Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Sản phẩm OCOP muốn có giá trị cao phải tinh xảo, tạo cảm xúc

Ngày 9/9, Bộ NNPTNT đã tổ chức hội nghị Triển khai Chương trình OCOP và Chương trình Phát triển du lịch nông thôn trong Xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021 - 2025. 

Cả nước có 8.478 sản phẩm OCOP

Theo ông Ngô Trường Sơn, Chánh Văn phòng Văn phòng điều phối Nông thôn mới Trung ương cho biết, tính đến ngày 31/8/2022, tất cả 63/63 tỉnh, thành phố đã tổ chức đánh giá, phân hạng sản phẩm Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP). Theo đó, cả nước đã có 8.478 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên. 

Đã có hơn 4.351 chủ thể OCOP, trong đó có 38,3% là hợp tác xã, 26,1% là doanh nghiệp, 33,3% là cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh, còn lại là tổ hợp tác có sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên.

Chương trình OCOP đã có những tác động tích cực, đậm nét đến phát triển kinh tế nông thôn. Theo đó, góp phần khơi dậy tiềm năng đất đai, sản vật, lợi thế so sánh, đặc biệt là các giá trị văn hóa vùng miền để hình thành các sản phẩm OCOP tích hợp “đa giá trị”, gắn kết giữa phát triển nông nghiệp với dịch vụ, du lịch.

Đã quy hoạch được các vùng nguyên liệu đặc sản, phát triển các ngành nghề nông thôn, hình thành nhiều sản phẩm OCOP gắn với vai trò như một “đại sứ” chuyển tải những câu chuyện sản phẩm mang tính nhân văn của vùng, miền; thúc đẩy hướng đi về phát triển sinh kế ở những vùng khó khăn và các nhóm yếu thế như: đồng bào dân tộc thiểu số, phụ nữ.

Đặc biệt, nhiều địa phương đã chủ động phát triển được những nhóm sản phẩm dịch vụ du lịch nông thôn và điểm du lịch. Đến nay, các tỉnh, TP trên cả nước đã đánh giá, công nhận được tổng số 65 sản phẩm OCOP thuộc nhóm dịch vụ du lịch cộng đồng, điểm du lịch nông thôn.

Theo ông Sơn, trên cơ sở những kết quả đạt được của Chương trình OCOP và căn cứ Quyết định số 919/QĐ-TTg ngày 01/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình OCOP thì giai đoạn 2021 - 2025, Bộ NNPTNT triển khai chương trình OCOP linh hoạt, phù hợp theo hướng phát triển chuỗi giá trị sản phẩm OCOP gắn với vùng nguyên liệu địa phương. Đẩy mạnh hoạt động đào tạo, tập huấn, chú trọng các kỹ năng về tổ chức sản xuất; quản trị; đổi mới, sáng tạo về sản phẩm; quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm; kỹ năng về thiết kế bao bì, ghi nhãn và mẫu mã sản phẩm; phát triển thị trường…

Đặc biệt là đổi mới về phương pháp tập huấn, hướng dẫn theo hướng phát triển sản phẩm dựa vào nội lực cộng đồng. Chú trọng và nâng cao chất lượng quản lý sản phẩm OCOP. Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung - cầu cho sản phẩm OCOP. 

Điểm nhấn là tập trung xây dựng để hình thành các “Điểm đến” về sản phẩm OCOP gắn với các trung tâm du lịch, các hoạt động văn hóa; nâng cao năng lực hệ thống logistics về nông sản và OCOP nhằm thúc đẩy thương mại, thị trường sản phẩm trong nước và xuất khẩu.

Đối với Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025,  căn cứ Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 02/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Bộ NNPTNT sẽ hoàn thiện cơ chế, chính sách, văn bản hướng dẫn triển khai Chương trình. 

Tập trung xây dựng các điểm đến, sản phẩm du lịch nông thôn, hình thành các tour, tuyến du lịch nông thôn gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa và bảo vệ môi trường; sử dụng nguyên liệu và lao động tại chỗ; huy động sự tham gia của phụ nữ, người nghèo, người dân tộc thiểu số, người yếu thế để nâng cao đời sống, thu nhập cho người dân. Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quảng bá, giới thiệu sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn…

Đưa cảm xúc vào sản phẩm du lịch, sản phẩm OCOP

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan cho rằng, nếu đô thị là nơi so sánh đẳng cấp văn minh giữa các quốc gia, thì nông thôn là nơi so sánh sự đa dạng và giá trị bản sắc của mỗi một dân tộc. 

Điều này đặt ra yêu cầu nhiệm vụ phát triển nông thôn; ở đó trách nhiệm không chỉ thuộc về Bộ NNPTNT mà còn của tất cả các bộ ngành, địa phương…

Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhìn nhận kết quả thực hiện Chương trình OCOP thời gian qua là đáng khích lệ, nhưng chưa có gì bảo đảm thành công lâu dài trong một thế giới cạnh tranh. 

“Thời đại ngày nay là "bi kịch của người sản xuất". Nói vậy là vì có quá nhiều sản phẩm tương đồng để người tiêu dùng lựa chọn. Trà hoa vàng tưởng là đặc sản riêng có của Quảng Ninh, nhưng ở Bắc Kạn, Hà Nội nay cũng có…”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Ông Hoan cho rằng, các chủ thể cần chuyển từ tư duy sản lượng sang tư duy chất lượng nhằm nâng cao giá trị cho sản phẩm OCOP. Tích hợp đa dạng sản phẩm để chia sẻ lợi ích, từ đó tạo dựng được một cộng đồng đoàn kết trong liên kết sản xuất - tiêu thụ nông đặc sản.

“Tôi đề nghị sắp tới, khi đánh giá, chấm điểm sản phẩm OCOP, các địa phương cần chú trọng nhiều hơn đến yếu tố cộng đồng, bởi mục tiêu cốt lõi của Chương trình OCOP là tạo việc làm cho nhiều hơn người lao động, có tính bao trùm và gắn kết cộng đồng cao hơn…”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ NNPTNT, sản phẩm OCOP muốn có giá trị cao cần phải tinh xảo, đặc biệt là tạo được cảm xúc cho người tiêu dùng. Chỉ khi sản phẩm tạo ra được sự khác biệt thì mới có thể mang lại giá trị vượt trội, giúp cải thiện đời sống cho người dân…

Tư lệnh ngành nông nghiệp nhấn mạnh, du lịch cộng đồng phải mang lại cho du khách những trải nghiệm về cuộc sống địa phương. Phát triển du lịch nông thôn không chỉ vì lợi ích kinh tế mà còn là trách nhiệm, niềm tự hào quê hương, xứ sở.

“Nông dân thiếu nhiều thứ nhưng có thừa thời gian, do đó các địa phương cần chú trọng, đầu tư phát triển thêm nhiều sản phẩm OCOP, gắn với phát triển du lịch cộng đồng, điểm du lịch nông thôn. Phải làm sao để thu nhập của người nông dân không chỉ trông vào sản phẩm nông nghiệp mà còn từ đa dạng các ngành nghề dịch vụ nông thôn…”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.