Chấm chung khảo Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam 2023: Nhiều loạt bài sâu sắc, thời sự

Hơn 2.700 tác phẩm dự thi

Báo cáo tại buổi chấm chung khảo, theo nhà báo Nguyễn Văn Hoài, Phó Tổng Biên tập Báo NTNN/Báo điện tử Dân Việt - Chủ tịch Hội đồng chung khảo cho biết, chỉ sau hơn 7 tháng phát động, đã có 2.769 tác phẩm, trong đó có 1.521 tác phẩm gửi về đăng tải trên Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt và 1.248 tác phẩm do các cơ quan báo chí gửi tham dự.

Theo tổng hợp của Ban thư ký, trong số hơn 100 cơ quan báo chí gửi bài, tác phẩm tham dự cuộc thi, đơn vị Liên Chi hội Hội Nhà báo Báo Nhân dân có số lượng tác phẩm gửi tham dự lớn nhất (20 tác phẩm); Cơ quan báo chí ở xa nhất gửi bài là Báo Cà Mau; tác giả lớn tuổi nhất gửi bài là Võ Văn Việt (Lâm Đồng); tác giả ở xa nhất gửi bài là Nguyễn Lê (từ Hàn Quốc)…

Sau một thời gian làm việc nghiêm túc, Ban Thư ký đã lựa chọn ra 150 tác phẩm tốt nhất, đáp ứng các tiêu chí, điều lệ của Giải. Trên cơ sở đó, Ban Sơ khảo đã họp, chấm và chọn ra được 55 tác phẩm, bài tốt nhất lọt vào vòng Chung khảo để Hội đồng chung khảo xem xét, lựa chọn ra những tác phẩm xuất sắc, xứng đáng nhất để trao 26 giải khác nhau.

"Có thể nói, 55 tác phẩm lọt vào vòng chung khảo đã phản ánh rõ bức tranh toàn cảnh về ngành nông nghiệp, về đời sống nông thôn, nông dân hiện nay. Đó là một bức tranh có nhiều gam màu sáng về xuất khẩu các mặt hàng nông sản chủ lực, về tái cơ cấu nông nghiệp, về tư duy mới của người nông dân trong sản xuất nông nghiệp. Các mô hình làm nông nghiệp gắn với chuỗi liên kết đa giá trị, mô hình nông nghiệp công nghệ cao, ứng dụng công nghệ hiện đại, áp dụng chuyển đổi số trong các khâu từ sản xuất đến sơ chế, chế biến…", nhà báo Nguyễn Văn Hoài khẳng định

Về chủ đề này, có thể điểm qua như loạt bài: Thổi bùng khát vọng đưa Việt Nam cất cánh của Tạp chí Xây dựng Đảng, Loạt bài "Chuyển đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế và phát triển nông nghiệp sinh thái" của nhóm tác giả đến từ Bộ NNPTNT, Loạt bài Những cánh đồng không có dấu chân nông dân của báo Dân Trí, Nâng tầm lúa thơm, tôm sạch của báo Bạc Liêu...

Bên cạnh đó, các tác phẩm cũng đã khắc họa rõ bức tranh xám, còn nhiều tồn tại trong giải quyết vấn đề tiêu thụ nông sản, bài toán vốn, về ô nhiễm môi trường, về logictis cho nông sản, về bất cập trong chuyển đổi số, về tình trạng tận diệt các loạt thiên địch có hại, về câu chuyện dồn điền đổi thửa vẫn còn nhiều ì ạch ở các địa phương… 

Đó là các tác phẩm: "Trục trặc" chuyển đổi số nông nghiệp (Báo điện tử Dân Việt), Lợi nhuận của nông dân- trăm về khó khăn (Báo Cà Mau), "Cuộc chiến" bảo vệ giun đất (báo Phú Thọ); Chúng ta đang nợ nông dân, nông nghiệp của Tạp chí Nông thôn Việt…

"Nhiều bài viết thể hiện tính lý luận, chuyên sâu cao, bám sát các chủ trương, quyết sách của Đảng, nhà nước, như về phát triển kinh tế tập thể; về xây dựng NTM, về các vấn đề nóng của ngành nông nghiệp như: nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy chuỗi liên kết, phát triển kinh tế tập thể.…", nhà báo Nguyễn Văn Hoài nhấn mạnh, đồng thời dẫn chứng một số tác phẩm: Thời điểm vàng của kinh tế tập thể (báo Nhân Dân), Không để lãng phí bờ xôi ruộng mật (Hà Nội mới), Định vị nông nghiệp xanh made in Việt Nam cho đất chín rồng (Báo Cà Mau); Nông nghiệp tuần hoàn- xu thế tất yếu của VOV, Nghề nông đổi khác, nông dân đổi mới của báo Vĩnh Long.

Đặc biệt, trong 55 tác phẩm lọt vào vòng chung khảo, có nhiều tác phẩm có tính thực tiễn cao, mang hơi thở từ cuộc sống hiện tại, phát hiện ra những nhân tố điển hình, những gương chân dung Nông dân Việt Nam xuất sắc. Một số bài viết thấm đẫm tình người, về nghị lực vươn lên và truyền cảm hứng của những nông dân thời kỳ mới. Đó là tác phẩm Từ đôi tay trắng, ở tận cùng đau khổ vươn lên thành tỷ phú của Tạp chí Viettime, Phù thủy sáng chế máy nông nghiệp cứu người bị nạn của Báo Hải Dương, Bà trưởng thôn sở hữu nhiều cái nhất của Báo NTNN,…

"Thông qua các bài viết, tác phẩm, loạt chuyên đề đã góp phần làm thay đổi nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong việc triển khai xây dựng nông nghiệp, nông dân, nông thôn; đồng thời thay đổi tư duy của người nông dân trong thời kỳ mới chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, tích hợp đa giá trị; tạo động lực và tạo cảm hứng cho lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn…", Nhà báo Nguyễn Văn Hoài đánh giá.

Nhiều loạt bài sâu sắc, mang tính thời sự

Đánh giá các tác phẩm tham dự giải, ông Hồ Xuân Hùng, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và PTNT - thành viên Ban Giám khảo nói: "Tôi đọc rất kỹ và thấy cảm động, tâm huyết với 55 tác phẩm lọt vào vòng chung khảo. Các tác phẩm rất phù hợp với thời điểm này khi cả nước đang bước vào năm thứ 3 thực hiện Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng về "nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh"; thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030; tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 20- NQ/TW về tiếp tục đổi mới và phát triển kinh tế tập thể trong tình hình mới.

Ông Hùng bày tỏ ấn tượng sâu sắc với các tác phẩm như: "Trục trặc" chuyển đổi số trong nông nghiệp hay loạt bài "Thổi bùng khát vọng đưa Việt Nam cất cánh"… "Những bài viết có nội dung sâu sắc và thời sự, hết sức gần gũi, phù hợp với tiêu chí của giải", ông Hùng chia sẻ.

Ông Trần Thái Sơn, Giám đốc Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam, thành viên Ban Giám khảo đánh giá, các tác phẩm lọt vào chung khảo đã thể hiện khá toàn diện về nội dung, sự dấn thân của tác giả, dấu ấn tác nghiệp…

Theo ông Sơn, việc lựa chọn tác phẩm khiến các giám khảo "đau đầu" và cân nhắc rất kỹ lưỡng. Tuy nhiên, ông cho rằng, Ban giám khảo đã chấm công tâm khách quan nhất cho các tác phẩm tham dự, cho tác giả xứng đáng nhất, với các tác phẩm hay nhất.

Cùng chung nhận định, đánh giá, ông Hoàng Trọng Thuỷ, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Nông thôn mới; Nhà báo Phan Thị Hải Phương- Phó Trưởng Ban Nông nghiệp- Báo Nhân dân; Nhà văn Đinh Văn Chinh- Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương Hội Nhà văn Việt Nam; Nhà báo Nguyễn Thị Hương Lan - Trưởng Phòng Ban Thời sự VOV1- Đài Tiếng nói Việt Nam đều cho rằng, các tác phẩm đã chứng minh "đang đi tìm cái mới, cách thể hiện mới". Thi thoảng có bài - ngôn ngữ trực diện hơn, hiện đại hơn.

Giám khảo Hương Lan đánh giá cao tính đồng đều của các tác phẩm lần này, thực sự phù hợp với tiêu chí chính là giải báo chí viết về vấn đề tam nông. Trong đó, đề cao tính thời sự, chuyên sâu và dấu ấn tác nghiệp. Và vì đây là giải báo chí, nên cần ưu tiên những tác phẩm của phóng viên, nhà báo – những người có dấu ấn tác nghiệp rất rõ ràng.

Giám khảo Đinh Văn Chinh cho hay, rất nhiều bài có nội dung tốt như "Không để lãng phí bờ xôi ruộng mật" – Đây là bài rất đáng đọc. Hay như bài "Nữ trưởng thôn nông dân có nhiều cái nhất" đặt ra vấn đề chuyển đổi đất đai đang rất nóng, rất thời sự. Bài viết đặt ra câu hỏi đối với các cán bộ có chức quyền, cần làm gì để giải quyết triệt để vấn đề đất đai cho nông dân.