Công bố nghiên cứu về di tích lăng Nguyễn Hữu Hào

Tuy nhiên, ở vế đối thứ nhất của cặp câu đối thứ hai tại lăng Nguyễn Hữu Hào từ nhiều năm qua đã bị rớt mất 4 chữ Hán.

Ngày 5-9, cử nhân Hán Nôm Nguyễn Huy Khuyến và PGS-TS Cao Thế Trình (hai cán bộ của Đại học Đà Lạt) đã công bố thông tin “tìm thấy” 4 chữ Hán bị mất trên hai cặp câu đối của Hoàng hậu Nam Phương. Họ đã đúc lại 4 chữ Hán đó và sẽ tiến hành gắn lại trên hai cặp câu đối trong lăng Nguyễn Hữu Hào.

Nguyên nghĩa và bản dịch của hai cặp câu đối như sau: “Dữ quốc đồng hưu thiên cổ hà sơn thư khoán vĩnh/Dưỡng thân dục đãi bách niên phong thụ đỉnh chung bi” (Một lòng với nước, ngàn năm sông núi mãi ghi trong sách sử, khoán ước/Nuôi dưỡng cha mẹ, trăm năm cây gió khắc ghi nỗi đau buồn trên chuông đỉnh” và “Chất giáng trụ thiên phảng phất… quy…/Chung trừ túc địa uất thông vượng khí hộ giai thành” (Chót vót chống trời, phảng phất… quy…/Đất thiêng tốt lành, bao trùm vượng khí chốn giai thành).

Như vậy, ở cặp câu đối thứ hai đã bị mất 4 chữ. Sau thời gian nghiên cứu tài liệu và được sự cố vấn của PGS-TS Cao Thế Trình, cử nhân Nguyễn Huy Khuyến đã tìm ra 4 chữ Hán bị mất là: “anh”, “linh”, “thổ” và “lạc”. Xếp 4 chữ Hán này vào, sẽ có cặp câu đối thứ hai hoàn chỉnh là “Chất giáng trụ thiên phảng phất ANH LINH quy THỔ LẠC/Chung trừ túc địa uất thông vượng khí hộ giai thành”. Có nghĩa là “Chót vót chống trời, phảng phất khí thiêng về nơi an lạc/Đất thiêng tốt lành, bao trùm vượng khí bảo vệ chốn giai thành”.

Võ Khắc Dũng