Nghiên cứu nhiều giống lúa chống biến đổi khí hậu

Về vấn đề này, phóng viên NTNN có cuộc trao đổi với ông Trần Mạnh Báo - Tổng Giám đốc, Tổng Công ty Giống cây trồng Thái Bình (TSC).

Ông có thể cho biết tình hình thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp thời gian gần đây có ảnh hưởng gì đến TSC?

- Chúng ta đều biết BĐKH đã và đang ảnh hưởng đến hầu hết các nước trên thế giới, trong đó VN là nước chịu ảnh hưởng nặng nề. Mưa, lũ, bão, nước biển dâng... liên tục xảy ra, và chắc chắn nông nghiệp là lĩnh vực chịu tác động nhiều nhất. TSC là công ty hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, có hơn 90% các hoạt động ngoài tự nhiên, nên cũng chịu ảnh hưởng rất lớn.

Ví dụ, cơn bão số 8 ngày 28.10.2012 đổ vào Thái Bình, công ty thiệt hại khoảng 5 tỷ đồng do một lượng lớn lúa giống bị ướt, máy móc, nhà xưởng bị hư hỏng... Cũng may là chúng tôi đã thu hoạch xong diện tích lúa giống, chứ không thiệt hại còn lớn hơn nữa. Trước đó, bão số 1 năm 2012 đáng ra đổ vào Nhật Bản, Trung Quốc, thì lại chuyển hướng đổ vào Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa khiến TSC đã bị thiệt hại khoảng 25% năng suất tại các diện tích trồng lúa giống ở Bình Định...

Ông Trần Mạnh Báo thăm ruộng giống lúa DH18 do TSC sản xuất.

Biết rõ tác động của BĐKH, thiên tai đến sản xuất nông nghiệp nên nông dân rất chú ý lựa chọn các giống có khả năng chống chịu, hoặc ngắn ngày hơn để có thể tránh mùa mưa bão... Hẳn TSC cũng biết nhu cầu này của bà con nông dân?

- Sản xuất nông nghiệp chịu ảnh hưởng rất lớn của điều kiện tự nhiên như đất, nước và khí hậu. Giải pháp để hạn chế tác động của thời tiết, BĐKH - yếu tố liên tục biến đổi - khả thi nhất với nông dân là hạn chế thời gian cây trồng ngoài tự nhiên. Để làm được điều này, cách tốt nhất là "co" ngắn thời gian sinh trưởng của cây trồng, trong đó lúa là cây trồng chính, càng ngắn càng tốt, tuy nhiên vẫn phải đạt mục tiêu về năng suất và chất lượng. Vì vậy, TSC đang tập trung vào 2 dòng giống lúa chính là giống có khả năng chịu hạn tốt và giống có khả năng chống úng, chua, mặn tốt.

Hiện TSC đã có một số giống lúa chống chịu úng tốt như BC15. Giống lúa này nếu bị úng vài ngày chỉ cần còn 1 dẻ, hay gốc lúa cũng có thể đẻ thành khóm lúa to, cho năng suất cao và cơm rất ngon. Giống TBR36 có khả năng chống hạn rất tốt, rất thích hợp với vùng trung du, miền núi. Qua triển khai thực tế, như vụ xuân năm 2011 ở Vĩnh Phúc nhiều diện tích gặp hạn, nhưng năng suất vẫn đạt 72 tạ/ha. Còn giống TBR45 có khả năng chống rét, mặn rất tốt, hay TBR-1 thích hợp với điều kiện tự nhiên, thời tiết phức tạp...

Để đáp ứng tốt hơn điều kiện tự nhiên, thiên tai, TSC sắp tới có thêm những giống cây trồng - đặc biệt là lúa - không, thưa ông?

- Chúng tôi đang nghiên cứu và khảo nghiệm một số giống lúa với những kết quả ban đầu cho thấy chúng có nhiều ưu việt hơn hẳn giống lúa cũ, kể cả những giống lúa tốt nhất hiện nay như BC15 hay TBR45... Nếu thuận lợi, trong năm 2013 - 2014 chúng tôi sẽ đưa ra thị trường khoảng 10 giống lúa mới, chúng có đặc điểm chung là thời gian sinh trưởng ngắn, chống chịu sâu bệnh, hạn, úng và cho năng suất tương đối cao, chất lượng cơm ngon.

Xin cảm ơn ông!

P.V (thực hiện)