ăn trầu

Từ đường thôn đến ngõ xóm, từ bờ ruộng tới bên hiên nhà ở các thôn Phú Hải, Phú Thịnh, Phú Hòa… xã Phú Nhuận (huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai), người dân đều trồng rất nhiều cau.

Từ nhỏ, tôi vẫn nghe mẹ tôi đọc câu ca: “Không trầu ăn bậy lá gun/ Không vôi thì cứ phải đùn xuống khe”.

Tập tục ăn trầu ở Việt Nam dần dần bị mai một vì lớp trẻ hiện nay không mặn mà với món “khoái khẩu” này của cha ông. Nhưng ít ai ngờ rằng, ăn trầu từng phổ biến ở Bắc kỳ đến mức... phù miệng.

Về làng bây giờ, những cây đa, bến nước, ao làng có thể không còn hay khuất lấp bởi những ngôi nhà tầng thấp tầng cao, nhưng ta vẫn có thể bắt gặp chút duyên quê còn đọng lại qua những bà, những cụ móm mém răng đen tụ lại nơi ven đường, chuyện trò lúc sớm mai...

Dù không còn được sử dụng phổ biến trong cuộc sống hiện đại nhưng trong giới chơi đồ cổ, giá trị của một chiếc bình vôi là không thể đong đếm được.

Trong những năm 1914-1917, nhiếp ảnh gia người Pháp Leon Busy đã thực hiện nhiều bức chân dung màu đặc sắc về người Việt. Sau đây là những bức ảnh trẻ em Việt Nam đầu thế kỷ 20 trong bộ sưu tập của ông.

Trở lại Phước Dân – Ninh Phước, Ninh Thuận sau chuyến ghé thăm làng này lần đầu tiên vào hơn hai năm trước. Như lần trước, tôi đi cùng vài người bạn để họ biết làng gốm Bàu Trúc và mua vài món quà lưu niệm.

Hồi trước, nhà nào cũng có một cái ô trầu. Nhà tôi không ngoại lệ. Bà nội và má tôi xài chung. Ô trầu nhà tôi bằng đồng màu vàng sậm. Nó như cái tô bự có ba chân. Nắp ô như cái đĩa để ngửa, cũng bằng chất liệu có màu thời gian đẹp mắt như cái ô. Bên trong ô là nơi chứa một ốp trầu, mấy trái cau, hộp thuốc lá sợi, cái bình vôi, ống ngoáy và cây dao nhỏ, gọi là dao cau. Mỗi khi muốn ăn trầu, má giở nắp ô, cầm cây dao cắt một trái cau.

Kinh khủng, khó chịu, nôn nao, nổi da gà, quay quay như say rượu… là cảm nhận của các bạn trẻ trong lần đầu tiên ăn trầu.

Lễ ăn trâu là phong tục phổ biến của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) Tây Nguyên nhằm tạ ơn thần linh trong các lễ hội mừng chiến thắng, mừng được mùa, cúng nhà rông… Mỗi dân tộc mang mỗi nét đặc sắc. Lễ ăn trâu (Ting Kakpô) của người Xơ Đăng cũng là một lễ hội mang bản sắc khá độc đáo của tộc người đông đảo ở bắc cao nguyên này…