Đà Nẵng: Trồng cây ra củ màu trắng ngà, cay nồng, nông dân Hòa Nhơn bội thu dịp Tết

Đặc sản Hòa Nhơn

Đã từ rất lâu, kiệu hương là cây trồng truyền thống của người dân xã Hòa Nhơn, chủ yếu tập trung ở thôn Thạch Nham Tây. Nhờ điều kiện thổ nhưỡng đất trồng thuận lợi nên kiệu hương nơi đây có hương vị thơm ngon riêng biệt, được nhiều người ưa chuộng và trở thành đặc sản của vùng quê Hoà Nhơn.

Cây kiệu được nông dân trồng quanh năm, chia làm 2 vụ, nhưng vụ Đông Xuân là chính. Để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ củ kiệu trong dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu, thì từ tháng 7 âm lịch bà con đã xuống giống sản xuất. Sau khoảng 5 tháng là có thể thu hoạch bán Tết.

Trồng hơn 1 sào (500m2) kiệu, gia đình bà Nguyễn Thị Trĩ (60 tuổi) đang tất bật nhổ kiệu, làm sạch để đem bán. Bà phấn khởi nói: "Năm nay thời tiết diễn biến thất thường, nhưng nhìn chung cây kiệu dễ trồng nên không bị ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển. Tôi chăm bón, làm cỏ đúng quy trình nên kiệu cho củ to đều, sản lượng cao, đạt khoảng 400kg/sào. Hiện đang vào chính vụ kiệu Tết nên tôi phải tranh thủ thu hoạch để cung ứng cho người tiêu dùng".

Kiệu hương là đặc sản của xã Hòa Nhơn và món dưa kiệu (củ kiệu dầm mắm) cũng là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền.

Chị Nguyễn Thị Bông (35 tuổi), Tổ trưởng Tổ hợp tác cho biết, nông dân Hòa Nhơn có truyền thống trồng kiệu hương đã lâu, nhưng gần đây mới đầu tư sản xuất có quy trình kỹ thuật. Nông dân được tập huấn cách chăm sóc cây kiệu đạt năng suất cao, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ vào chất lượng kiệu thơm ngon, giòn, an toàn nên khi đầu tư phát triển thì người tiêu dùng rất ủng hộ và tin dùng.

Theo chia sẻ của nông dân, cây kiệu phát triển tốt trong điều kiện đất tơi xốp, thường xuyên được làm cỏ, bón phân để cung cấp dinh dưỡng. Vụ kiệu Hè Thu nông dân trồng số lượng ít, chủ yếu để duy trì nguồn giống. Chính vì thế vụ kiệu Đông Xuân là dịp để người dân Hòa Nhơn tăng gia sản xuất, tích cực chăm sóc để có những luống kiệu tốt nhất kiếm thêm thu nhập dịp Tết Nguyên đán.

Đời sống khấm khá

Vừa nhổ kiệu bà Nguyễn Thị Ngộ (70 tuổi) vừa nói: "Năm nay tôi trồng gần 1 sào kiệu hương để bán dịp Tết, sản lượng đạt hơn 400kg. Vào cận Tết, tôi thu hoạch kiệu về làm sạch đất, ngắt lá héo và ra chợ từ 3 giờ sáng để bán lại cho bạn hàng nhiều nơi. Trung bình tôi thu được khoảng 10 triệu đồng từ 1 sào kiệu hương, nhờ đó có thêm nguồn thu nhập kha khá để sắm sửa ngày Tết".

Gia đình có 3 đời gắn bó với nghề trồng kiệu hương, bà Nguyễn Thị Trữ (70 tuổi) cho biết, kiệu hương Hòa Nhơn tuy thơm ngon, chất lượng, nhưng không cạnh tranh lại kiệu của miền trong (tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi) về phần giá cả. Với giá bán kiệu hương tươi 25.000 đồng/kg, đắt hơn so với kiệu thông thường nên một số người tiêu dùng kén chọn. Sau này khi chất lượng kiệu hương được khẳng định và quảng bá rộng rãi thì thị trường bắt đầu ưa chuộng hơn.

Vì diện tích đất canh tác bị thu hẹp, nên đa số nông dân chỉ trồng khoảng 500m2 kiệu hương để gia đình sử dụng và số ít đem bán chợ Tết. Riêng bà Trữ và một số hộ khác trồng hơn 1.000m2 để bán lai rai quanh năm và cung cấp nguyên liệu cho cơ sở Kiệu hương Hòa Nhơn của chị Nguyễn Thị Bông.

"Để mở rộng đầu ra cho đặc sản kiệu hương Hòa Nhơn, tôi thu mua kiệu tươi về sơ chế và làm thành sản phẩm kiệu hương sấy khô, dầm mắm chua ngọt, chua cay, mặn, chay. Ngày thường người dân ít ăn kiệu, nhu cầu thị trường chỉ tăng cao dịp Tết nên tôi cũng phải tăng cường sản xuất. Trung bình chế biến 100kg kiệu hương mỗi ngày, bán ra 50 hủ", chị Bông cho biết.

Kiệu hương sau khi dầm mắm khoảng 1 tuần là dùng được, thường ăn kèm với bánh chưng, bánh tét trong dịp lễ Tết. Sản phẩm của cơ sở kiệu hương Hòa Nhơn được bán với giá từ 40.000-60.000 đồng/hủ, có mùi thơm đặc trưng và vị cay nồng nên được nhiều người yêu thích. Qua đó, chị Bông vừa giải quyết đầu ra cho sản phẩm kiệu hương truyền thống, vừa có thêm mức thu nhập khoảng 30 triệu đồng để ổn định kinh tế.

"Trồng kiệu hương chủ yếu lấy công làm lời, nhưng thu nhập vẫn cao hơn trồng lúa. Năm nay, dù canh tác không thuận lợi nhưng sản lượng khá cao đạt khoảng 500kg/sào, giá bán ổn định từ 25.000-30.000 đồng/kg, càng cận Tết thì khả năng kiệu sẽ được giá hơn. Cũng nhờ vụ kiệu Tết này mà tôi có cái chi tiêu trong gia đình, sắm sửa đón Tết tươm tất hơn…", bà Trữ vui vẻ nói.