Chuyên gia: Mỹ sẽ không “đá” Thái tử Ả Rập sau vụ Khashoggi

Theo Sputnik, vào hôm thứ Ba (4.12) vừa rồi, Giám đốc CIA Gina Haspel đã thuyết thục được nhiều nhân vật chủ chốt của Thượng viện Mỹ rằng Thái tử Ả Rập Saudi Mohammad bin Salman (MBS) có liên quan trực tiếp tới vụ việc nhà báo Jamal Khashoggi bị giết hại. Sốc và phẫn nộ trước các bằng chứng của CIA, nhiều thượng nghị sĩ đã thề sẽ trừng phạt nhà lãnh đạo trên thực tế của vương quốc Trung Đông.

Vào tuần trước, Thượng viện đã bỏ phiếu để tổ chức tranh luận về một nghị quyết nhằm chấm dứt sự ủng hộ của Mỹ tới cuộc chiến do Ả Rập Saudi và đồng minh tiến hành tại Yemen, cũng như mở rộng đòn trừng phạt của Đạo luật Toàn cầu Magnitsky với cả ông MBS.

Động thái này có tính chất ngược lại với những gì Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố trước đó rằng không hề có bằng chứng xác đáng về việc Thái tử bin Salman có liên quan. Nhà lãnh đạo Mỹ lên tiếng tin tưởng Riyadh hoàn toàn thành thực về vụ việc Khashoggi.

Tuy nhiên, cả hai nhánh lập pháp và hành pháp (chính phủ, quốc hội) của Mỹ đều hướng tới việc bảo toàn giá trị cốt lõi của liên minh Mỹ - Ả Rập Saudi. Lý do là Riyadh vừa là người cung cấp dầu mỏ, mua vũ khí Mỹ và vừa là đồng minh chiến lược quý giá của Washington tại khu vực.

Bình luận với kênh Radio Loud&Clear của Sputnik, ông Ali Al-Ahmad – Giám đốc Viện nghiên cứu Vấn đề Vùng vịnh cho rằng CIA không thúc giục Quốc vương Salman phế truất Thái tử là vì vị thế của MBS. Theo đó, ông bin Salman đóng vai trò là “người giữ cửa cho cha của mình, bất cứ ai muốn gặp Quốc vương phải có sự cho phép của ông. Giám đốc CIA Gina Haspel cũng không phải ngoại lệ”.

Thế nhưng, theo ông Al-Ahmad, chính phủ Mỹ không hề đặt mục tiêu phế truất và thay thế vị Thái tử. Thay vào đó, Washington muốn “để MBS tại vị với ảnh hưởng yếu hơn”.

“Tôi nghĩ chính phủ Mỹ muốn để ông MBS tại vị với quyền lực suy yếu hơn trước. Việc này sẽ giúp Washington thiết lập ảnh hưởng lớn hơn trong trong quan hệ với chính phủ Ả Rập Saudi”, ông Al-Ahmed nhạn định.

“MBS kiểm soát tất cả nguồn lực sức mạnh, những đối thủ chính trị của ông còn không thể đặt chân ra ngoài đường. Họ đều bị kiểm soát, giam cầm. Ông còn có cả sự ủng hộ từ nhiều phía như bộ máy quan liêu, an ninh nội địa và quân đội”, Al-Ahmad cho rằng Thái tử Mohammad bin Salman “quá mạnh”.