Lời kể của người Việt nơi điểm nóng chiến sự ở Ukraine: Bóng ma chiến tranh trở lại

Vào lúc 22 giờ địa phương tức vào 2 giờ sáng ngày 1.7 (giờ Việt Nam), ngày cuối cùng của lệnh ngừng bắn kết thúc. Kể từ thời điểm đó đến nay, niềm hy vọng hòa bình đã tiêu tan và bóng ma chiến tranh lại tiếp tục đè nặng lên cả một vùng rộng lớn ở miền Đông Ukraine.

Mười ngày ngừng bắn, người dân bản địa cũng như cộng đồng người Việt sống trong vùng chiến sự Donbass hy vọng rằng tân Tổng thống Poroshenko 48 tuổi (tuổi trẻ tài cao) có đường lối ôn hòa qua nhiều lần đàm phán giữa Thủ tướng Đức, Tổng thống Pháp, Nga nhằm hạ nhiệt cuộc chiến đẫm máu kéo dài hơn 2 tháng nay. Ngờ đâu, ngay chiều 30.6 khi lệnh ngừng bắn chưa kết thúc, vào lúc khoảng 19 giờ 30 tại sân trường 51 ở thành phố Donetsk- nơi có số đông cộng đồng Việt sống và làm việc, bỗng dưng có tiếng máy bay và sau đó chúng tôi tận mắt nhìn thấy những chiếc dù bay lơ lửng hướng sân bay Donetsk và tiếp theo là một loạt đạn pháo rầm rầm như sấm sét nã xuống. Chúng tôi cùng rất đông dân bản địa chơi ở sân trường tháo chạy toán loạn. “Chắc cuộc chiến lại đã bắt đầu”- mọi người thầm nghĩ.

Tiếp sau đó, từ rạng sáng ngày 1.7 tại Slaven và Kramatopsk những loạt pháo cối "chào buổi sáng" đã phá hủy nhiều cơ quan hành chính những nơi được cho là quân ly khai đang chiếm đóng, nhiều nhà cửa thường dân bị thiệt hại, 4 thường dân bị thiệt mạng và 5 người bị thương nặng khi chiếc xe bus số 2 đang lưu thông trên đường phố. Đến ngày 2.7, những cuộc đụng độ lớn giữa quân chính phủ và lực lượng vệ binh Lugansk xảy ra ác liệt, nhiều ngôi nhà, làng mạc chịu ảnh hưởng nặng nề của những trận pháo kích.

Đêm 3 và rạng sáng 4.7, người dân thành phố Donetsk thức trắng đêm bởi tiếng nổ dữ dội từ các cuộc giao tranh. Từ sáng sớm, nhiều gia đình người Ukraine sống cùng tòa nhà của chúng tôi đã lặng lẽ rời đi. Tôi níu tay một người phụ nữ hàng xóm lại và hỏi “chị định đi đâu?”, người mẹ của 3 đứa trẻ này nói trong ngấn mắt rằng, chị sẽ tìm đường ra khỏi Donetsk, còn đi đến đâu thì chưa biết. Người mẹ trẻ này hy vọng sẽ tìm đến được Kiev để làm thuê kiếm sống và nuôi 3 đứa con còn nhỏ của mình. “Tôi không còn ai để bấu víu, tôi không còn tiền để tiếp tục sống, nếu còn ở trong thành phố, không những tôi không có việc làm mà còn rất nguy hiểm cho tính mạng của những đứa con”- người mẹ trẻ gạt nước mắt và bước vội.

Trở vào nhà với tâm trạng nặng trĩu, tôi điện thoại cho anh bạn của mình đang sống ở thành phố Kramatorsk để hỏi han tình hình. Anh cho biết, ở Kramatork cuộc sống người dân vô cùng khó khăn. Nhiều khu vực mất điện, nước và người bản địa đã thực sự phải “lo ăn từng bữa”. Mở TV để cập nhật tình hình, thật khó lòng tưởng tượng được, vùng đất bình yên với những ngôi nhà đắm chìm trong màu xanh mướt của cỏ cây và thiên nhiên tuyệt đẹp của Ukraine nay chỉ còn trơ lại là những khối bê tông đổ nát.