn Cường về tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới cùng tội sử dụng giấy tờ giả và 16 tháng tù cho bị cáo Ngô Thị Kim Oanh về tội che giấu tội phạm.

Tuy nhiên, mức hình phạt của các bị cáo lại hạ xuống một cách khó hiểu khi chủ toạ phiên toà tuyên án: Bị cáo Trương Minh Thăng chỉ nhận mức án 18 tháng tù về tội buôn lậu (thời hạn tù tính từ ngày bị bắt, 20.5.2010); bị cáo Bùi Văn Cường bị tuyên mức 17 tháng 9 ngày tù về tội vận chuyển trái phép và làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức (tính từ ngày bị bắt, 12.1.2010); bị cáo Ngô Thị Kim Oanh bị phạt 16 tháng 20 ngày tù (tính từ ngày bị bắt, 31.1.2010).

Theo đó, 2 bị cáo Cường và Oanh đã được trả tự do ngay tại tòa, riêng Thăng chỉ phải thụ án chưa đầy một tháng nữa nếu không kháng cáo phúc thẩm.

Sự "lệch pha" về hình phạt đối với 2 bị cáo Thăng và Cường trong vụ án này đang khiến dư luận cảm thấy thật khó hiểu.

Hoàng Giang