Chữa bệnh khi bệnh chưa phát

Mỗi người hãy chủ động khám và phát hiện sớm nguy cơ bệnh mạch vành để ngăn chặn.

Không tắc mới lạ!

Mạch máu không vô cớ bỗng tắc nghẽn. Nếu thành mạch máu không xơ vữa khiến chất béo, chất vôi, huyết cầu... có chỗ bám cứng; nếu mạch máu không co thắt liên hồi, chẳng hạn vì cảm xúc thái quá trong bối cảnh cuộc sống ngày nào cũng căng thẳng, thì cơ tim không thể thiếu máu.

Trái tim trong khi bơm máu liên hồi đến mọi ngõ ngách cũng cần được nuôi dưỡng thông qua hệ thống mạch máu bao kín thành tim. Mạng lưới mạch máu trên thành tim, phần do bất lợi về tư thế cơ thể học, phần vì kích thước mong manh, lại dễ bị tắc nghẽn! Đó chính là điểm éo le.

Thống kê trong mấy năm gần đây cho thấy, thiếu máu cơ tim được ghi nhận ngay cả ở đối tượng còn rất trẻ, thậm chí ở trẻ em! Thiếu máu cơ tim còn được phát hiện ở nhiều bệnh nhân không có vấn đề với chất mỡ trong máu, ngay cả với người không dư cân, không hút thuốc! Phụ nữ mắc bệnh không kém nam giới. Bệnh này đi kèm rất sát trong nhiều bệnh chứng khác như tiểu đường, rối loạn chức năng tuyến giáp, ung thư phát tán như đòn đo ván cuối cùng!

Không chỉ vì cholesterol!

Do tiếng chuông báo động thường khi cường điệu về cholesterol nên bệnh lý mạch vành thường gắn liền với tình trạng tăng chất mỡ trong máu. Đúng là cần điều trị béo phì cũng như giảm chất mỡ trong máu bằng chế độ dinh dưỡng, nếp sinh hoạt xem trọng chuyện vận động và thậm chí dùng thuốc nếu tối cần thiết. Nhưng nếu quy tất cả tội cho cholesterol để rồi đánh mất tầm nhìn toàn diện thì sai vì nhiều bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim chưa từng bị tăng chất mỡ trong máu! Kiêng khem thái quá vì sợ cholesterol rõ ràng không có lợi cho mục tiêu ngăn chặn nhồi máu cơ tim.

Ngoài ra, một số rất đông phụ nữ ở tuổi mãn kinh dễ bị thiếu máu cơ tim với tỷ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim thậm chí cao hơn con số thống kê ở bệnh nhân nam giới!

Hôm nay đã là quá muộn

Đúng là sai lầm nghiêm trọng nếu xếp loại bệnh lý mạch vành vào nhóm bệnh cấp tính. Nhồi máu cơ tim tuy xảy ra đột ngột nhưng chẳng qua đã có từ lâu. Cấp tính chỉ vì bệnh gõ cửa không báo trước. Cũng như với tất cả các căn bệnh mãn tính khác, hiệu quả của liệu pháp tùy thuộc vào khả năng chẩn đoán chính xác, càng sớm càng tốt. Ngày nào chưa có chương trình tầm soát bệnh mạch vành với bài bản, ngày đó thầy thuốc còn gặp khó khăn khi cấp cứu vì bệnh đến quá trễ.

Thay vì đợi nước đến chân để rồi nhảy không kịp, giải pháp sẽ đơn giản hơn nhiều nếu cả thầy thuốc lẫn bệnh nhân đừng quên một nguyên tắc được thầy thuốc Đông y đặt lên hàng đầu. Đó là chữa bệnh khi bệnh chưa phát! Nếu không có phương tiện để tiến hành chụp hình mạch vành, siêu âm 3 chiều... thì ngay cả với một vài xét nghiệm sinh hóa phản ảnh gián tiếp mức độ lưu thông của dòng máu trong mạng lưới mạch vành, như homocystein, troponin, hay với điện tâm đồ, cũng đã đủ để thầy thuốc lưu ý hơn về khả năng mắc bệnh của thân chủ.

Vấn đề chỉ là quyết tâm tìm bệnh để chữa cho sớm hay tiếp tục khoanh tay đợi bệnh để cấp cứu?! Chỉ khi nào có được quan điểm rõ như thế mới mong giảm thiểu con số bệnh nhân tim mạch tuy chưa đăng ký hôm nay nhưng chắc chắn sẽ nhập viện trong thời gian rất gần!

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng