Khó tin ông Tượng "thuần hóa" và "đẻ" cả vạn gốc rau bò khai rừng

Vườn rau bò khai của gia đình đang bước vào vụ thu hoạch

Ông Tượng bắt đầu trồng cây bò khai từ năm 1993 khi đó loại cây này chỉ có nhiều ở trên núi đá và thường được đồng bào ở các xã vùng cao mang về làm thức ăn. Nhận thấy giống rau có vị ngon đặc trưng ông đã lấy về trồng thử, cứ mỗi năm ông trồng vài gốc quanh vườn với mục đích để cải thiện bữa ăn gia đình, dần dần diện tích cây bò khai ngày một tăng lên và là nguồn thu nhập thêm của gia đình. Giống rau bò khai được ông Tượng sưu tầm ở nhiều địa phương bao gồm rau có màu tía (tím) được lấy ở Chợ Đồn, màu bạc ở vùng Ngân Sơn, màu xanh ở Ba Bể…cứ mỗi nơi ông đặt chân đến là sưu tầm một loại giống bò khai mang hương vị, đặc trưng của vùng đó, điều mà ít người có thể làm được.

Với diện tích gần 1ha trồng cây bò khai, hiện nay ông Tượng đã bán rau ra thị trường được 7 năm, lượng rau ngày trước chủ yếu bán lẻ về chợ thành phố Bắc Kạn, ông cho biết có hôm thuận lợi rau bán hết nhưng có những ngày rau ế ẩm lại phải cầm về để tới ngày hôm sau mang đi bán tiếp. Còn bây giờ sản phẩm rau bò khai của ông không lo bị ế mà đã có khách hàng ở tận thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên đặt mua. Vào thời vụ từ tháng 2 đến tháng 9 âm lịch cứ hơn tuần ông lại hái được 15kg đến 20kg rau gửi về cho khách hàng. Năm ngoái cả vụ ông thu về trên 10 triệu đồng, số tiền không lớn nhưng đã hỗ trợ một phần cho cuộc sống của gia đình.

Để sở hữu diện tích rau bò khai như hiện giờ chẳng dễ dàng gì bởi theo lời ông Tượng kể, những ngày đầu tiên mới trồng do chưa có kinh nghiệm nên cây chết nhiều. Nguyên nhân dẫn đến cây chết là vì khi vừa lấy cành về ông đã trồng thẳng xuống đất mà không qua một công đoạn xử lý gì. Rút kinh nghiệm sau nhiều lần thất bại dần dần ông đã biết cách xử lý để cây có thể thích nghi và phát triển. Thay vào đó giống cây mới lấy về phải được giâm dưới lòng đất khoảng 1 năm, đến lúc cây đâm rễ, ra mầm non thì mới đủ điều kiện mang đi trồng. Để cây không bị chết do ảnh hưởng từ thời tiết ông Tượng trồng xen kẽ với các gốc rau là cây cam, cây mít nhằm tạo sự quang hợp, bóng mát cho cây.

Để cây phát triển tốt, theo ông Tượng, trước khi trồng phải giâm cành mất 1 năm

Mặc dù đã trồng rau bò khai từ nhiều năm nay, nhưng theo ông Tượng để chăm sóc rau một cách tự nhiên, không sử dụng hóa chất tác động nên vườn rau bò khai hoàn toàn là rau sạch nhưng năng suất cây không cao, bởi vậy ông mong muốn được hỗ trợ về khoa học kỹ thuật để có thể nâng cao năng suất cây trồng vừa đảm bảo nguồn rau sạch.

Ông Triệu Đức Tuấn - Chủ tịch UBND xã Nguyên Phúc cho biết: Hiện nay với điều kiện thổ những ở địa phương rất phù hợp với một số loại cây trồng đặc sản, trong đó có cây rau bò khai, xã cũng hình thành những vùng phát triển cây rau màu nhưng vẫn còn manh mún, nhỏ lẻ. Việc có được vườn rau bò khai như gia đình ông Nông Văn Tượng thực sự rất hiếm. Đây chính là mô hình rau đặc sản cần nhân rộng, nếu cây trồng này được hỗ trợ về mặt khoa học kỹ thuật, đầu ra thuận lợi thì chắc chắn sẽ trở thành sản phẩm hàng hóa cung cấp số lượng lớn cho cả các tỉnh miền xuôi. 

Có thể thấy rau bò khai mới phát triển và phổ biến trên thị trường vài năm nay, đây là giống rau đặc sản của núi rừng rất được nhiều người yêu thích. Xuất phát từ mô hình rau bò khai khá thành công của gia đình ông Nông Văn Tượng, việc quy hoạch, hình thành vùng trồng cây rau đặc sản, nguồn gốc sạch với quy mô lớn để cung cấp cho các tỉnh miền xuôi đang có nhu cầu khá lớn là điều cần tính đến để thực hiện tại các địa phương trên địa bàn tỉnh.