Giữ giá lúa gạo nhờ xuất khẩu tiểu ngạch

Mặc dù có giảm đôi chút khi bắt đầu vào vụ thu hoạch, nhưng giá lúa vụ đông xuân 2013 - 2014 ở các tỉnh ĐBSCL vẫn ở mức cao. Năm nay, lúa đông xuân được các doanh nghiệp đánh giá là có chất lượng tốt, là một trong những lợi thế cạnh tranh cho xuất khẩu.

Giá giảm nhẹ

Theo các thương lái ở ĐBSCL, so với mức giá trước Tết âm lịch, giá lúa khoảng một tuần nay có giảm nhẹ từ 150 - 300 đồng/kg tùy nơi do vụ đông xuân 2013 - 2014 đã bắt đầu bước vào vụ thu hoạch. Theo sở NNPTNT các tỉnh ĐBSCL, vụ đông xuân năm nay nông dân được mùa, chất lượng lúa tốt.

Hiện toàn vùng đã thu hoạch hơn 255.000ha trên tổng số 1,63 triệu ha lúa đông xuân 2013 - 2014, năng suất bình quân đạt 6,5 - 7 tấn/ha. Riêng tại An Giang năng suất bình quân đạt 7,5 tấn/ha, Cần Thơ 7,1 tấn/ha. Nhiều nơi nông dân đạt năng suất tới 8 - 9 tấn/ha. Ước sản lượng cả vụ đạt trên 10,5 triệu tấn.


Anh Lê Hồng Quân ở xã Trường Thắng, huyện Thới Lai, TP. Cần Thơ, có 6ha đất trồng lúa IR 50404 vụ đông xuân, cho biết lúa đạt năng suất cao đến 8 – 9 tấn/ha, chất lượng lúa tốt. Lúa nhà anh đầu tháng 3 mới gặt nhưng đã được thương lái đặt cọc từ 1 tuần trước.

Hiện giá lúa tươi thu mua tại ruộng, theo ông Dương Văn Mến - thương lái ở Bà Đắc, Cái Bè, Tiền Giang, ngày 24.2 là 4.600 - 4.700 đồng/kg lúa IR 50404, giảm 150 đồng/kg so cách đây 1 tuần và giảm 300 - 400 đồng/kg so với trước tết. Tại An Giang, thương lái Trần Thị Bông (xã Thoại Giang, huyện Thoại Sơn) cho hay, giá lúa tươi IR 50404 cũng còn có 4.700 đồng/kg, giá gạo nguyên liệu IR 50404 là 7.000 - 7.100 đồng/kg, giảm nhẹ 100 - 150 đồng/kg so với trước tết.

Giá giảm nhẹ, theo ông Mến là do ĐBSCL đang bước vào vụ thu hoạch lớn nhất trong năm và việc hợp đồng 500.000 tấn gạo ký với Philippines đã được các doanh nghiệp giao hàng gần xong. Tuy nhiên do chất lượng lúa đông xuân khá tốt và xuất tiểu ngạch qua Trung Quốc vẫn còn nhiều nên giá lúa vẫn còn giữ ở mức cao, không giảm mạnh như năm ngoái khi vào vụ và nông dân vẫn có lãi. Bởi hiện giá lúa khô IR 50404 mà ông đang thu mua là 5.300 – 5.400 đồng/kg, nếu theo giá thành vụ đông xuân mà Bộ Tài chính vừa công bố là 3.769 đồng/kg thì nông dân vẫn đang lãi 40%.

Thị trường xuất khẩu còn là ẩn số

Theo tính toán của anh Quân, vụ đông xuân này nhà anh trồng IR50404 có giá thành là 23 triệu đồng/ha. Với năng suất lúa đạt 8 tấn/ha, giá bán (mà thương lái đã đặt cọc) 4.600 đồng/kg lúa tươi thì anh còn lời 13.800.000 đồng/ha, tức lời 60%. Nếu năng suất lúa là 7 tấn/ha thì mức lời này còn 40%.

Một trong những yếu tố khiến nhiều nông dân và doanh nghiệp kỳ vọng là thông tin Trung Quốc vừa hủy hợp đồng 1,2 triệu tấn gạo với Thái Lan. Đây sẽ là cơ hội cho gạo Việt Nam vì xét về vị trí địa lý thì Việt Nam gần Trung Quốc và các phương tiện vận chuyển bằng đường bộ, đường biển thuận tiện hơn nước khác.

Theo ông Lâm Anh Tuấn - Giám đốc Công ty TNHH Thịnh Phát (Bến Tre), thành viên Ban chấp hành Hiệp hội Lương thực Việt Nam, thì giá gạo hiện vẫn ở mức cao hoàn toàn nhờ xuất khẩu tiểu ngạch qua Trung Quốc và hợp đồng bán cho Philippines.

“Thật ra trong hơn 300.000 tấn gạo xuất khẩu trong tháng 1.2014 thì đưa ra Bắc xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc đã là 200.000 tấn. Hợp đồng Philippines hết tháng 2 này là kết thúc nên có thể nói góp phần lớn trong việc giữ giá lúa vẫn ở mức cao hiện nay là nhờ xuất tiểu ngạch” – ông Tuấn đánh giá.

Ông Tuấn phân tích xuất khẩu chính ngạch hiện nay đang gặp rất nhiều khó khăn do việc Thái Lan xả hàng ra với giá thấp. Hiện công ty ông chào giá 375 USD/tấn gạo 5% tấm nhưng không có người mua bởi vừa rồi Thái Lan bán ra một số lượng lớn gạo cùng loại nhưng giá chỉ có 370 USD/tấn.

“Giá 375 USD/tấn là chúng tôi đã chấp nhận bán lỗ do giá trong nước vẫn còn cao hơn giá thành xuất khẩu. Nhưng năm nay vụ đông xuân được mùa, chất lượng lại tốt, cộng với yếu tố gạo mới chúng tôi hy vọng đây sẽ là lợi thế cạnh tranh cho gạo Việt trước gạo Thái” – ông Tuấn kỳ vọng.

Theo VFA, tình hình xuất và nhập khẩu gạo thời gian tới rất khó đánh giá trước được vì đang chờ nhiều yếu tố mới để định hình giá. Đó là việc bầu cử tại Thái Lan và độ “nóng” của việc xả hàng kho gạo của Chính phủ nước này, thu hoạch vụ đông xuân 2013 - 2014 ở ĐBSCL, nhu cầu mua gạo trở lại của Trung Quốc và châu Phi…