Vụ cưỡng chế ở Tiên Lãng tạo nên hậu quả xấu

“Sẽ yêu cầu UBND huyện Tiên Lãng báo cáo sự việc”

Với vai trò giám sát của một đại biểu Quốc hội, ông đánh giá như thế nào về vụ việc cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng ngày 5.1 vừa qua?

- Cho đến nay, tôi mới chỉ biết về vụ việc này qua các phương tiện thông tin đại chúng chứ chưa nhận được báo cáo cụ thể của UBND huyện Tiên Lãng cũng như các cơ quan hữu quan của thành phố.

Đoàn Đại biểu Quốc hội Hải Phòng đã có kế hoạch yêu cầu UBND huyện và các ngành báo cáo cụ thể về nội dung sự việc. Tuy nhiên, sơ bộ có thể đánh giá sự việc đã xảy ra là rất đáng tiếc, tạo ra dư luận không tốt.

Ông Trần Ngọc Vinh (trái) trả lời phỏng vấn của phóng viên NTNN.

Điều này chứng tỏ công tác chuẩn bị, khâu nắm tình hình chưa sâu, chưa lường hết những tình huống xấu. Việc thu hồi đất phải làm đúng trình tự pháp luật, phải làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động, cuối cùng mới phải áp dụng biện pháp cưỡng chế.

Cưỡng chế phải đảm bảo hạn chế thấp nhất thiệt hại cho dân và bảo đảm an toàn an ninh trật tự nói chung. Nếu chính quyền địa phương tiến hành công tác này thật thận trọng thì đã không để xảy ra hậu quả gây thiệt hại cho cán bộ thực thi nhiệm vụ cũng như đẩy người dân vào vòng lao lý.

Cũng cần nhấn mạnh một điều, người dân khi đòi hỏi quyền lợi của mình nhất thiết phải tuân thủ pháp luật, phải kiềm chế, không được manh động, liều lĩnh gây hại cho người thi hành công vụ.

Cơ quan của Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng có trụ sở trên địa bàn thành phố luôn sẵn sàng tiếp nhận đơn và giúp bảo vệ quyền lợi chính đáng của công dân. Hàng tuần, chúng tôi đều bố trí một buổi để đại biểu Quốc hội tiếp dân, ngày nào cũng bố trí cán bộ thường trực tại trụ sở phòng tiếp dân để nhận đơn thư.

Trong nhiều năm qua, Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng đã nhận được rất nhiều đơn thư của công dân yêu cầu giúp đỡ, nhất là các nội dung có liên quan đến đất đai, đền bù, giải tỏa... Sau khi nhận đơn, chúng tôi có văn bản yêu cầu các cơ quan chức năng giải quyết, cử cán bộ giám sát và đôn đốc việc giải quyết, trả lời đơn của các cơ quan chức năng đối với kiến nghị của công dân. Nhưng rất tiếc, cho đến nay chúng tôi chưa hề nhận được đơn của các hộ dân của Tiên Lãng trong vụ cưỡng chế này.

Được biết, ông vừa được bầu làm Chủ tịch Hội Luật gia TP.Hải Phòng, với tư cách là một chuyên gia luật, ông có cho rằng, việc phá hủy 2 căn nhà, trong đó có căn nhà xây kiên cố 2 tầng của các hộ dân tại Tiên Lãng là vượt quá giới hạn của cưỡng chế thu hồi đất, có dấu hiệu của một vụ án hủy hoại tài sản công dân hay không?

- Để làm rõ vấn đề này, cần xác định những căn nhà đó được xây dựng như thế nào, có xin phép địa phương không? Nếu địa phương đã cho phép xây dựng thì đó là tài sản hợp pháp của người dân cần được bảo vệ. Còn nếu trước đây người dân tự ý xây dựng không xin phép thì chính quyền địa phương phải xử lý hành vi xây dựng trái phép và tháo dỡ công trình xây dựng trái phép ngay từ khi người dân có hành vi xây dựng trái phép.

Sửa đổi Luật Đất đai là rất cần thiết...

Qua vụ cưỡng chế thu hồi đất ở Tiên Lãng cho thấy Luật Đất đai hiện hành đã và đang bộc lộ nhiều bất cập, trong đó vấn đề “cộm” nhất là giao quyền phán xét cho chính quyền địa phương sau khi thu hồi đất của dân có thể cho hoặc không cho người đó được tiếp tục thuê đất, gây hoang mang, lo lắng, tạo mảnh đất cho tiêu cực, tham nhũng nảy sinh. Ý kiến của ông với tư cách một Đại biểu Quốc hội về vấn đề này như thế nào?

- Đúng là Luật Đất đai hiện nay có nhiều bất cập, vì thế mà người dân đi kiện mới đông như vậy (75% số đơn thư mà Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng nhận được là về lĩnh vực đất đai).

Hiện nay, khi thời hạn giao đất theo Nghị định 64 (giao đất nông nghiệp 20 năm 1993-2013) đã sắp hết thì việc xác định chia đất cho nông dân như thế nào đang là câu hỏi lớn nhất được đặt ra.

Trong suốt 20 năm qua, sau khi các hộ được giao đất theo hộ, theo nhân khẩu, thực tế đã biến đổi theo nhiều chiều khác nhau. Có hộ, số nhân khẩu tăng lên cũng chưa được điều chỉnh tăng diện tích giao đất.

Ngược lại, có hộ gia đình con cái đi thoát ly, người già đã chết, nhân khẩu tại địa phương giảm nhưng cũng không điều chỉnh giảm.

Chính vì vậy, việc sửa đổi luật là hết sức cần thiết nhưng cần được tiến hành hết sức thận trọng, nghiên cứu sâu, tỷ mỷ để đưa ra quyết định sửa đổi cho phù hợp. Hiện nay, Chính phủ đã giao cho các đoàn công tác khảo sát thực tế tình hình sử dụng đất tại các địa phương để báo cáo cụ thể.

Xin cảm ơn ông!

Vũ Thị Hải (thực hiện)