Vùng cao miền núi phía Bắc: Đẩy mạnh phát triển chăn nuôi bền vững

Quy mô lớn, sản lượng thấp

Chăn nuôi trâu, dê, lợn và gia cầm là một lợi thế tại các tỉnh vùng thiểu số và miền núi phía Bắc từ nhiều năm nay bởi với những lợi thế điều kiện tự nhiên của vùng như: Đất đai rộng lớn, có nhiều giống gia súc, gia cầm chất lượng tốt như: Bò sữa Mộc Châu, trâu mốc Tuyên Quang, Yên Bái, bò H’Mông Hà Giang, dê cỏ Hà Giang, ngựa bạch Lạng Sơn, lợn Móng Cái, Mường Khương... Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, đến năm 2012 chỉ tính riêng về gia súc ăn cỏ, toàn vùng có đàn trâu đạt 1,45 triệu con, chiếm 55,27% tổng đàn trâu toàn quốc; đàn bò đạt trên 904.000 con, chiếm 15,32%; đàn dê chiếm gần 50% và đàn ngựa chiếm 90% so với cả nước; đàn gia cầm trên 62,5 triệu con... Tuy nhiên, vùng này chưa có nhiều cơ sở chăn nuôi quy mô trang trại lớn (mới có 1.351 trang trại chăn nuôi, chiếm 9,9% tổng số trang trại chăn nuôi cả nước).


Mặt khác cơ cấu giá trị ngành chăn nuôi của vùng còn nhiều bất cập, như vật nuôi có lợi thế cạnh tranh vùng theo thứ tự là trâu- ngựa - dê - lợn - gia cầm thì hiện ở vùng này lợn và gia cầm lại có vai trò chủ đạo. Sản lượng năng suất chăn nuôi thấp (sản lượng thịt trâu chiếm 39- 40% trong khi số đầu con chiếm 55-56% cả nước; sản lượng thịt lợn chiếm 12-14% trong khi đầu con chiếm 24% cả nước...).

Đề xuất nhiều giải pháp

Theo PGS - TS Trần Văn Phùng- Viện trưởng Viện Khoa học sự sống (Trường ĐH Nông lâm Thái Nguyên), để phát triển chăn nuôi ở khu vực miền núi phía Bắc bền vững thì cần thay đổi phương thức chăn nuôi nhỏ lẻ thành chăn nuôi có định hướng, theo hướng sản xuất hàng hóa; tăng quy mô chăn nuôi theo địa phương như chăn nuôi lợn khép kín từ khâu sản xuất giống đến chăn nuôi... TS Nguyễn Văn Trọng- Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT) lưu ý: Cần tiếp tục đổi mới phương thức chăn nuôi phát triển theo hướng trang trại, áp dụng công nghệ cao trong chăn nuôi và nhân giống, ưu tiên phát triển chăn nuôi có tính cạnh tranh như: Lợn, gà và trâu. Bổ sung chính sách tạo điều kiện khuyến khích liên kết các hộ chăn nuôi sản xuất theo nhóm hộ, hiệp hội hoặc theo hợp tác xã...

Bà Hạ Thúy Hạnh- Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia cho biết: “Trong những năm qua, hệ thống khuyến nông đã vào cuộc mạnh mẽ trong việc tìm giải pháp phát triển bền vững ngành chăn nuôi vùng cao phía Bắc như: Hướng dẫn bà con kỹ thuật chọn giống, thuốc thú y, phòng trị dịch bệnh, kỹ thuật chăn nuôi an toàn sinh học. Giúp bà con thay đổi thói quen chăn nuôi nhỏ lẻ, nhốt vật nuôi dưới gầm nhà sàn. Đồng thời, xúc tiến thành lập các tổ hợp chăn nuôi để đưa thông tin về kỹ thuật, giá cả giúp bà con tiếp cận hàng ngày và áp dụng vào việc chăn nuôi của mình”.