Đại biểu Quốc hội hiến kế để bác sĩ không bị vướng vào lao lý

Đau xót khi thấy nhiều vụ bác sĩ bị xử lý hình sự

Sáng 8/11, trong bài phát biểu tại phiên thảo luận của Quốc hội, ĐBQH Nguyễn Công Long cho biết, đất nước đã trải qua thử thách chưa từng có, hàng vạn bác sĩ, nhân viên y tế không quản hy sinh, gian khổ, xông pha vào tuyến đầu chống dịch để điều trị, chăm sóc cho đồng bào bị nhiễm Covid-19.

Ông cũng nêu thực trạng thời gian qua, cũng không ít cán bộ quản lý ngành y tế các cấp vi phạm pháp luật, bị khởi tố, truy tố.

"Không có gì đau xót hơn khi pháp luật phải xử lý những người được gọi là tinh hoa của đất nước. Dù là thầy thuốc, thầy giáo khi vi phạm cũng phải được xử lý. Nhưng trong một xã hội, những người được xã hội nể trọng với những danh xưng cao quý như người thầy lại vi phạm pháp luật thì đó là hiện tượng rất đáng lo ngại về cả góc độ pháp luật, đạo đức xã hội hay quản trị đất nước", ĐB Long nói.

Theo ông, qua các vụ án mà người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự là cán bộ y tế, cùng với việc xem xét yếu tố chủ quan của từng cá nhân vi phạm, cần làm rõ có nguyên nhân, điều kiện nào khác hay không.

"Đã đến lúc phải nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng những hạn chế, yếu kém trong phương pháp quản lý, điều hành hệ thống y tế hiện nay để đề ra các giải pháp", ông nói.

Điểm lại các vụ án vừa qua, ĐBQH Nguyễn Công Long cho biết, số cán bộ y tế là quản lý các bệnh viện bị truy cứu trách nhiệm hình sự không chỉ ở các tội phạm về chức vụ mà còn là tội phạm về kinh tế, như vi phạm các quy định về đấu thầu, vi phạm các quy định về kế toán.

"Có lẽ, khi thông qua Bộ luật hình sự 2015, các nhà làm luật cũng không thể hình dung được tội phạm về kinh tế có thể chuyển hóa như vậy. Chủ thể tội phạm về kinh tế không chỉ là những người hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh mà còn là các cán bộ quản lý trong lĩnh vực y tế, giáo dục. Những vi phạm của các bác sỹ trong quản lý, điều hành các bệnh viện công lập có những nguyên nhân từ bất cập của hệ thống pháp luật và việc quản lý, điều hành nền kinh tế hay không?", ông nêu vấn đề.

Hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác quản lý hệ thống y tế

ĐBQH Nguyễn Công Long khẳng định, nghề y là nghề đặc biệt, bác sĩ là những người được đào tạo chuyên sâu. Một bác sĩ được cất nhắc làm công tác quản lý bệnh viện phải hội tụ nhiều yếu tố, phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, uy tín cá nhân và đặc biệt là năng lực chuyên môn.

Với chức trách, nhiệm vụ quản lý, điều hành một bệnh viện công, ngoài vấn đề chịu trách nhiệm cao nhất về chuyên môn, Giám đốc bệnh viện phải chịu trách nhiệm điều hành toàn bộ hoạt động khác về hành chính, cơ sở vật chất... Nghĩa là Giám đốc Bệnh viện công lập thì không chỉ bảo đảm sinh mạng cho từng bệnh nhân, không chỉ trực tiếp cầm dao mổ ở những ca phẫu thuật phức tạp nhất mà còn phải chịu trách nhiệm cả những việc từ gửi xe, xử lý rác, mua sắm sinh phẩm, vật tư y tế, chịu trách nhiệm trong việc đấu thầu các thiết bị y tế...

Theo ĐB Long, với những yêu cầu đặt ra đó, chỉ những bác sĩ có kỹ năng đặc biệt, với trình độ đặc biệt mới đảm đương toàn mỹ những nhiệm vụ đặt ra cho họ.

Ông cho biết thêm, qua tham khảo ý kiến các chuyên gia cũng như mô hình y tế một số nước, ông thấy trong cơ sở y tế, các bác sỹ dù giữ cương vị quản lý cũng chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi chuyên môn của mình. Họ có quyền đưa ra yêu cầu về thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế cần thiết trong việc bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ chữa bệnh, phòng bệnh. Còn nhiệm vụ cung ứng, đấu thầu, mua sắm do hội đồng chuyên trách khác đảm nhiệm.

Sau khi dẫn chứng, vị ĐBQH này đặt vấn đề, phải chăng cơ chế quản lý chưa phù hợp, thiếu sự phân định trách nhiệm, tổ chức thực hiện giữa các nhiệm vụ hoàn toàn khác nhau, đòi hỏi chuyên môn khác nhau là một trong những nguyên nhân dẫn đến sai phạm của cán bộ quản lý bệnh viện công trong thời gian qua?

"Cùng với việc xử lý nghiêm các sai phạm, cơ quan chức năng cần khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác quản lý, điều hành hệ thống y tế, nhất là điều hành hệ thống bệnh viện công. Điều này không chỉ nâng cao năng lực ngành y tế, bảo đảm điều trị chăm sóc sức khỏe của nhân dân ngày càng tốt hơn, mà còn ngăn ngừa hiệu quả những hành vi vi phạm tiêu cực trong nền kinh tế, để chúng ta không phải thấy cảnh một bác sĩ phải vướng vào vòng lao lý bởi những công việc đáng lẽ bác sĩ không phải làm hoặc không được làm", ĐBQH Nguyễn Công Long nhấn mạnh.