Cá chình mun đầm Trà Ổ ở Bình Định, vì sao Hoa Kiều coi nhớt cá là thứ bổ dưỡng nhất?

Bởi vậy, khi đi chợ, dân sành ăn người Việt gốc Hoa ở Quy Nhơn gặp con chình sạch hết nhớt là khó có người mua. Chình mun đầm Trà ổ quý đầu tiên ở nước nhớt.

 Cá chình có ở nhiều nơi như những vùng cửa sông, cửa biển, đầm phá nước lợ, các hồ nuôi tôm dọc bờ biển miền Trung và ở tỉnh Bình Định. 

Cá chình mun là loại cá đặc sản ở đầm Trà Ổ của huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định. Theo quan niệm ẩm thực của Hoa Kiều ở Quy Nhơn thì thứ quý nhất của cá chình mun là nhớt cá.

Cá chình thuộc họ nhà lươn, chạch nhưng lớn hơn nhiều, có con nặng hàng ký. Đặc biệt, cá chình mun thì chỉ có ở đầm Trà Ổ, cũng gọi là đầm Châu Trúc thuộc huyện Phù Mỹ (tỉnh Bình Định). Gọi là chình mun có lẽ vì da cá đen chũi như gỗ mun, thịt cá chình mun nổi tiếng thơm, ngon và có giá trị bổ dưỡng rất cao.

Dân địa phương Bình Định kể lại rằng trước đây Hoa Kiều ở Quy Nhơn mua cá chình mun về treo lên dùng bột gạo vuốt hết nhớt. 

Thứ bột gạo tẩm nhớt cá chình này làm món xúp là bổ nhất. Bởi vậy gặp con cá chình sạch hết nhớt là khó có người mua. Cá chình mun quý đầu tiên ở nước nhớt. 

Ngoài ra thịt cá chình có thể tiềm, chưng, xào, nấu canh nhưng hấp dẫn hơn cả là cá chình nướng và cá chình hấp. Con cá chình mun đầm Trà Ổ đã có mặt từ trước năm 1975 trong các tửu quán của Hoa Kiều ở Sài Gòn và một số nước trong khu vực.

Ngoài cách thức chế biến cá chình trên, dân địa phương còn làm rượu chình ngâm nguyên một con cá chình mun vào vò rượu để khoảng hai tháng trở lên, uống trị thận, đau lưng.

Một nhà nghiên cứu nghệ thuật từng sống ở nhiều nước cho rằng, con cá chình mun Châu Trúc có thể sánh với con cá hương ở Lạng Sơn và con cá chép ở Tây Hồ (Trung Quốc) là những thứ quý hiếm đã được “phong thần” trong danh sách của làng ẩm thực quý tộc. 

Ông ta còn cho biết thêm rằng xưa kia nhà ông thuộc hàng bá hộ ở đất Bình Định nhưng đến ngày giỗ lớn chỉ có thể mua nổi một khúc cá chình mun. Khúc cá chình ấy là trung tâm trong cái mâm trọng vọng nhất của bữa cỗ!