Việt Nam còn nhiều rào cản về cạnh tranh

 Theo ông Trần Hữu Huỳnh - Phó Tổng Thư ký VCCI, sau 5 năm vào WTO, sự cạnh tranh của nước ta mới chỉ dừng ở tài nguyên thiên nhiên dồi dào, giá nhân công rẻ, giá sản phẩm thấp. Hệ quả đáng tiếc là doanh nghiệp mới chỉ sử dụng giá thấp để tăng sức cạnh tranh dẫn tới nguy cơ bị kiện chống bán phá giá.

Và khi đã bị kiện chống bán phá giá thì doanh nghiệp phải tốn chi phí, thời gian; chưa kể còn mất đi cơ hội xúc tiến thương mại để tiếp tục khai thác những phân khúc thị trường mới, tăng doanh thu, lợi nhuận cho mình.

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp hay ngành hàng, mà còn ảnh hưởng đến cả nền kinh tế. Sau 5 năm gia nhập WTO, kim ngạch xuất khẩu của VN mới tăng trung bình khoảng 16-17%/năm.

Đến nay, theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, lợi thế tài nguyên thiên nhiên, nhân công rẻ của VN cũng không còn giúp tăng sức hấp dẫn với các nguồn lực đầu tư ngoài nhà nước.

Trong 5 năm, tổng số vốn đăng ký mới và tăng thêm đạt khoảng 150 tỷ USD, gấp 2,7 lần, tổng số thực hiện đạt 45 tỷ USD. Cơ sở hạ tầng, chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế khiến dòng vốn đầu tư vào VN khó phát huy hết hiệu quả. Điều này cũng khiến dòng vốn đầu tư chủ yếu hướng vào công nghệ đơn giản, hàng hóa có giá trị gia tăng thấp.

Tiến sĩ Võ Trí Thành- Phó Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương - cũng cho biết, sau 5 năm gia nhập WTO, VN đang chịu thâm hụt dịch vụ lớn. Việc nhập khẩu dịch vụ vẫn còn rất lớn gây bất lợi cho cán cân thương mại, giá trị gia tăng từ dịch vụ vẫn chưa như mong đợi. Nguyên nhân là do vẫn còn những rào cản khiến mức độ cạnh tranh hạn chế; khả năng giám sát, quản lý của VN chưa đủ mạnh...

Ông Bryan Fornari - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác phát triển-Phái đoàn EU tại VN cho rằng, thời gian tới, VN nên tiếp tục đàm phán những điều khoản trong quá trình gia nhập WTO, trong đó cần lưu ý tối đa lợi ích của các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cần làm hài hòa môi trường thương mại dịch vụ, mở cửa WTO nhưng phải khắc phục những yếu kém tồn đọng, cân đối quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng.

VN cũng cần tận dụng lợi thế trước hết của việc gia nhập WTO là tăng cơ hội xuất khẩu cho hàng hóa, sản phẩm, do sẽ không bị phân biệt đối xử, được hưởng thuế suất nhập khẩu giống với các nước thành viên khác. Việc gia nhập WTO phải giúp người tiêu dùng mua được sản phẩm chất lượng, giá rẻ nhờ vào sự mở cửa thị trường trong nước.

Mai Nguyễn