Bà Rịa - Vũng Tàu: Sẵn sàng hình thành khu thương mại tự do Cái Mép Hạ

Ngày 26/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái chủ trì hội nghị triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị về "Phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045". Hội nghị với chủ đề "Tư duy mới - Đột phá mới - Giá trị mới" nhằm tạo ra những sự đột phá đặc biệt cho khu vực Đông Nam bộ.

Ưu tiên phát triển hạ tầng giao thông kết nối cảng

Theo đó, với nghị quyết này, Bà Rịa - Vũng Tàu có cơ hội lớn, có cơ sở để trở thành một cực tăng trưởng quan trọng cho vùng kinh tế phía Nam nói riêng và cả nước nói chung. Đặc biệt trong tương lai đưa Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành trung tâm biển quốc gia. Với lợi thế có bờ biển dài trên 300 km, cảng nước sâu, đặc biệt cảng Cái Mép - Thị Vải là 1 trong 20 cảng biển siêu lớn trên thế giới, mỗi năm liên tục đón số lượng lớn tàu "khủng" cập cảng.

Trình bày tham luận trước hội nghị, ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhấn mạnh, việc phát triển tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thành trung tâm du lịch chất lượng cao đẳng cấp quốc tế. Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị "Về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045" là văn kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển vùng Đông Nam bộ nói chung và tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nói riêng.

Theo ông Thọ, nghị quyết đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp quan trọng có tính đột phá trong huy động sức mạnh tổng hợp, giải phóng và tái phân bổ lại nguồn lực thông qua các cơ chế, chính sách, giải pháp để vùng Đông Nam bộ duy trì sự phát triển năng động, sáng tạo, đi đầu trong đổi mới và phát triển, tiếp tục giữ vững vai trò đầu tàu, đóng góp lớn vào sự phát triển đất nước.

Trong số các chủ trương, giải pháp phát triển vùng đó, có chủ trương về "Hình thành khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ. Phát triển tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thành trung tâm du lịch chất lượng cao đẳng cấp quốc tế".

Theo ông Thọ, tại Việt Nam hiện có 18 khu kinh tế ven biển, tuy nhiên tại các khu kinh tế này chỉ phát triển các khu công nghiệp, dịch vụ với một số chính sách ưu đãi về thuế, mà chưa có khu thương mại tự do như mô hình phát triển ở nhiều nước trên thế giới.

Nghị quyết 24-NQ/TW quyết định "Hình thành khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ" là một chủ trương mới, nhằm tạo không gian đặc thù, tạo động lực thúc đẩy phát triển vùng Đông Nam bộ, đóng vai trò làm đầu tàu kéo theo sự phát triển của cả vùng và cả nước.

Sẵn sàng nâng chất cho cảng biển địa phương

Với vị trí nằm trên trục đường xuyên Á, có hệ thống cảng nước sâu được xếp loại đặc biệt của quốc gia có thể tiếp nhận tàu container trọng tải 80.000-250.000 tấn (6.000-24.000 TEU) hoặc lớn hơn, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giữ vai trò cửa ngõ hướng ra biển của vùng Đông Nam bộ. Song song đó, giai đoạn này địa phương đã và đang có các dự án giao thông lớn như đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; đường Vành đai 4 thành phố Hồ Chí Minh; đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu; hệ thống giao thông liên cảng, sẽ hình thành hệ thống giao thông đa phương thức, giúp kết nối đồng bộ giữa hệ thống cảng Thị Vải, Cái Mép - Trung tâm logistics Cái Mép Hạ - Cảng hàng không quốc tế Long Thành - Trung tâm tài chính quốc tế tại thành phố Hồ Chí Minh - Các trung tâm dịch vụ logistics, các khu công nghiệp, đô thị trong vùng Đông Nam bộ.

Đặc biệt, Bà Rịa - Vũng Tàu đóng góp 32% GDP, 44,7% tổng thu ngân sách nhà nước, vùng sản xuất ra lượng hàng hóa lớn nhất cả nước, chiếm 45% tổng khối lượng hàng hóa và hơn 60% khối lượng container thông qua hệ thống cảng biển Việt Nam.

"Các yếu tố này chính là nguồn tài nguyên, nguồn lực quan trọng và bền vững có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Và đây cũng là lý do Bộ Chính trị thống nhất chủ trương chọn Cái Mép Hạ để thiết lập mô hình khu thương mại tự do để tạo động lực mới phát triển vùng Đông Nam bộ", ông Thọ nhấn mạnh.

Theo đó, nhằm sẵn sàng cho việc hình thành khu thương mại tự do Cái Mép Hạ, trong thời gian qua tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã chủ động cập nhật chủ trương phát triển khu thương mại tự do vào Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Địa phương tổ chức lập quy hoạch Trung tâm logistic Cái Mép Hạ với diện tích hơn 1.686 ha, lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án để trình cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư.

Bà Rịa - Vũng Tàu triển khai đầu tư các công trình giao thông kết nối liên cảng và liên vùng, kết nối hệ thống cảng Thị Vải – Cái Mép với Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Trung tâm tài chính quốc tế thành phố Hồ Chí Minh, các trung tâm công nghiệp, đô thị trong vùng. 

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp tục phối hợp với các Bộ ngành và các địa phương trong vùng đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là các dự án hạ tầng giao thông kết nối vùng Đông Nam bộ, kết nối khu thương mại tự do Cái Mép Hạ với hệ thống cảng biển, cảng hàng không quốc tế Long Thành, trung tâm tài chính quốc tế thành phố Hồ Chí Minh, các khu công nghiệp, khu kinh tế, các đô thị phát triển trong vùng Đông Nam bộ và cả nước, trong hành lang kinh tế xuyên Á.