Chuyện lớn hơn lễ hội chém lợn

Theo báo chí ngày 10.2, các cụ tiên chỉ làng Ném Thượng quyết “chém lợn là chém lợn giữa đình” chứ không thể thành “cỗ ngọc tế thánh” (tức là mổ lợn phía sau sân đình). Với rất nhiều người, lo cũng là phải khi nghi thức chém lợn rõ ràng quá bạo lực cho dù ẩn dưới danh nghĩa tâm linh, tín ngưỡng. Huống chi Tổ chức động vật Châu Á đang ra sức kêu gọi ban hành luật chấm dứt lễ hội chém lợn.

Nhưng thật ra tâm linh, truyền thống lịch sử cũng có lý do của nó. Và rõ ràng, có nhiều cách để giữ gìn hình ảnh Việt Nam tốt hơn nhiều so với việc hành chính hóa, bỏ đi một lễ hội đã có lịch sử hàng trăm năm nay. Chấn chỉnh sự bất hợp lý trong quản lý giá cước vận tải chẳng hạn. Không đâu như ở Việt Nam, xăng dầu thế giới giảm “như xe không phanh” mà giá cước, dù đích thân Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu giảm, vẫn chỉ như “xe nặng leo dốc”. Sự bất lực trong quản lý, đúng ra phải như một nỗi xấu hổ mang tính quốc gia chứ không đơn thuần chỉ là lẽ công bằng cho những người dân vẫn nai lưng đóng thuế và lãnh đủ mỗi khi giá xăng dầu “hắt hơi sổ mũi”.

Hay việc cần kíp hơn nhiều so với việc bỏ lễ chém lợn là chấn chỉnh lại môi trường đầu tư khi các doanh nghiệp nước ngoài đang chỉ ra những bất công “tổ chảng” khi họ phải chi trả những khoản phí “không chính thức” một cách “rất phi lý và không thể chịu đựng nổi”. Nào là phí “sửa đổi” (giấy tờ). Nào là phí “làm thêm giờ” và vô vàn phí không tên đối với mọi thủ tục hải quan. Nói thẳng ra là một hình thức vòi vĩnh, một biểu hiện của tham nhũng khi đó là những loại phí không có hóa đơn, một loại phí “chỉ có ở Việt Nam”.

Trong khi đó, những câu chuyện thế thái nhân tình thời sự đang cho thấy nỗi lo sợ bị trả thù của người chống tham nhũng là chuyện hoàn toàn nghiêm túc, đến mức mạng xã hội ngập tràn những lời đàm tiếu, những cay đắng, và thở than về câu chuyện người ngay sợ kẻ gian, người chống phải chào thua kẻ tham nhũng.

Những bức xúc nhức nhối có thể là riêng lẻ, là chuyện nhỏ, chuyện “phía sau sân đình”, nhưng lại đang phản ánh một tâm thế xã hội không hề bình yên.

Và những câu chuyện ấy đáng để quan tâm giải tỏa hơn là bắc kính lúp soi chuyện xấu đẹp về hình ảnh đất nước qua một lễ hội làng.