Nón lá quê tôi

Thứ năm, ngày 02/04/2015 15:10 PM (GMT+7)

Từ xưa, nón đội đầu là vật dụng quen thuộc không thể thiếu của phụ nữ. Nhớ lần mẹ bảo tôi, đã là phụ nữ thì chiếc nón luôn bên mình, đội để che nắng mưa và như thế mới nữ tính.

Nhìn các mẹ, các nhìn chị đội nón, sao càng thấy yêu thương, gắn bó với quê hơn. Chiếc nón ẩn chan chứa hồn quê của miền trung du. Nón làm bằng lá cọ, mà quê tôi đâu đâu cũng là cọ. Từ những đọt lá cọ non mỡ màng, người dân quê tôi khéo léo chuốt lại bóng bẩy và bện vào nhau theo những vòng tròn hình chóp. Biết bao mùa cọ thay tán, hình chóp nón ấy in sâu vào hồn làng, dáng quê để ai ngược xuôi mưu sinh chẳng hơn một lần chạnh lòng khi bắt gặp dáng nón.

Ảnh minh họa (nguồn: internet).

Khó có thể nào quên vẻ chờ đợi hứng khởi của chị tôi những lần chợ phiên được mua nón và mẹ chỉ cho cách chọn nón. Mẹ bảo con gái trưởng thành thì phải biết chọn nón và có nón mới đội đầu. Chợ phiên ngày xưa thường bán hai loại nón lá non và nón lá già, dành cho hai lứa tuổi khác nhau. Các cụ cao tuổi thường chọn nón lá già có màu nâu nhạt cho phù hợp với tuổi, còn các chị tôi và những thiếu nữ trong làng thường chọn nón lá non trắng.

Lam lũ quanh năm, người quê tôi thường ăn chắc mặc bền, vì thế nón mua về lại được các bà và mẹ tỉ mỉ dùng kim chỉ khâu lại những đường cước, cạp nón, rồi quấn ni lông khâu thành đường diềm xung quanh để tránh nước mưa ngấm.

Còn các chị không khâu bọc diềm ni lông như bà mà có cách làm đẹp riêng bằng nhựa thông. Những cục nhựa thông già được cho vào bát nướng lên, đổ chút xăng vào để “quăng” dầu cho nón. Làm cách này, nón vừa bóng, vừa bền đẹp.

Ở quê tôi ngày xưa, nón còn xuất hiện trong ngày về nhà chồng của cô dâu. Ngoài chuẩn bị những vật dụng cho cuộc sống mới, những cô gái mua nón mới, rồi đánh dầu bóng, khâu cạp thật đẹp và sáng bóng từ đầu tháng. Trong buổi rước dâu trên con đường làng, cô dâu khép nép, dịu dàng với vành nón; hình ảnh người mẹ chồng đỡ lấy chiếc nón trước cổng như một cử chỉ vỗ về yêu thương người con dâu mới.

Chiếc nón từ lá cọ quê tôi từ bao đời nay đã gắn bó ân tình với người dân như thế. Không chỉ là vật che mưa, che nắng, mà chiếc nón đã in sâu vào trong nếp nghĩ, nếp sống và phong tục của làng, của mỗi con người sinh ra và lớn lên nơi làng quê yên ả.

Những chồng nón lá trắng lóa những sạp hàng chợ vùng trung du quê tôi. Phiên chợ này, các chị tôi chọn nón...

Tin cùng chủ đề: Trang phục Việt

Xem toàn bộ ››

(Theo Nguyễn Thế Lượng/Tấm gương)