Đường nhập lậu “hoành hành” ngành mía đường “chịu trận”

Cụ thể, theo số liệu từ VSSA, trong tháng 01/2022 đa số các nhà máy của ngành đường Việt Nam đã vào vụ mía. lũy kế đến cuối tháng toàn ngành đã ép được 1.900.000 tấn mía sản xuất được 180.000 tấn đường.

Tuy nhiên, trong tháng 1/2022 dưới tác động của dịch bệnh Covid 19, việc sản xuất các loại hàng hóa phục vụ tết giảm hẳn so với các năm trong đó có các sản phẩm sử dụng đường, khiến cho sức cầu đường giảm thấp. Tuy nhiên, nguồn cung đường lại tăng vọt với sự xuất hiện đồng thời nhiều nguồn đường.

"Từ cuối tháng 12/2021 đường nhập lậu từ các tỉnh biên giới với Campuchia và Lào tràn về với số lượng lớn và giá thấp hơn cả giá đường nhập khẩu có dấu hiệu lẩn tránh thuế chống bán phá giá chống trợ cấp sản xuất từ các nước ASEAN cũng đang được ồ ạt nhập về đã hoàn toàn chiếm lĩnh thị trường.

Ngoài ra, đường nhập khẩu theo hạn ngạch 2021 cũng được đưa về khiến cho giá đường thị trường giảm hẳn so với tháng 12/2021. Trong khi đó, các nhà máy đường đã tăng giá mua mía đến mức cao nhất trong 5 năm gần đây và tăng chi phí qua các biện pháp hỗ trợ nông dân hầu như không thể cạnh tranh với đường nhập lậu và đường nhập khẩu, đành phải chấp nhận tồn kho", VSSA thông tin.

Đến tháng 01/2022 các hoạt động gian lận thương mại đường tiếp tục hoạt động mạnh. Các địa phương ghi nhận hoạt động gian lận thương mại đường nhập lậu gia tăng gồm có tỉnh Tây Ninh; tỉnh Long An (khu vực Bình Hiệp); tỉnh Bình Phước; tỉnh Kiên Giang và tỉnh Quảng Trị (tuyến Đường 9 Lao Bảo).

Đặc biệt tại khu vực Lao Bảo (tỉnh Quảng Trị), có tuyến sông Sê Pôn ngắn, hẹp chỉ cần vài phút là có thể đẩy thuyền hàng từ bên Lào sang bờ bên này và đưa đi tập kết tại các kho bãi.

"Các đầu nậu chỉ cần nhập chính ngạch khối lượng nhỏ lấy hồ sơ hợp pháp hóa cho đường lưu thông. Dấu hiệu rõ ràng của hành vi này là đường Thái Lan xuất hiện tràn ngập với giá rẻ (đây là điều không thể được đối với đường Thái Lan nhập chính ngạch có đóng thuế chống phá giá, chống trợ cấp lên đến 47,64%).

Một dấu hiệu khác của hành vi gian lận thương mại đường nhập lậu là sự xuất hiện của các cơ sở sang chiết đóng gói với các nhãn hàng mới phân phối trực tiếp đến người dùng qua các cửa hàng lẻ và bán trực tuyến không đòi hỏi hóa đơn", VSSA cho hay.

Cũng theo nhận định của các chuyên gia từ VSSA, cả hai quốc gia Campuchia, Lào đều nhập khẩu đường Thái Lan không phải cho nhu cầu trong nước. Hầu như các nước này chỉ phục vụ cho hoạt động gian lận thương mại đường nhập lậu qua biên giới và số liệu trên cho thấy quy mô của loại hoạt động này lên đến khoảng 500.000 tấn cho năm 2021 .

"Ước tính khối lượng nhập lậu đường có xuất xứ Thái Lan khoảng 500.000 tấn với giá xuất khẩu bình quân 471 USD/tấn, Việt Nam đã thất thu thuế (47,64%) giá trị khoảng 112.000.000 USD, tương đương 2.400 tỷ đồng", VSSA nêu số liệu tính toán.