Miền mỹ nữ Cao Bình

Đêm bên bếp lửa nhà sàn, chúng tôi được người già kể rằng, ở vùng Cao Bình xưa có gia đình một thổ ti họ Lý. Con gái trong vùng, trước khi đi lấy chồng đều phải đến ngủ ở nhà thổ ti 3 đêm mới được về. Hàng trăm người đã phải chịu cảnh ấy, đến một ngày dân bản không chịu được đã nổi dậy giết cả nhà thổ ti không còn một ai. Dân làng từ ấy thoát khỏi nạn thổ ti... Nhưng không ngờ, trong lúc hỗn mang ấy thì một người đàn bà tên Lý Thị Liêm đã chạy trốn được.


Dân bản chia nhau đi tìm và cuối cùng tìm được bà ở huyện lỵ Chiêm Hóa. Bà về lại quê quán và mang theo cả gia đình mới về chung sống. Bà về, dạy người dân gieo lúa... Từ đấy Cao Bình lại trở nên trù phú. Khi bà chết đi, người Tày, người Dao trong bản đã cùng nhau lập đền thờ bà. Những nết tài hoa, khéo léo của bà Liêm khi còn sống như đan áo, thêu thùa, đi ruộng, nấu cơm… từ đó cũng đi vào đời sống của phụ nữ người Dao, người Tày trong bản.

Khi những câu chuyện cũng như đống than trong bếp lửa ngày một đầy lên, già Phúc bảo chúng tôi đi ngủ. Theo truyền thống ở Cao Bình, khi khách và người lớn trong nhà đang ngồi chuyện trò thì con hoặc cháu gái (tất nhiên là còn son) sẽ lên nằm trên chiếc giường dành cho khách để ủ ấm sẵn chăn, đệm.